دورهمی تشریفاتی

البته این در کلیت ماجراست که اگر از بیرون به مساله نگاه کنیم همه آماده انتخاباتی باشکوه و مشارکتی هستند. اما اگر نگاه درونی به مساله انتخابات و حواشی پیرامون آن داشته باشیم  خواهیم دید که شرایط آنچنان هم آماده و مساعد نیست. چرا که در فاصله کمتر از 2 ماه مانده تا انتخابات مجلس شور و حرارتی در جامعه و برخی جریانات سیاسی مشاهده نمی‌کنیم. حال در چنین شرایطی اینکه با توجه به شرایط روز جامعه و آنچه از سال گذشته تاکنون رخ داده است بسیار از انتخاباتی با مشارکت بالای مردم صحبت می‌شود می‌توان گفت که یا آشنایتی با نگاه مردم وجود ندارد یا اینکه اساسا تعریف دیگری از مشارکت بالا دارند. البته مساله انتخابات مشارکتی یکی از اموری بوده که مجموعه حاکمیت همواره آن را به‌عنوان یکی از افتخارات خود مطرح کرده است و همیشه نیز در ادوار مختلف انتخابات از ریاست جمهوری و شوراها گرفته تا مجلس و خبرگان رهبری مردم و جریانات سیاسی را به مشارکت حداکثری در انتخابات فراخوانده است. نگاهی به اداور مختلف در دهه‌های مختلف موید این امر است که همواره انتخابات‌های برگزار شده با مشارکت 60 تا 85 درصدی جامعه رقم خورده که در مقایسه با اکثر کشورها نشان‌دهنده اهمیت این فرآیند برای مردم کشور است. اما اینکه طی 4 سال گذشته چه اتفاقاتی رخ داده که انتخابات حداکثری و مشارکتی تبدیل به انتخابات حداقلی  شده امری است که تابع مولفه‌های گوناگونی است. اما به طور مشخص اگر مولفه‌های مهم‌تر را مورد بررسی قرار دهیم نیک درمی‌یابیم که تاثیر مشکلات اقتصادی و معیشتی به سبب عملکرد ناموفق دولت‌ها و مجموعه‌های مرتبط، عدم تحقق مطالبات مردم و وعده‌های داده شده که منجر به کاهش سرمایه اجتماعی شده و همچنین برخی نگاه‌های بسته نسبت به جریان‌های سیاسی و کاندیداهای منتقد و مخالف از سوی هیأت‌های اجرایی و در نهایت ردصلاحیت‌ها باعث شده تا انتخابات دیگر از آن اهمیت خاص و ویژه‌ای که جامعه در آن حق تعیین سرنوشت خویش را می‌دید  نداشته باشد. همین اتفاق نیز موجب شده تا هر گونه صحبت، دعوت و ترغیب مردم به مشارکت در انتخابات از سوی مردم چندان قابل توجه تلقی نگردد. اما به هر جهت اگر درد هست درمان را نیز باید گفت و بدان عمل کرد. گرچه 2 ماه بیشتر تا انتخابات نمانده و خیلی سخت بتوان برای مشارکت بالا جامعه را به اقناع رساند اما تسهیل شرایط اقتصادی و معیشتی مردم، صداقت گفتاری و عملی با مردم و اصلاح روش‌های حذفی و اجازه حضور به همه جریانات و کاندیداها تا حدی می‌تواند به میزان مشارکت مردم در انتخابات بیفزاید.

*نشست رئیس‌جمهور با سیاسیون

شامگاه دوشنبه بود که سیدابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور در نشستی صمیمانه با 50 تن از فعالان سیاسی و حزبی از جریانات مختلف به گفت‌وگو نشست  و حاضران  از مسائل مختلف و دغدغه‌ها و مشکلات حاضر در جامعه گفتند. نشستی که البته بیش از آنکه جنبه کاربردی داشته باشد و دولت از درون آن به یک سری اقدامات در جهت حل مشکلات و راهکارهایی برای افزایش مشارکت مردم برسد بیشتر یک دورهمی که جنبه تشریفاتی داشته باشد، بود. چنانکه اگر نگاهی به سخنان چهره‌هایی که در این نشست حضور داشته باشند بیندازیم خواهیم دید که آنها نیز بیشتر مسائل کلی را مطرح نمودند. نشستی که در آن توجه به سخنان اخیر رهبری در خصوص مشارکت در انتخابات، مسائل و مشکلات اقتصادی، استفاده از سرمایه‌های گذشته نظام  و مباحثی پیرامون مشارکت در انتخابات مطرح شد. هر چند خود چهره‌های حاضر در جلسه یا به بیان بهتر برخی از چهره‌های حاضر از ابتدا نیز می‌دانستند که این جلسه چندان کارکرد خاصی نخواهد داشت و صرفا نشستی در آستانه انتخابات است که دولت ویترین سیاسی خود را در جهت ارتباط با جریانات و احزاب سیاسی بیاراید. اگر نه بدون این دست جلسات نیز دولت می‌توانست نقش و وظیفه خود را  با اقدامات مثبت و موثر اقتصادی و با تایید چهره‌های سیاسی از سمت هیأت‌های اجرایی  در راستای مشارکت حداکثری ایفا کند.

*چه کسانی بودند؟

در جلسه رئیس‌جمهور با سیاسیون افراد از هر طیف و جناحی حضور داشتند از اصلاح‌طلبان تا اعتدالیون و اصولگرایان و حتی چهره‌های شاخص تندرو که هر کدام در جای خود به صحبت پرداختند. اما نکته جالب این بود که در چینش نفرات مرتضی آقاتهرانی دبیر کل جبهه پایداری در کنار رئیسی نشسته بود و سایرین در نقاط دیگری از جلسه مستقر شده بودند. از چهره‌های حاضر در این نشست می‌توان به حجت‌الاسلام مجید انصاری، حداد عادل،‌ آقاتهرانی، حسین مرعشی، بادامچیان، علی مطهری، کواکبیان، محمد هاشمی، علی ربیعی، محمدباقر نوبخت، محمدعلی ابطحی،  محصولی، ا...کرم، حسن بیادی، محسن هاشمی، مسعود پزشکیان و...  اشاره کرد. محمد هاشمی در این نشست بر این نکته تأکید داشت که باید از سرمایه‌های گذشته نظام استفاده شود و باید کاری کنیم که آن‌ها مردم را به حضور در انتخابات دعوت کنند. حسین مرعشی  و علی مطهری نیز مساله اقتصاد و حل مشکلات اقتصادی را بسیار مهم قلمداد کردند.

*باید به سمت رفع مشکلات حرکت کنیم

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در خصوص مشارکت در انتخابات اظهار داشت: شاهد  کم‌توجهی به مردم هستیم و همچنین نقشی که باید احزاب داشته باشند تا بتوانند پیشنهاد و برنامه بدهند و نقد کنند. صحبت اخیر مقام معظم رهبری که بحث جمهوریت، اسلامیت و صندوق رای را مطرح می‌کنند که باید همه حریانات سیاسی و نحله‌های فکری حضور داشته باشند و در انتخابات نقش‌آفرین باشند باید مورد توجه و عمل دستگاه‌های اجرایی و نظارتی قرار بگیرد. حسین کاشفی به «آرمان ملی» گفت: این نشست‌ها و گفت‌وگوها خیلی خوب است اما باید دید که خروجی این گفت‌وگوها چگونه است و چقدر به آنها عمل می‌شود. عضو حزب اتحاد ملت بیان کرد: این نشست‌ها و گفت‌وگوها باید خیلی زودتر از اینها انجام می‌شد و توجه بیشتری به قانون نقش احزاب مبذول می‌گردید. باید زمینه‌ای فراهم گردد که این صندوق رای که قرار بود معنادار باشد از دل آن زمینه‌ای فراهم شود که به سمت رفع مشکلات حرکت کنیم.

جواب تندی ربیعی به محصولی

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در خصوص جلسه رئیس‌جمهور با سیاسیون اظهارداشت:‌ آقای رئیسی جلسه‌ای 2 ساعته با روسای احزاب و فعالان سیاسی داشت. خیلی‌ها حرف زدند. یکبار هم با صحبت‌های آقای محصولی که اصرار داشت بهترین انتخابات ۸۸ بوده و فتنه و از این صحبت‌ها به تشنج کشید. ربیعی جواب تندی به او داد. در همین تشنج، نوبت من شد که حرف بزنم. گفتم باید قبول کنیم مردم قهرند. تمام ما هم، با هم تلاش کنیم اثری در مشارکت نخواهد داشت. شاید اگر اختیاراتی مثل سیاست خارجی که اثرش در اقتصاد مهمتر از همه هست و یا سیاست فضای مجازی و فیلترینگ را اعلام کنید مجلس تصمیم می‌گیرد. جامعه احساس کند مجلس می‌تواند موثر باشد. محمدعلی ابطحی در صفحه اینستاگرام خود نوشت:‌ «آقای رئیسی به من به شوخی گفت: «استثنائا این دفعه خوب حرف زدی.» منم لازمه بگم استثنائا این دفعه خیلی خوب حرف زد. به‌خصوص وقتی گفت: «نظر ما این است که همه تایید شوند مگر آنان که با دلیل جدی و قانونی نمی‌توانند، شرکت کنند.»