مواضع روسیه و اعتراض ایران

این در حالی است که در ذهنیت ایرانی‌ها انتظار این است که چون روس‌ها متحد استراتژیک ایرانند نباید با اعراب در یک مساله مهم همراه شوند. پاسخ این است که  اینکه ما تلقی کنیم منافع ملی کشور در برابر هم یک امر دائمی است، تلقی اشتباهی است و منافعی که کشورها در برابر هم دنبال می‌کنند تابع متغیر‌هایی است که پیرامون کشورها اتفاق می‌‌افتد.  از این رو کشورها قواعد خود را متناسب با جریان‌های مختلف مواضع خود را تغییر داده و مواضع جدیدی را اتخاذ می‌کنند. هیچ منفعتی بین کشورهای مختلف حتی کشورهای همسایه و دوست دائمی نیست. در مقطع فعلی روسیه گرفتار محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های جنگ اوکراین است و اینگونه می‌اندیشد که حال که عربستان به دنبال  ایجاد یک توازن قدرت با روس‌، چین و آمریکاست، بهترین فرصت برای پوتین  به وجود آمده که موقعیت خود را در  منطقه تضمین کند  به طوری که از اعراب خلیج‌فارس استفاده کرده و منافع خود را تامین کند. همچنین زمانی که روس‌ها و امارات به هم نزدیک شوند، روسیه می‌تواند پایگاه و جایگاهی را در خلیج‌فارس برای خود تامین کند  که این پایگاه از نظر روس‌ها در ارتباط با ایران به مقصود نزدیک نشده است. زمزمه  گفت‌وگوهای غیر مستقیم و پشت پرده‌ای که از سوی ایران با آمریکایی‌ها مطرح شده که هم در نیویورک گفت‌وگوهایی صورت گرفته و هم از طریق قطر و عمان موفقیت‌هایی به دست آمده، در نتیجه روسیه برای اینکه ایران را تحت فشار قرار دهد و به تهران  نشان دهد که روسیه تحرکات ایران را دنبال می‌کند، در نتیجه سمت اعراب کشیده شده است. در این سوی ماجرا واکنش‌ها به مواضع اشتباه روسیه در ابتدا از سوی دیگران اتفاق افتاد و رسانه و برخی تحلیلگران به مواضع روسیه و مواضع این کشور اعتراض کردند و رئیس جمهور و وزیر خارجه  نیز در مورد مواضع مداخله‌گرایانه روس‌ها موضع گیری کرده و به مسکو پیام‌هایی را ارسال کردند. این مورد البته نشان دهنده آن است که ضعف‌هایی از سوی  وزارت خارجه وجود دارد که باید مرتفع شود چرا که در جهان سیاست مرسوم است که در ابتدا وزیرخارجه و وزارت خارجه است که نسبت به مواضع مداخله جویانه کشورها اعتراض می‌کنند اما گویا این مورد در اینجا درست جا نیفتاده است و بعد از اینکه مداخلاتی صورت می‌گیرد و اظهار نظراتی از سوی کشورها  در مورد ایران انجام می‌شود و مورد اعتراض رسانه‌ها و تحلیلگران قرار می‌گیرد در نهایت رئیس جمهور و وزیر خارجه  هم  اعتراض می‌کنند.

*سیدجلال ساداتیان

سفیر سابق ایران در لندن