کشورهای عربی؛ اولویت روسیه

لذا روس‌ها منافع خود را می‌بینند. الان امارات یک نوع روابط استراتژیک با روسیه برقرار کرده است. زیرا که الان روسیه در تحریم و جنگ است بسیاری از مشکلات اقتصادی روسیه را امارات حل و فصل می‌کند. مسائل مالی، بانکی، صادرات و حتی اخیرا سرمایه‌گذاری قابل توجه امارات در روسیه که روسیه از سرمایه‌گذاری اروپایی‌ها نیز محروم شده است. در رابطه با عربستان نیز همینطور است که وضعیت اقتصادی‌شان رو به بالاست و از طرفی هم برای روسیه حفظ قیمت نفت آن هم در این  وضعیت جنگی و هزینه‌های بالا، بسیار ارزشمند است. لذا الان اینها اوپک را کنار گذاشتند و به اوپک پلاس چسبیدند؛ اوپک پلاسی که روسیه و عربستان با هم دارند کار را پیش می‌برند و هر دو 20 میلیون بشکه نفت به جهان صادر می‌کنند. همین که این کشورها از چند سال گذشته هماهنگ هستند  و وقتی که قیمت پایین بیاید تولید را پایین می‌آورند که قیمت بالا بماند برای روس‌ها ارزشمند است. از طرفی رابطه اقتصادی ایران و روسیه چندان تغییر نکرده است. هر چند که خیلی تبلیغات شد که روس‌ها 40 میلیارد دلار در انرژی ایران سرمایه گذاری می‌‌کنند و کریدور شمال چه خواهد کرد و از طریق خزر چقدر کار خواهند کرد؛ اما اتفاق خاصی تاکنون نیفتاد و در حد محدودی افزایش یافته است. شاید در قسمت نظامی بتوان گفت که فعالیت‌ها بیشتر شده است. بنابر این منافع روس‌ها در کشورهای عربی است. در مقابل این منفعت طلبی روسیه کار خاصی  نمی‌تواند کرد غیر از اینکه روشنفکرها و  رسانه‌ها  صدای اعتراض خود را بلند کنند. بنابر این درست است که امروز روسیه در یک وضعیت جنگی به‌سر می‌برد و یکسری همکاری‌هایی هم با ایران دارد، اما واقعیت این است که اولویت روسیه کشورهای جنوب خلیج فارس هستند. ضمن اینکه غیر از دو موردی که ذکر شد حضور روسیه در کشورهای عربی متحد آمریکا برایش اهمیت ژئوپلیتیکی و استراتژیک دارد. لذا ایران در درجه اول باید خود را از این  شرایط سخت  ژئوپلیتیکی خارج کند، توافقی را انجام دهد و تحریم‌ها را بر دارد نه تنها روسیه ساکت خواهد شد بلکه امارات و عربستان و بقیه کشورهای حوزه خلیج فارس نیز حواس خود را جمع می‌کنند. تا زمانی که ایران در این  شرایط  قرار دارد اماراتی‌ها از  چین، روسیه  و هم کشورهای دیگری  که در این منطقه اهمیت دارند امضا می‌گیرند که  جزایر 3گانه برای ماست و باید به دادگاه بین‌المللی برود. ایران نیز بیشتر از حد محکوم کردن یا اعتراض و احضار سفیر می‌تواند سفیر خود را از مسکو بخواهد  یا چند دیپلمات را جابه‌جا  کند. اما به هر صورت نمی‌توان روسیه را کنار گذاشت چون به جهت نفوذ روسیه در نظام بین‌الملل و شورای امنیت برخی پرونده‌های ایران که به این شورا برود ایران با وتوی روسیه از آنها گذرد می‌کند.

*عبدالرضا فرجی‌راد

تحلیلگر مسائل بین‌الملل