مردم بازنده بازی سیاسیون

این در حالی است که این مساله صرفا برای امروز و دیروز نیست و سبقه‌ای طولانی و چند ساله دارد. تیرماه سال گذشته بود که در جریان روزهای انتخابات ریاست جمهوری حسن روحانی، رئیس دولت‌های یازدهم و دوازدهم در ویدئویی به بیان برخی مسائل در ارتباط با وضعیت سیاست خارجی ایران در دوران مدیریت سعید جلیلی در شورای عالی امنیت ملی پرداخت. وی با انتشار ویدئویی صریحا از سعید جلیلی خواست «اگر شهامت دارد، روبه‌رو با او مناظره کند و مدعی شد جلیلی و رویکرد او در سیاست خارجی «۷۰۰ میلیارد دلار» به کشور خسارت وارد کرده و در سه سال اخیر نیز «۳۰۰ میلیارد دلار» دیگر به اقتصاد لطمه زده است». این در حالی است که چندی پیش سعید جلیلی در دانشگاه شیراز گفته است: «(برای مناظره) من الان آمادگی دارم. امروز یک بچه‌ای که فقط یک دور اخبار را خوانده باشد و اظهارات آقای روحانی را دیده باشد و در دبستان باشد در مناظره آقای روحانی را محکوم خواهد کرد». این واکنش طرفین ماجرا به مناظره آن هم در قالب ویدئو یا نشست دانشگاهی باعث شد تا بسیاری از رسانه‌ها آمادگی خود را برای میزبانی از این مناظره اعلام کنند. اما پرسش اینجا است که چرا جلیلی حاضر شده امروز به مناظره با روحانی بپردازد و تا دیروز از پذیرش مناظره با روحانی سرباز می‌زد؟ روحانی بارها اعلام کرده که حاضر است بر سر عملکرد دولت خود و برجام با جلیلی مذاکره کند و حتی پس از او نیز بیژن زنگنه وزیر نفت دولت‌های اصلاحات و تدبیر و امید پیرامون موضوع کرسنت جلیلی را به مناظره فراخواند، اما بازهم جلیلی طفره رفت و حاضر به مناظره نشد، اما اینکه امروز مناظره را می‌پذیرد شادمانی او از بازگشت مکانیسم ماشه و تحریم‌های بین‌المللی ایران است که البته به گفته وزیر امور خارجه غیرقانونی و غیر قابل پذیرش است. با این حال جلیلی از آنجا که همواره طی سالیان در تلاش بوده تا ثابت کند برجام خیانت به کشور بوده، بازگشت تحریم‌ها و فعال‌سازی مکانیسم ماشه را فرصتی برای عرض اندام بیشتر و تاکید بر صحبت‌های گذشته خود دیده است. هر چند که به نظر می‌رسد جلیلی صرفا در نظر و حرف پای مناظره با روحانی است؛ اما در عمل خود نیز می‌داند که حریف روحانی نمی‌شود چرا که وی دارای روحیات مونولوگ محور است نه دیالوگ محور و از این‌رو احتمال حضورش در این مناظره کمتر از روحانی است.

*اهمیت مناظره در شرایط فعلی

شاید اگر امروز 10 مساله مورد بحث و نظر جامعه را بر شمریم مناظره حسن روحانی و سعید جلیلی در رتبه صدم هم قرار نگیرد و جامعه مباحث مهم‌تر، کلان‌تر و کلیدی‌تر مثل مشکلات اقتصادی و معیشتی و... را مدنظر قرار دهد. اما واقعیت امر بر آن است که این مناظره بر خلاف جامعه برای روحانی، جلیلی و حامیانشان اهمیت زیادی دارد. کمترین اهمیت این مناظره آن است که با انجام این مناظره و شفاف‌سازی مسائل مختلف در آن جایگاه خادم و خائن در سیاست خارجی و برجام مشخص خواهد شد. از طرفی هم چون جلیلی و روحانی سمت اجرایی خاصی در حاکمیت ندارند از محدودیت کلامی نیز برخوردار نخواهد بود و می‌توانند به راحتی سخن بگویند. اما نکته مهم اینجا است که اساسا این مناظره یا مناظره‌ها چه دردی از ملت دوا می‌کند؟ با دلار 111 هزار تومانی و سکه 100 میلیونی چه تفاوتی می‌کند که چه مسائلی در این مناظره مطرح می‌شود؟ بازنده اصلی این مناظره مردم خواهند بود که پس از گذشت دولت‌های مختلف امروز به اینجا رسیده‌اند که هر روز شرایط اقتصادی‌شان سخت‌تر می‌شود. البته باید بدین موضوع نیز توجه داشت که طرح این گفته بدین معنی نیست که شرایط حاضر به جهت عملکرد مسعود پزشکیان و وزیر خارجه‌اش سیدعباس عراقچی است. چرا که آنها از هیچ اقدامی در جهت رفع تحریم‌ها و همچنین رسیدن به توافق مجدد در مسیر جلوگیری از فعال‌سازی اسنپ‌بک مضایقه نکردند. اتفاق اصلی جایی افتاد که در دولت احمدی‌نژاد سعید جلیلی به‌عنوان دبیر وقت شعام با رویکرد خاص خود در سیاست خارجی و مذاکرات هسته‌ای تا جایی پیش رفت که 6 قطعنامه شورای امنیت علیه ایران را برای کشور به‌بار آورد و مشکلات اقتصادی به کشور تحمیل شد و حال دم از مذاکره با حسن روحانی می‌زند که با دیپلماسی هوشمندانه و هنرمندانه وزیر خارجه کاردانش محمدجواد ظریف توافقی به‌نام برجام را منعقد ساخت تا حداقل 10 سال تحریم‌هایی را که همفکران جلیلی برای کشور آورد بودند، عقب انداخت. در عین حال باید بدین نکته اشاره داشت که در شرایط حساس کنونی باید به جای دعواهای سیاسی و جناحی به فکر راه حل و راه چاره برای گذر از این شرایط خظیر بود. هر چند تندروها به دنبال حل مشکلات کشور نیستند و صرفا منویات خود را پیش می‌برند.

* تندروها مسلط بر رسانه

هر چقدر دولت پزشکیان در حوزه‌های مختلف موفق عمل کند یا در سیاست خارجی برای عدم فعال‌سازی اسنپ‌بک تلاش کند؛ اما تا زمانی‌که رسانه به ویژه از نوع فراگیر آن یعنی تلویزیون در اختیار تندروها است مردم عادی و عوام آن چیزی را باور می‌کنند که از تلویزیون می‌بینند که در واقع سیاست رسانه حاکم جریان خاص برای صدا و سیما است. لذا تعجبی ندارد که جلیلی بخواهد در این رسانه به‌دنبال مناظره باشد تا چیزهایی که بارها گفته را دوباره تکرار کند. پرسش اصلی از دولت و شخص رئیس‌جمهور است که چطور با تندروهایی که علنا و در روز روشن بر علیه دولت شما بر می‌خیزند، هجمه و تخطئه می‌کنند و همه چیز را در شرایط فعلی به گردن دولت می‌اندازند وفاق می‌کنید، از در دوستی وارد می‌شوید و در کنار آنها می‌نشینید؟ امید مردم به این بود که رئیس‌جمهورشان بر پایه شعارهای مشخص در پی تحقق مطالبات و خواسته‌های آنان است؛ اما امروز در کمال تعجب و حیرت می‌بینند رئیس‌جمهورشان در کنار آنهایی قرار می‌گیرد که نه تنها تا دیروز نهایت تلاش و سنگ‌اندازی‌ها را برای عدم موفقیت وی انجام می‌دادند؛ بلکه امروز نیز از هیچگونه حمله و هجمه‌ای فرو گذار نمی‌کنند؛ اما رئیس‌جمهور خنده‌کنان کنار آنها می‌ایستد. تا وقتی‌که رئیس‌جمهور و مجموعه دولت به اسم وفاق به تندروها باج می‌دهند و آنها هرچه می‌خواهند می‌گویند طبیعی است که جامعه نیز با آنچه از رسانه‌ای چون صداوسیما می‌بیند تمامی مشکلات را از چشم دولت و شخص رئیس‌جمهور ببیند.