«آرمان ملی» آخرین تحولات فضای مجازی را بررسی میکند
چالش جامعه با متغیرهای اینترنتی
آرمان ملی- گروه سیاسی: در ادوار اخیر، موضوع فیلترینگ و محدودیت دسترسی به برخی پلتفرمها و وبسایتها به یکی از محورهای اصلی مباحث حوزه سیاستگذاری فضای مجازی در جامعه تبدیل شده است. دولت با هدف بهبود شرایط ارتباطی، حمایت از کسبوکارهای آنلاین و افزایش شفافیت، اقداماتی را در راستای بررسی و کاهش محدودیتها آغاز کرده است. این رویکرد با استقبال بخش قابل توجهی از فعالان اقتصادی و اجتماعی مواجه شده و به عنوان گامی مهم در جهت توسعه اقتصاد دیجیتال و ارتقای آزادی دسترسی به اطلاعات ارزیابی میشود. با این حال، جریانهای تندرو و برخی گروههای ذینفع که منافع اقتصادی آنها با ادامه وضعیت فعلی گره خورده است، مقاومتهایی جدی در برابر این سیاستها نشان دادهاند. بر اساس تحلیل کارشناسان، بخشی از این مقاومتها ناشی از وجود شبکههای غیررسمی و سودآور در بازار فیلترشکنها و ابزارهای دور زدن محدودیتها است که تداوم فیلترینگ را به عنوان بستری برای حفظ منافع خود تلقی میکنند.

تداوم این تضاد منافع، روند تصمیمگیری در حوزه رفع فیلترینگ را پیچیده کرده و ضرورت شفافسازی و مقابله با رانتهای ناشی از محدودیتهای اینترنتی را دوچندان ساخته است. آینده این روند، در گرو اراده سیاسی، مشارکت نهادهای قانونگذار و همراهی افکار عمومی برای دستیابی به توازنی میان امنیت، منافع ملی و حق دسترسی آزاد به اطلاعات خواهد. در این مورد بهآخرین تحولات این حوزه خواهیم پرداخت.
مثبت و منفی فیلترینگ
محمدصالح جوکار، نماینده مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در واکنش به چالش فیلترشکن که جامعه با آن دست بهگریبان است، بهخبرنگار «آرمان ملی» میگوید: «در ابتدا باید به این مورد اشاره کنیم که چه در صورت اعمال فیلترینگ و چه در نبود آن، مشکلاتی برای مردم ایجاد میشود. در این مورد چالشهایی وجود دارد که برای بهبود وضعیت فضای مجازی نیاز است موانع و چالشها را برطرف کنیم. همچنین توجه داشته باشید که در مواردی که این اقدام توانسته مانع تخریبهای فرهنگی و تهدیدهای امنیتی شود، میتوان آن را دارای کارایی دانست. با این حال اعمال فیلترینگ پیامدهایی از جمله شکلگیری و تقویت مافیای فیلترشکن به همراه داشته که نیازمند چارهاندیشی جدی است.»
رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در همین مورد اضافه میکند: «فیلترینگ تنها در موارد ضروری باید مورد استفاده قرار گیرد و در بلندمدت لازم است راهکارهای جایگزین برای تأمین امنیت فضای مجازی و حفظ فرهنگ جامعه تدوین و اجرا شود. با در نظر گرفتن اهمیت حکمرانی در فضای مجازی نباید اجازه داد این حوزه از کنترل خارج شده و هر نوع محتوایی بدون ضابطه منتشر شود.»
او در همین مورد و با تاکید بر پاسخگویی و مسئولیتپذیری سکوهای خارجی در قبال فعالیتهایشان در کشور ادامه میدهد: «در این مورد ما خواستار اتخاذ تدابیری شدید هستیم که براساس آن این پلتفرمها را ملزم به رعایت قوانین و مقررات داخلی کنیم تا در صورت بروز چالشهای امنیتی در برابر تهدیدهای ملی اقداماتی صورت دهیم.»
دلایل کیفیت پایین اینترنت
در حالی که دولت چهاردهم از ابتدا وعده رفع فیلترینگ را داده بود ولی باتوجه به رفع محدودیت از برخی پلتفرمها، اما چالش اصلی همچنان باقی است. در این مورد ستار هاشمی، وزیر ارتباطات در نشستی خبری گفت: «برای مقاومت در برابر رفع فیلتر، بدیهیات را زیر سوال میبرند. نتایج نظرسنجیها درباره نارضایتی مردم و استفاده ۸۰ درصدی از فیلترشکن را رد میکنند. اگر جنگ ۱۲ روزه اتفاق نمیافتاد دسترسی به پلتفرمهای محبوب و پرکاربر اتفاق میافتاد. پس از جنگ، به دلیل ملاحظات امنیتی، تغییرات در سامانههای مکانیابی جهانی (GPS) و افزایش حملات سایبری، کیفیت اینترنت و شبکههای ارتباطی به شکل محسوسی کاهش یافت. این موضوع را انکار نمیکنیم و وظیفه داریم پاسخگوی این شرایط باشیم. وزیر ارتباطات ضمن تأکید بر اینکه «بیتوجهی به کیفیت خدمات ارتباطی، تبعات ضد امنیتی و اجتماعی دارد» خاطرنشان کرد: «در حال حاضر پروژههای متعددی برای ارتقای شبکه در حال اجراست و ظرف یک ماه آینده گزارش جامع عملکرد و برنامهها به مردم ارائه خواهد شد.»
او همچنین از طراحی بستهای جامع برای بازنگری در سیاستهای محدودیت اینترنت خبر داد و گفت: «تجربه نشان داده که محدودیتهای طولانیمدت، نه تنها اثربخش نیست، بلکه به مهاجرت نیروهای متخصص، رکود کسبوکارهای آنلاین و افزایش نارضایتی منجر میشود.»
جدیدترین طرح محدود کننده
حسنعلی اخلاقی امیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، درباره طرح «نظامبخشی فضای مجازی» که به تازگی در دستور کار مجلس شورا قرار گرفته است در این مورد گفت: طرح نظامبخشی فضای مجازی پیش از این در کارگروه هنر، رسانه و فضای مجازی در دست تدوین بود. قرار بود مواد این طرح در لایحه دولت برای برخورد با اخبار خلاف واقع در فضای مجازی دیده شود. اما زمانی که دولت لایحه را پس گرفت، کارگروه مجددا آن را در دستور قرار داده است.
ریاست کارگروه «هنر، رسانه و فضای مجازی» را حمید رسایی، نماینده تهران بر عهده دارد. او از اعلام وصول این طرح اظهار بیاطلاعی کرده و در رابطه با اینکه «نظامبخشی فضای مجازی» چیست و ارتباط آن با طرحی که آبان سال گذشته با همین نام تدوین شده بود میگوید: باید محتوای طرحی که اعلام وصول شده را دید ولی هنوز چیزی به کمیسیون فرهنگی اعلام وصول نشده است.
اعلام وصول یک طرح در مجلس به این معنی است که این طرح در معاونت قوانین ثبت و از سوی هیات رئیسه مجلس به کمیسیون ارجاع شده است. با این حال اخلاقی امیری، یکی از اعضای این کمیسیون هم به زومیت میگوید با وجود گذشت دو روز از اعلام وصول هنوز طرح به دست آنها نرسیده است.
ارسال نظر