کم‌کاری دولت، پرکاری نهادهای نظارتی

آرمان ملی - احسان اسقایی: رهبری انقلاب اسلامی در یکی از نطق‌های خود در اوایل سال جاری خواستار برگزاری انتخاباتی پرشور شدند. از آن تاریخ به بعد هر مقدار به زمان برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی نزدیک‌تر می‌شویم، افراد بیشتری در ارتباط با الزامات برگزاری انتخابات پرشور و رقابتی بحث می‌کنند. به نظر موانعی بر سر راه برگزاری انتخابات پرشور وجود داردکه برداشتن و تعلیق آن‌ها می‌تواند موجب شود تمایل احزاب و گروه‌ها و چهره‌های سیاسی برای حضور در انتخابات و دعوت مردم به شرکت در انتخابات مجلس افزایش یابد.
نگاه دولت، به انتخابات نیست
واقعیت آن است که فضای سیاسی ایران سرد است و کسی انگیزه ندارد در این فضا حتی به صورت جدی دولت فعلی را نقد کند چرا که انتقادها را منشأ اثر در تصمیمات دولت نمی‌بیند. بارها و بارها شاهد بودیم که دلسوزان به دولت و شخص رئیس جمهور توصیه کردند که تیم فعلی دولت خصوصاً تیم اقتصادی؛ فاقد کارآمدی و تجربه است. چرا که بخشی از فضای نامطلوب اقتصادی به علت عدم تصمیم‌گیری منطقی از سوی این تیم اقتصادی است. دولت محترم هم بالاخره این توصیه‌ها را جدی گرفت و برخی از عناصر اقتصادی در دولت که عملکرد آن‌ها مستقیماً به وضعیت تورم دامن زده بود را تغییر داد. از تغییر عالی‌ترین مقام بانک مرکزی تا تغییر در ریاست سازمان برنامه و بودجه و برخی تصمیمات دیگر مانند کنار گذاشتن وزیر آموزش و پرورش و غیره اما واقعیت آن است که این تغییرات اساساً منطبق بر توصیه‌های منتقدین نبود چرا که تمام مدیران وزرای جایگزین شده خط و مشی مدیران قبلی را تکرار کردند. این ادعا صحیح است چرا که اگر این ادعا درست نبود شاهد بهبود شرایط اقتصادی خصوصاً کاهش نقدینگی و تورم بودیم. اخیراً اعلام شده است بانک‌ها از طرق مختلف به رغم دستور بانک مرکزی در حال ایجاد نقدینگی و پمپاژ پول به اقتصاد کشور هستند. این مورد خود بیانگر آن است که دولت عملاً نتوانسته سطح نقدینگی و تورم را کنترل کند. این موارد نشان می‌دهد که یکی از دلایل اینکه برخی و فعالان سیاسی تمایل ندارند در ارتباط با انتخابات صحبت کنند؛ عملکرد دولت است. گویا دولت هم این تمایل را ندارد چون آرای خود را ثابت می‌داند و معتقد است اصولگرایان در نهایت به نزدیکان دولت در مجلس آینده رأی خواهند داد، نگاه انتخاباتی به مساله تورم و گرانی ندارد.
نهادهای نظارتی و الزامات برگزاری انتخابات پرشور
یکی دیگر از دلایل اینکه برخی تمایل ندارند در انتخابات شرکت کنند، این است که سلایق مختلف و گوناگون را در عرصه انتخابات مشاهده نمی‌کنند. نگاه دستگاه‌های نظارتی به مساله تأیید صلاحیت‌ها از جمله دلایل فقدان حضور نگاه‌های مختلف در انتخابات مجلس است. نهادهای نظارتی معتقدند که صلاحیت افراد باید برای آنها فارغ از استعلام‌های معمول از دستگاه‌ها برای آنها تایید شود حال اینکه بسیاری معتقدند اگر اجازه فعالیت واقعی به احزاب داده شود احزاب خود تشخیص خواهند داد چه افرادی را وارد لیست‌های انتخاباتی کنند و مسئولیت اقدامات خلاف قانون این افراد نیز برعهده احزاب است، اما این دیدگاه به دلیل فقدان نگاه حزبی به انتخابات عملاً در فضای سیاسی ایران جایی ندارد و از سوی دیگر چون چهره‌های برجسته، باسابقه و شناخته شده از سوی مردم نمی‌توانند به مجلس راه یابند و عملاً مجلس به مکانی برای طرح دیدگاه‌های یک جناح تبدیل شده است.
یک راهکار برای انتخابات پرشور
اگر مسئولین کشور حضور مردم در انتخابات را لازمه عبور کشور از شرایط کنونی می‌دانند یک علت دارد و آن اینکه هم اکنون غربی‌ها اینگونه می‌پندارند که در درون ایران اکثریت رضایتی از عملکرد مسئولان ندارند و با عدم توافق با تهران در مساله رفع تحریم‌ها عملاً بر میزان نارضایتی در این‌باره خواهند افزود. حال اینکه اگر در ایران انتخاباتی پرشور که خواست مقامات عالی رتبه کشور است، برگزار شود، آن خیال خام یعنی فروپاشی نظام از سوی غربی‌ها؛ عملاً کنار خواهد رفت. از این منظر ایران باید به سمت یک انتخابات پرشور حرکت کند و الزامات این انتخابات در مرحله اول برداشتن موانع از پیش روی فعالان احزاب برای فعالیت در انتخابات است. البته در اینجا یک احتمال وجود دارد و آن اینکه همان طور که نظام یک تصمیم خوب در سطوح بالا ، فارغ از قلم زنی‌های چپ و راست روابط با عربستان را بهبود بخشید، تصمیم دیگری گرفته و مساله هسته‌ای و تحریم‌ها را در فاصله مناسب با انتخابات حل کند. در این صورت امید به جامعه بازگشته و مردم امیدوارتر به صورت علنی در پای صندوق‌ها از مبانی درست در تصمیم گیری در ساختار سیاسی ایران حمایت خواهند کرد.