ایران و قزاقستان شرکایی مطمئن

ایران و قزاقستان دو کشور همسایه و شرکایی مطمئن هستند که ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه همکاری با یکدیگر دارند، از این رو گسترش مناسبات دو کشور علاوه بر قزاقستان، برای ایران هم فرصت خوبی را فراهم می‌کند تا بتواند زیرساخت‌ها و قراردادهای مختلفی را با کشورهای آسیای مرکزی ایجاد کند که منجر به تقویت همکاری‌ها در ابعاد مختلف شود. علی خان اسماعیلف، نخست وزیر قزاقستان که یک مقام اجرایی در این کشور است به دعوت معاون اول رئیس‌جمهور کشورمان به ایران سفر می‌کند تا ضمن دیدار و گفت‌وگو با مقامات بلندپایه کشورمان؛ طرفین ضمن بررسی آخرین وضعیت مناسبات فیمابین با هدف اجرایی کردن توافقات رؤسای جمهور دو کشور، در خصوص راهکارهای گسترش همه جانبه روابط دوجانبه اقتصادی، سیاسی و تجاری گفت‌وگو و رایزنی کردند. سال گذشته در جریان سفری که رئیس‌جمهور قزاقستان به تهران داشت موضوعات مختلفی اعم از اقتصادی، سیاسی و تجاری مورد گفت‌وگو و رایزنی قرار گرفت. دو کشور ایران و قزاقستان ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه همکاری با یکدیگر دارند و برای ایران هم فرصت خوبی است تا بتواند زیرساخت‌ها و قراردادهای مختلفی را با کشورهای آسیای مرکزی ایجاد کند که منجر به تقویت همکاری‌ها در ابعاد مختلف شود. طی 30 سال گذشته و از زمان استقلال قزاقستان مشکلی در تعاملات با جمهوری اسلامی ایران وجود نداشته است و همواره رفت و آمدهای خوبی با یکدیگر داشته‌ایم. قزاقستان یکی از کشورهای آسیای مرکزی است و شاید نسبت به سایرین ثروتمندتر هم باشد. به‌رغم اینکه از نظر جغرافیایی جزو کشورهای بسته است، اما آمادگی خوبی برای همکاری گسترده با ایران دارد که بتواند از این طریق به دریا وصل شده و کالاهای خود را صادر کند. مراودات ایران و قزاقستان در حوزه سیاسی هم به‌گونه‌ای است که پس از توافق ایران و عربستان با وساطت چین، وزارت خارجه این کشور طی اطلاعیه‌ای از توافق و بهبود روابط دیپلماتیک دو کشور مهم منطقه استقبال و عنوان کرد که این اقدام با ابتکار قزاقستان در مورد آشتی اسلامی مطابقت دارد. اخیرا در آستانه ماه رمضان نیز روسای جمهور دو کشور گفت‌وگوی تلفنی داشتند که سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان، قزاقستان را همسایه و دوست صمیمی ایران دانست که در زمینه حمل و نقل، ایران بهترین گزینه برای دسترسی سریع و ترانزیت مطمئن قزاقستان به آب‌های آزاد است. همچنین توانمندی‌های بالای ایران در عرصه خدمات فنی و مهندسی به ویژه در بخش معدن، می‌تواند در گسترش همکاری‌های دو کشور مورد توجه قرار گیرد. همچنین توکایف رئیس‌جمهور قزاقستان نیز با تاکید بر اینکه دو کشور ایران و قزاقستان همسایگان صمیمی و شرکایی مطمئن برای یکدیگر هستند ابراز کرد که ظرفیت‌های بسیار خوبی برای ارتقای سطح همکاری‌ها وجود دارد و باید همه تلاش خود را برای تسریع در اجرای توافقات قبلی به کار گیریم. بیانیه مشترکی با هدف ارتقای سطح جدیدی از همکاری‌های دو جانبه به امضا رسید، سپس با حضور مقامات رسمی، توافقنامه‌هایی در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، ترانزیت، سرمایه‌گذاری، فناوری، محیط زیست، ورزشی، انرژی، قضائی، تحقیقاتی و گردشگری امضا شد. به نظر می‌رسد ایران و قزاقستان در تلاش هستند تا با تقویت همکاری‌های خود بتوانند نقش‌آفرینی جدیدی را در منطقه ایفا کنند ضمن این‌که قزاقستان تلاش می‌کند تا از درون چتر روسیه نیز خارج شده و به طور مستقل‌تری در عرصه بین‌الملل گام بردارد.
لزوم برداشتن گام‌های عملی
در این راستا حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل اوراسیا ابراز امیدواری کرد که «سفر نخست‌وزیر قزاقستان شاید بتواند موانع موجود در روابط دو کشور را برطرف کند، البته تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال شده مشکلاتی را ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد بانک‌های ایران باید بتوانند ارتباط نزدیکی برقرار کنند و از نظر اعتباری مبادلات سریع‌تر انجام شود. قرارداد تعرفه تجاری با اتحادیه اوراسیا بسته شده و در چارچوب قرارداد تعرفه‌های گمرگی با قزاقستان این موانع موجود می‌تواند برطرف شود. وی افزود: به طور کلی ایده شمال- جنوب در حل مسائل کمک کننده است، به عبارتی ایران از طریق بندر چابهار سرویس خوبی به ترکمنستان و از طریق خزر به قزاقستان می‌دهد چون با قزاقستان از طریق دریای خزر همسایه هستیم باید بتوانیم از نظر دریایی زیرساخت‌ها را تقویت کنیم.» باید در نظر داشت حوزه آسیای مرکزی منطقه با اهمیتی است که قطعا ایران به عنوان یکی از بازیگران مهم منطقه‌ای به این مساله واقف است و در همین راستا کشوری مانند قزاقستان با داشتن ظرفیت‌های اقتصادی مهم از جمله در حوزه‌های انرژی این آمادگی را دارد تا بتواند با جمهوری اسلامی ایران همکاری‌های گسترده‌ای داشته باشد.