«آرمان ملی» پالس‌های گفت‌وگوهای پنهان و علنی هسته‌ای را بررسی می‌کند
در مذاکرات مخفی ایران و آمریکا چه می‌گذرد؟ | امیدها برای حل و فصل پرونده هسته‌ای زنده شده است
ایران هیچ‌گاه میز مذاکرات را ترک نکرده است؛ حتی زمانی‌که اروپایی‌ها به بهانه اتفاقات داخلی ایران در پاییز سال گذشته و اتهام ارسال پهپاد‌های تهران به روسیه تحریم‌های مکرری را علیه ایران وضع می‌کردند! تهران همواره و در هر مرحله‌ای بر حل چالش هسته‌ای تاکید داشت و اعلام می‌کرد که غربی‌ها از کانال‌های ارتباطی خود پیام‌هایی را به ایران ارسال می‌کنند.
به گزارش آرمان ملی آنلاین از قرار معلوم و احتمالا جز چند ماهی که همه طرفین میز مذاکرات علنی در ارتباط با برجام را ترک کرده بودند. مذاکرات در سطوح دیگر حداقل برای نشان دادن تمایل طرفین برای رسیدن به راه‌حلی به منظور حل دیپلماتیک مناقشه هسته‌ای ادامه داشته است.
به بن‌بست خوردن مذاکرات علنی هسته‌ای دقیقا زمانی آغاز شد که تهران خواسته‌ای منطقی و حقوقی در بسته شدن پرونده‌های مفتوح خود در آژانس بین‌المللی را به بسته پیشنهادی اروپا اضافه کرد و آن روزها رسانهها به نقل از مقامات غربی در واکنش به ضمیمه ایرانی‌ها به بسته اروپایی‌ها نوشتند این ایران است که باید به منظور حل مسائل خود با آژانس همکاری کند. ایران البته در آن زمان با تاکید بر بازگشت طرفین به برجام، استراتژی همکاری کاهنده با آژانس را مرحله به مرحله در برابر عدم اجرای تعهدات غربی‌ها در توافق وین را اجرایی می‌کرد اما بعدها و با منطقی شدن فضای بین‌المللی علیه ایران و کاهش نگاه غیرسازنده اروپایی‌ها به تهران روند همکاری ایران با آژانس شتاب گرفت.
از بررسی کلیت فضای رسانهها از چند ماه قبل به این سو می‌توان اینگونه برداشت کرد که غربی‌ها بعد از ماه‌های اولیه قطع مذاکرات علنی به ارسال پیام و به این ترتیب به مذاکره مخفی با ایران روی آوردند. مذاکراتی که وجود آن را می‌توان از صحبت‌های بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، سفر سلطان عمان به تهران، تمایل و تلاش عراقی‌ها برای حل مناقشه هسته‌ای ایران و موارد دیگر احساس کرد. به‌نظر می‌رسد تا چندی دیگر برای بازگشت به یک توافق که چه برجام باشد و چه برجام پلاس و چه توافق موقت و چه مذاکراتی برای یک توافق جدید، شاهد مذاکرات علنی بین طرفین برجام خواهیم بود.
مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا
تجربه نشان داده است هر زمان پرونده هسته‌ای ایران به مرحله گریز نزدیک شده مذاکرات ایران و آمریکا با استراتژی توقف در برابر توقف در دستورکار قرار گرفته است. تاریخ این مذاکرات هم به رایزنی‌های علی‌اکبر صالحی در عمان در دولت احمدی‌نژاد باز می‌گردد که به نوعی پایه‌های مذاکرات علنی و رسمی جواد ظریف و جان کری وزرای خارجه ایران و آمریکا در دولت حسن روحانی بود. اکنون نیز برخی منابع خبری از مذاکرات مستقیم مقامات ایران و آمریکا خبر می‌دهند. فایننشال تایمز در گزارشی ادعا کرده که اخیرا دیدار‌هایی میان مقام‌های ایرانی با مقام‌های آمریکایی از یک سو و با مقام‌های تروئیکای اروپایی از سوی دیگر صورت گرفته است. در گزارش مذکور ادعا شده که آمریکا و کشور‌های اروپایی بحث درباره چگونگی تعامل با ایران بر سر موضوع هسته‌ای را از سر گرفتهاند. بر اساس این گزارش ادعایی، از جمله این تماس‌ها می‌توان به رایزنی علی باقری‌کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران با مقام‌های تروئیکای اروپایی در ماه مارس در اسلو و چند دیدار رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل، اشاره کرد.
جیغ نتانیاهو و نگاه مثبت آژانس
از سوی دیگر ایران و آژانس در طول ماه‌های گذشته تعاملاتی را در ارتباط با پرونده‌های مفتوح ایران در آژانس آغاز کردند. بعد از حضور گروسی در ایران و دیدار با مقامات تهران اخبار متعددی در ارتباط با مذاکرات فنی مقامات تهران و آژانس شنیده شد تا جایی‌که در آستانه برگزاری نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دبیرکل آژانس اخبار مثبتی را در ارتباط با بسته شدن چند پرونده از پرونده‌های باقی مانده بین ایران و آژانس را اعلام کرد.
با علنی شدن نتایج مثبت بین ایران و آژانس، بنیامین نتانیاهو باردیگر به رجزخوانی علنی علیه ایران و آژانس پرداخت و حتی جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا را به توافق با ایران بدون در نظر گرفتن هزینه‌های آن محکوم کرد. نتانیاهو در این ارتباط گفت: «تسلیم شدن آژانس در برابر فشار ایران یک سابقه بد در عملکرد آن محسوب می‌شود.» او در ادامه تاکید کرد که رژیم اسرائیل بر سر موضع خود در قبال برنامه هسته‌ای ایران چه «به‌صورت علنی و چه پشت درهای بسته» می‌ایستد. همچنین روزگذشته مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام تصریح کرد که روند اجرای بیانیه مشترک با ایران در زمینه حل‌وفصل مسائل پادمانی آغاز شده و در این زمینه پیشرفت‌هایی حاصل شده است.
گروسی به ۳۵ کشور عضو شورای حکام گفت: «در گزارش می‌بینید که روند اجرای بیانیه مشترک [ایران و آژانس] آغاز شده و پیشرفت‌هایی حاصل شده است، اما نه به اندازه‌ای که من امیدوار بودم.» مدیرکل آژانس افزود: «آژانس در اوایل ماه مه دوربین‌های نظارتی را در کارگاه‌هایی مونتاژ روتور سانتریفیوژها نصب کرد. علاوه بر این، به منظور نظارت بر غنی‌سازی با خلوص بالا، در تاسیسات اعلام شده، آژانس برای اولین بار یکدستگاه نظارت بر غنی‌سازی را در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو و همچنین در کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت در نطنز نصب کرده است.»
وی درباره پیشرفت در پرونده ادعایی کشف ذرات اتمی در مکان‌های اعلام نشده در ایران هم گفت: «ایران توضیح احتمالی برای وجود اورانیوم ضعیف شده در بخشی از محل معروف به مریوان را ارائه کرده است.» وی با بیان اینکه ارزیابی ما درباره این مکان همچنان پابرجاست، ادامه داد: «تکرار می‌کنم که مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس است و هنوز باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که بتواند ماهیت صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تضمین کند.»
ارسال نظر