پنج وعده خودروسازان

با این وجود، طی سال‌های اخیر، این بخش با چالش‌های جدی مواجه شده که نه تنها کیفیت محصولات را تحت تأثیر قرار داده بلکه اعتماد عمومی مردم به کل صنعت داخلی را نیز به شدت کاهش داده است. مصرف‌کنندگآن که انتظار داشتند خودروهای داخلی با استانداردهای قابل قبول، دوام بالا و خدمات پس از فروش مناسب در زمان وعده شده ارائه شوند، با مجموعه‌ای از مشکلات مواجه شده‌اند که باعث نارضایتی گسترده و بی‌اعتمادی نسبت به کل سیستم تولید خودرو شده است.

به گزارش «آرمان ملی»، سپهر گودرزی کارشناس صنعت خودررو در این باره گفت: از جمله مهم‌ترین مسائلی که صنعت خودرو ایران را تحت فشار قرار داده، کیفیت پایین محصولات است. بسیاری از خودروها بعد از عرضه به بازار، در مدت کوتاهی دچار نقص فنی می‌شود، قطعات آنها زود خراب می‌شود و در مواردی تعمیر و جایگزینی قطعات به سختی امکان‌پذیر است. این وضعیت نشان می‌دهد که فرآیند تولید و کنترل کیفیت در شرکت‌های خودروسازی داخلی ناکافی است و نظارت مؤثری بر عملکرد آنها وجود ندارد. از این رو، مشتریانی که هزینه‌های قابل توجهی برای خرید خودرو صرف می‌کنند، اغلب با تجربه‌ای نارضایتی‌آور مواجه می‌شوند که در بلندمدت باعث کاهش اعتماد به تولید داخلی می‌شود. علاوه بر مشکلات فنی، خدمات پس از فروش نیز یکی دیگر از نقاط ضعف جدی این صنعت است. بسیاری از خریداران از تأخیر در تحویل قطعات، نبود هماهنگی بین نمایندگی‌ها و خدمات ناکافی شکایت دارند. حتی در مواردی که خودروها تحت گارآنتی‌هستند، روند تعمیرات و تأمین قطعات آن‌چنان کند و پیچیده است که مشتریان ناچار می‌شوند مدت طولانی منتظر رفع مشکلات باشند. این وضعیت نه تنها تجربه مصرف‌کننده را تخریب می‌کند بلکه پیامی منفی به بازار می‌فرستد و آن اینکه؛ صنعت خودرو قادر به پاسخگویی به نیازهای مشتریان خود نیست.

قیمت‌گذاری‌ نامتعارف

او افزود: موضوع دیگری که بر نگرانی‌ها می‌افزاید، قیمت‌گذاری نامتناسب خودروهاست. بسیاری از شرکت‌های خودروسازی داخلی، با تکیه بر حمایت‌های دولتی و فرصت‌های ایجاد شده از کمبود رقابت، خودروها را با قیمتی بسیار بالاتر از ارزش واقعی عرضه می‌کنند. این سیاست باعث می‌شود مردم احساس کنند نه تنها کیفیت محصول پایین است، بلکه برای یک کالای با استانداردهای محدود، باید هزینه‌ای گزاف پرداخت کنند. نتیجه این رفتار، فاصله گرفتن مشتریان از بازار داخلی و افزایش بی‌اعتمادی است. این کارشناس ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات عمده، فقدان شفافیت و اطلاع‌رسانی صحیح است. مشتریان به ندرت می‌دانند که چرا یک خودرو با نقص‌های مکرر عرضه می‌شود، چرا قطعات آن در بازار کم‌یاب است و چرا خدمات پس از فروش کارآمد نیست. این نبود شفافیت باعث می‌شود مردم احساس کنند که صنعت خودرو در ایران بدون هیچ نظارت واقعی فعالیت می‌کند و تنها منافع کوتاه‌مدت خودروسازان در اولویت قرار دارد. هنگامی که اعتماد عمومی کاهش یابد، بازسازی آن بسیار دشوار خواهد بود و حتی اقدامات اصلاحی و بهبود کیفیت نیز ممکن است تأثیر مطلوب نداشته باشد.

ابهام در سیاست‌های حمایتی

گودرزی اضافه کرد: علاوه بر این، رفتارهای خودروسازان و سیاست‌های حمایتی که از آنها صورت می‌گیرد، وضعیت را پیچیده‌تر کرده است. شرکت‌ها معمولاً انتظار دارند که دولت و نهادهای مربوطه از آنها حمایت مالی و اقتصادی کنند و قیمت‌ها را مطابق خواسته‌هایشان افزایش دهند، بدون آنکه اصلاحات جدی در کیفیت محصولات انجام شود. این رویکرد نه تنها به حل مشکلات کمکی نمی‌کند، بلکه مصرف‌کنندگان را در معرض ریسک بیشتری قرار می‌دهد و پیامد آن کاهش اعتماد عمومی به کل صنعت است. با نگاه به سال‌های اخیر، مشاهده می‌کنیم که حتی پس از تحویل خودروها به مشتریان، مشکلات فنی و خدماتی همچنان ادامه دارد. وی معتقد است: خرابی‌های زودهنگام، کمبود قطعات یدکی و نقص در سیستم‌های ایمنی و فنی باعث شده است که بسیاری از خودروهای داخلی نتوانند استانداردهای لازم را رعایت کنند. این وضعیت نه تنها تجربه فردی مشتریان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه تصویر عمومی صنعت خودرو را در سطح ملی مخدوش می‌کند. وقتی مردم به صنعت خودرو اعتماد نداشته باشند، سرمایه‌گذاری در این بخش کاهش می‌یابد و فرصت‌های اقتصادی و اشتغال محدود می‌شوند.

کاهش اعتماد عمومی

این کارشناس ادامه داد: پیامدهای این وضعیت بسیار گسترده است. صنعت خودرو به عنوان یکی از بخش‌های کلیدی تولید داخلی و نماد پیشرفت صنعتی کشور شناخته می‌شود. کاهش اعتماد عمومی به این صنعت می‌تواند به کاهش سرمایه‌گذاری، کاهش تولید و کاهش اشتغال منجر شود. همچنین، این وضعیت باعث می‌شود که مشتریان به دنبال جایگزین‌های خارجی باشند و تقاضا برای خودروهای داخلی کاهش یابد. در نتیجه، سهم صنعت خودرو در اقتصاد ملی کاهش یافته و اعتماد عمومی به تولید داخلی آسیب می‌بیند. او افزود: تجربه‌های جهانی نشان داده است که موفقیت در صنعت خودرو نیازمند ترکیبی از کیفیت بالا، شفافیت، پاسخگویی به مشتریان و نظارت دقیق است. کشورهایی که توانسته‌اند صنایع خودروی خود را توسعه دهند، با ایجاد سیستم‌های کنترل کیفیت قوی، ارائه خدمات پس از فروش مؤثر و پاسخگویی سریع به مشکلات مشتریان، موفق شده‌اند اعتماد عمومی را حفظ و بازار داخلی را تقویت کنند. این در حالی است که در ایران، ضعف نظارت، فقدان شفافیت و سیاست‌های حمایتی ناصحیح باعث شده تا صنعت خودرو نتواند نقش واقعی خود را در اقتصاد کشور ایفا کند. او با توجه به پیامدهای احتماعی این مسئله گفت: مشکل دیگری که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، تأثیر اجتماعی این وضعیت است. خودرو یکی از نیازهای اساسی مردم و نماد توسعه و رفاه اجتماعی است. وقتی مردم نتوانند به محصولات داخلی اعتماد کنند، حس ناامیدی و بی‌اعتمادی در جامعه گسترش می‌یابد و این امر به کاهش رضایت عمومی و احساس ناکامی نسبت به پیشرفت کشور منجر می‌شود. اعتماد عمومی به صنایع مهم، از جمله خودرو، عامل مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی است و از دست رفتن آن پیامدهای گسترده‌ای دارد.

راهکار چیست

 او تاکید کرد: برای احیای اعتماد عمومی و تقویت صنعت خودرو، اصلاحات جدی و بنیادی لازم است. این اصلاحات شامل ارتقای کیفیت تولید، بهبود خدمات پس از فروش، شفافیت در اطلاع‌رسانی، پاسخگویی واقعی به مشتریان و ایجاد نظارت دقیق بر عملکرد شرکت‌ها است. بدون این اقدامات، نه تنها صنعت خودرو بلکه کل اقتصاد داخلی و اعتماد عمومی به تولید داخلی آسیب خواهد دید. تجربه نشان داده است که موفقیت پایدار یک صنعت با تبلیغات یا حمایت‌های دولتی کوتاه‌مدت محقق نمی‌شود، بلکه با کیفیت واقعی، پاسخگویی و احترام به حقوق مصرف‌کننده شکل می‌گیرد. گودرزی توضیح داد: قطعاً صنعت خودرو ایران با مجموعه‌ای از چالش‌ها روبه‌روست که نیازمند توجه فوری و اصلاحات ساختاری است. از کیفیت پایین محصولات گرفته تا ضعف خدمات پس از فروش و سیاست‌های نامناسب قیمت‌گذاری، همه عوامل دست‌به‌دست هم داده‌اند تا اعتماد مردم کاهش یابد و صنعت نتواند سهم واقعی خود را در اقتصاد و توسعه کشور ایفا کند. اگر اصلاحات جدی صورت نگیرد، پیامدهای این وضعیت برای اقتصاد، جامعه و اعتماد عمومی بسیار سنگین خواهد بود و بازسازی این اعتماد سال‌ها زمان خواهد برد.