روسیه و اوکراین به وقت استانبول

در این جنگ آنچه مسلم است به اوکراین آسیب‌های جدی وارد شده است و همچنین قسمتی از خاک این کشور هم در اختیار مسکو قرار دارد ولی با این وجود رئیس‌جمهوری این کشور می‌گوید در دور جدید مذاکرات که به میزبانی استانبول صورت خواهد گرفت به‌‌دنبال آتش‌بسی کوتاه‌مدت است و همچنین طرف‌های روسی هیاتی را به ترکیه برای حضور در این گفت‌وگوها اعزام کرده است. البته ترکیه پیش از این هم میزبان چنین مذاکراتی بوده است ولی حالا در این موقعیت زمانی آیا می‌تواند به‌ کمک صلح اروپا بیاید؟ در این مورد با یکی از تحلیلگران گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید. ابوالفتح معتقد است روسیه در این جنگ به‌دنبال هدف جدیدی نیست.

برای پیش‌بینی زود است

امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در مورد آخرین حاشیه‌های به‌وجود آمده در جنگ بین روسیه و اوکراین با اشاره به دور جدید گفت‌وگوها در استانبول به‌خبرنگار «آرمان ملی»، می‌گوید:‌ «اینکه چه رخدادهایی در این دور از مذاکرات مشاهده خواهیم کرد را اکنون نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم ولی باتوجه به روند جنگی که بین این دو کشور در گرفته است به‌نظر می‌تواند به پایان خود نزدیک‌تر باشد ولی در عین حال اگر محاسبات اولیه درست انجام شده بود، شاید هرگز این جنگ آغاز نمی‌شد. پس از فروپاشی شوروی کشورهای اروپای شرقی به ناتو و اتحادیه اروپا پیوستند؛ اوکراین هم همین مسیری را در پیش گرفت و همین مورد باعث شد که مسکو، کی‌یف را به‌عنوان تهدیدی مستقیم در همسایگی خود احساس کند و به‌دنبال محدود کردن این کشور است. آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی با ارسال تدریجی تسلیحات و کمک‌های نظامی، مانع شکست اوکراین شده‌اند، بدون اینکه برنامه‌ای برای پیروزی در این جنگ داشته باشند و همین مورد باعث شد تا اوکراین وضعیت متزلزلی را تجربه کند». او با اشاره به مواضع روسیه در ادامه این جنگ ادامه می‌دهد: «در این بین باید به مواضع کرملین هم اشاره کنیم که به‌دنبال اشغال شهر یا استان جدیدی نیست، بلکه به‌دنبال تضمین‌های امنیتی پایدار است. جنگ اوکراین فصل جدیدی را در مناقشات جهانی ایجاد کرده از سویی روسیه با تحریم انرژی اروپا را تحت فشار داده است و از سوی دیگر اروپایی‌ها هم مسکو را تحریم کرده‌اند».

جزییات مذاکرات در استانبول

طبق این گزارش، آخرین دور گفت‌وگوهای مستقیم میان مذاکره‌کنندگان اوکراینی و روسی، در مارس ۲۰۲۲ برابر با اسفند ۱۴۰۰ و در هفته‌های آغازین حمله روسیه، در استانبول برگزار شد. زلنسکی اعلام کرده است که اولویت او دستیابی به آتش‌بس بدون قید و شرط به مدت ۳۰ روز است. رهبران چهار کشور بزرگ اروپایی که روز شنبه به کی‌یف سفر کرده بودند، خواستار برقراری آتش‌بس یک‌ماهه بدون قید و شرط از روز دوشنبه گذشته شدند. پوتین روز یکشنبه پس از پیشنهاد اوکراین برای برقراری این آتش‌بس، گفت‌وگوهای مستقیم با اوکراین را پیشنهاد داد. ترامپ نیز به‌طور علنی به زلنسکی گفت که این پیشنهاد را بپذیرد. این در حالی است که اتحادیه اروپا، به‌عنوان مهم‌ترین حامی اوکراین بسته جدیدی از تحریم‌ها علیه روسیه و ناوگان نفتکش‌های «اشباح» این کشور را نهایی کرد. این اتحادیه تهدید کرده است که در صورت عدم موافقت مسکو با آتش‌بس در اوکراین، مجازات بیشتری را علیه این کشور اعمال خواهد کرد.

اظهارات دو طرف

یک منبع دیپلماتیک اوکراینی به خبرگزاری رویترز اعلام کرد که رئیس‌جمهوری اوکراین پس از اینکه درباره مشارکت ولادیمیر پوتین، همتای روس او در مذاکرات صلح ترکیه شفاف‌سازی شد، درباره گام‌های بعدی خود در این گفت‌وگوها تصمیم خواهد گرفت. این منبع دیپلماتیک اظهار داشت: همه چیز به این بستگی دارد که ولادیمیر پوتین از آمدن به استانبول واهمه دارد یا خیر. رهبری اوکراین بر اساس پاسخ او در مورد گام‌های بعدی تصمیم خواهد گرفت. ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین، از پوتین خواسته است که شخصاً در مذاکرات برنامه‌ریزی‌شده در استانبول شرکت کند. اگر رئیس‌جمهوری روسیه با این حضور در این مذاکرات موافقت کند، این اولین دیدار میان رهبران دو کشور درگیر در جنگ از دسامبر ۲۰۱۹ (آذر ۱۳۹۸) خواهد بود. کرملین در این مورد اعلام کرد که هیاتی از روسیه روز پنجشنبه برای انجام مذاکرات احتمالی با اوکراین در استانبول حضور خواهد داشت، اما مشخص نکرد چه کسانی از طرف مسکو در این نشست حضور پیدا می‌کنند و همچنین آشکار نکرد که آیا پوتین شرکت خواهد کرد یا خیر. همچنین باید به این مورد اشاره کنیم که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرده که ممکن است در چارچوب سفر این هفته‌ خود به خاورمیانه، برای شرکت در این مذاکرات به ترکیه برود. با این حال، ترامپ گفت که نمی‌داند پوتین در این نشست حضور خواهد داشت یا خیر.