نشانه جدی به چشم نمی‌خورد

 دیروز یکی از بلندپایه ترین مقامات حماس اعلام کرد که به هیچ نتیجه ای نرسیدیم و سخنگوی ارتش اسرائیل هم گفت که آنچه بایدن به  آن اشاره کرده فقط یک نقطه امیدواری است به خاطر اینکه فضای داخلی آمریکا را آرام کند. مذاکرات تابه‌حال به هیچ نتیجه عملی نرسیده و علت این است که نه اسرائیل حاضر است با یک آتش‌بس طولانی مدت موافقت کند و حماس هم حاضر نیست امتیاز اسرای که در اختیار دارد که تنها ابزار فشارش بر اسرائیل است را از دست بدهند. هرچند صحبت‌هایی شده که  اسرای بالای 50 سال را آزاد می کنیم و اسرائیل هم 400 گروگان حماس را آزاد کند ولی هنوز به نقطه قطعی توافق نرسیدند و بیشتر جنبه های تبلیغاتی دارد و معلوم می شود که بر سر مسائل مهم و نقطه تصمیم گیری یک مقدار فاصله وجود دارد. ولی آنچه قطعی شده و خود مقامات اسرائیلی هم اشاره کردند در مورد اینکه بخواهند رفح را پاکسازی کنند بر سر اینکه افراد غیرنظامی را چگونه باید نقل و انتقال دهند و آیا به شمال اسرائیل منتقل کنند؟ یک مقام اسرائیلی اعلام کرده که با مصر در حال مذاکره است بلکه به صحرای سینا بروند ولی مصری‌ها پشت دروازه‌های رفح نیروهای نظامی و حتی تانک مستقر کرده‌اند که این پیشنهاد را نپذیرند. مصر معتقد است اگر فضا را برای ورود غیرنظامیان حماس باز کند، شاید خیانتی برای حماس باشد و در دنیای عرب ممکن است مورد سرزنش قرار بگیرد بنابراین آن هم عملی نیست. اسرائیل هم دریک حالت بلاتکلیفی قرار گرفته ولی به نظر می رسد در آخرین تصمیم مجبور شده که غیرنظامی‌ها را به مناطق شمالی اسرائیل منتقل کند و برای نتانیاهو هم هیچ راهی جز ادامه جنگ وجود ندارد برای اینکه داخل اسرائیل روز به روز هم از جهت سیاسی یعنی در احزاب مخالف نتانیاهو فشار برای برگزاری انتخابات زودهنگام وجود دارد وهم از طرف خانواده‌هایی که فرزندانشان در اسارت هستند، فشار وجود دارد و موقعیت بسیار متزلزلی دارد. منتها کابینه راست افراطی مذهبی اجازه نمی‌دهند که نتانیاهو خودش به تنهایی تصمیم بگیرد. ماجرا تبدیل به یک کلاف سردرگم شده که حتی ظرف 75 سالی که از عمر اسرائیل می گذرد، انقدر روابط اسرائیل و آمریکا به این حد دچار سردی نشده است. نتانیاهو و به طور کلی اسرائیل منتظر است که انتخابات آمریکا صورت بگیرد و به پیروزی ترامپ امیدوارند که با دست و دلبازی بیشتری مسئله فلسطین را حل کند. از طرفی وزیر دفاع اسرائیل گفته اگر آتش بسی هم در غزه صورت بگیرد ارتباطی به اختلافات ما با حزب الله ندارد. به نظر نمی رسد الان در این شرایط بخواهد خودش را درگیر کامل با حزب الله کند. آمریکایی‌ها هم خیلی تمایلی به این درگیری ندارند. آمریکا هم اجازه نمی‌دهد که اسرائیل خودش را درگیر با حزب الله بکند برای اینکه با توجه به قدرت نظامی که حزب الله دارد، جنگ می تواند خیلی ویران کننده تر باشد. از این رو ادامه حملات جدی اسرائیل به حزب الله می تواند وضعیت خاورمیانه را خیلی خراب تر از اینکه الان هست بکند. از طرفی اقدام  یمنی ها در دریای سرخ تبدیل به یک مشکل شده که به خاطر اهمیت این آبراه است و حدود 20 درصد انرژی دنیا از این منطقه صادر می شود. با پیوستن چند کشور جدید مثل دانمارک و ایتالیا که با آمریکا و اسرائیل ائتلاف کردند حجم آتش روی فضای داخلی یمن گسترش یافت و با بمباران بندر الحدید قضیه تا حدودی فروکش کرد ولی قطعا جنس مسئله  یمنی‌ها با جنس مسئله اسرائیل وحماس یک مقدار تفاوت می کند.

*علی بیگدلی

تحلیلگر مسائل بین‌الملل