ارتباطات با جهان لازم است

به صورتی که غربی‌ها از نظر ایران کشورهای متخاصم محسوب می‌شوند و اجازه داده نمی‌شود که وضعیت سیاست خارجی ایران نسبت به کشورهای غربی دچار تحول شود. چرا که سیاست خارجی ایران با کشورهای غربی متناسب نیست به صورتی که رابطه با کشورهای غربی را رابطه با کشورهای متخاصم می‌دانند. هر دو کشوری هم که رابطه خصمانه با هم داشته باشند اتفاقاتی که بین ایران و غربی‌ها دائما تکرار می‌شود در مورد آنها نیز وجود دارد. این درحالی است که اگر طرفین از حالت خصم خارج شوند می‌توانند به صلح و پیشرفت بیندیشند. اگر گفت‌وگو باشد تهدید به حاشیه خواهد رفت و روابط خصمانه کنار می‌رود. دیپلماسی روابط خصمانه را رد می‌کند و تمامی راه‌ها را برای تعامل کشورها و تعامل آنها با یکدیگر باز می‌کند. تهدید در روابط بین‌الملل مرحله قبل از اقدام نظامی تلقی می‌شود. وقتی دو سویه جهان هم دیگر را تهدید کند صلح و امنیت جهان به خطر می‌افتد. مهم نیست که روابط کشورها با یکدیگر در زمان‌هایی خوب یا بد باشد مهم این است که این روابط به درگیری منتهی نشود. اکنون سال‌هاست که نوعی خصم بین ایران و غرب وجود دارد. واقعیت آن است که محور دنیای غرب آمریکاست و اروپا هم پیرامون آمریکا در نظم جهانی تبدیل می‌شود و روابط ایران و غرب همواره با هم خصمانه بوده است. اکنون در ایران یک بانوی خبرنگار به این جرم که با یک دولت در حال خصم با ایران همکاری داشته به گذراندن حبس محکوم شده است. این نشان می‌دهد که تا چه میزان در ایران در ارتباط با کشورهای متخاصمه احتیاط به خرج داده می‌شود. کشورهای متخاصم به کشورهایی گفته می‌شود که در قطع روابط دیپلماتیک با هم قرار دارند و زمانی که خصم بین دو کشور برقرار می‌شود در آن معناست که این دو کشور در مرحله قبل از جنگ قرار دارند. کشورهای متخاصم از نظر ایران کشورهای غربی هستند. وقتی روابط دو کشور خصمانه می‌شود دو طرف علیه یکدیگر تصمیماتی می‌گیرند که این تصمیمات نمی‌تواند با حقوق بین‌الملل لغو شود چرا که این مساله به روابط دو جانبه باز می‌گردد و نه اینکه حقوق بین‌الملل را در بر بگیرد. برای نمونه کشورهای غربی به علت حالت خصم بانک‌ها را از برقراری رابطه با ایران منع می‌کنند در مقابل نیز ایران می‌تواند دست به اقدامات متقابل زده و بانک‌های خود را از رابطه با بانک‌های جهان منع کند. در نتیجه در این حالت تصمیم می‌گیرند که ایران را تحریم اقتصادی کنند و ایران هم در مقابل تصمیماتی می‌گیرد. اینکه کدام تحریم موثر باشد بستگی به سیاستمداران دارد.

*فریدون مجلسی

 کارشناس روابط بین‌الملل