حفظ ارایش جنگی در نیروهای مسلح

این در حالی است که تحلیلگران مستقل و برخی چهره‌های سیاسی ایران نیز هشدار می‌دهند که نباید آتش‌بس اخیر را پایان درگیری تلقی کرد؛ بلکه باید آن را صرفاً یک توقف موقت در مسیر جنگی پرهزینه اما ناتمام دانست.

+آتش‌بسی برای تجدید قوا

رسانه‌های اسرائیلی در طول جنگ اخیر بارها اعلام کرده بودند که ذخایر موشک‌های دفاعی، به‌ویژه سامانه‌های پدافندی مانند موشک‌های «پیکان»، در حال پایان یافتن است. این تحلیل در همان ساعات ابتدایی آتش‌بس نیز مطرح شد که اسرائیل صرفاً برای تجدید قوا، تأمین تجهیزات و تجدید آرایش نظامی تن به آتش‌بس داده است. از آن‌سو، سوابق تاریخی رژیم صهیونیستی در بی‌اعتنایی به قطعنامه‌های بین‌المللی و توافقات آتش‌بس نیز این تردید را تقویت می‌کند که تل‌آویو بار دیگر به جنگ روی خواهد آورد. به نظر می‌رسد این رژیم در جریان نبرد اخیر نتوانسته به اهدافی که در ذهن داشته دست یابد؛ اهدافی که شاید بخشی از آنها شامل ترور شخصیت‌های سیاسی و نظامی ایران یا ایجاد بی‌ثباتی داخلی برای زمینه‌سازی تغییر ساختار سیاسی در تهران بوده است. با این حال، حضور پرشور مردم در مراسم تشییع پیکر شهدای جنگ اخیر، ضربه بزرگی به طرح‌های اسرائیلی وارد آورد و نشان داد که انسجام اجتماعی و همراهی عمومی با سیاست‌های دفاعی کشور همچنان در سطح بالایی قرار دارد. اما آیا این پایان ماجراست؟

+نگاه تحلیلگران

در فضای رسانه‌ای و سیاسی کشور، بسیاری از فعالان و کارشناسان نسبت به بازگشت قریب‌الوقوع درگیری‌ها هشدار می‌دهند. عباس عبدی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی اصلاح‌طلب، در این‌باره تصریح کرده است: «خوش‌بینانه‌ترین تحلیل این است که دیگر هیچ اقدامی نکنند و بدبینانه این است که دوباره آغاز کنند. شخصاً هم این امکان را قوی‌تر می‌دانم.» در همین راستا، صباح زنگنه، کارشناس برجسته مسائل بین‌الملل نیز معتقد است که نباید ماهیت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را از نظر دور داشت. به گفته او، نتانیاهو همچنان در حال «رویاپردازی» در قبال ایران است و به جنگ با جمهوری اسلامی نه‌تنها به‌عنوان یک گزینه استراتژیک بلکه به مثابه نبردی برای بقا نگاه می‌کند. در دیدگاه زنگنه، اگر نتانیاهو نتواند اهداف تعیین‌شده برای جنگ از جمله تضعیف یا تغییر ساختار حاکمیت در تهران را محقق سازد، آن را به معنای تهدید مستقیم برای بقای اسرائیل تعبیر خواهد کرد. از همین رو، احتمال ازسرگیری جنگ نه‌تنها محتمل، بلکه بسیار قوی است.

+دست روی ماشه

سرلشکر عبدالرحیم موسوی، رئیس ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، نیز موضعی قاطع در قبال تحولات اخیر اتخاذ کرده و در اظهاراتی صریح گفت: «ما آغازگر جنگ نبودیم، ولی با تمام قدرت به متجاوز پاسخ دادیم. از آنجا که در مورد پایبندی دشمن به تعهداتش از جمله آتش‌بس کاملاً تردید داریم، آمادگی کامل داریم که پاسخ محکمی به او در صورت تکرار تجاوز بدهیم.» در تماس تلفنی سرلشکر موسوی با خالد بن‌سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی، نیز بر این نکته تأکید شد که تهاجم اسرائیل و ایالات متحده به سرزمین ایران، در حالی انجام شده که جمهوری اسلامی در مسیر گفت‌وگوهای غیرمستقیم با واشینگتن قرار داشت و تلاش داشت از گسترش درگیری جلوگیری کند. به گفته موسوی، این دو رژیم (اسرائیل و آمریکا) در طول جنگ ۱۲ روزه اخیر، نشان دادند که نه‌تنها به هیچ قاعده بین‌المللی پایبند نیستند، بلکه حتی به اصل آتش‌بس نیز به‌مثابه یک تاکتیک فریب نگاه می‌کنند.

+نقش عربستان

خالد بن‌سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی در گفت‌وگوی تلفنی اعلام کرده است که کشورش نه‌تنها تجاوز اسرائیل را محکوم کرده بلکه برای پایان دادن به درگیری‌ها تلاش فراوانی به خرج داده است. این موضع‌گیری در حالی است که نزدیکی نسبی عربستان به ایران در سال‌های اخیر و نیز کاهش تنش در مناسبات منطقه‌ای، می‌تواند وزن سیاسی جدیدی به ابتکارهای برای دوری منطقه از جنگ بدهد.

+ یک آتش‌بس ناپایدار

بر اساس شواهد و تحلیل‌های موجود، آتش‌بس فعلی میان ایران و اسرائیل را باید ناپایدار، شکننده و تاکتیکی دانست. رژیم صهیونیستی در حال تجدید قوای نظامی و بازآرایی استراتژیک است و تحرکاتش نشان می‌دهد که از اهداف خود کوتاه نیامده است. از سوی دیگر، ایران با حضور مردمی گسترده، انسجام داخلی، و آمادگی نظامی کامل، در برابر هرگونه تجاوز جدید ایستاده است. مقامات سیاسی و نظامی کشور نیز صراحتاً اعلام کرده‌اند که دست‌شان روی ماشه است و هر تهاجم جدید با پاسخ سنگین‌تری روبه‌رو خواهد شد. در چنین شرایطی، تنها عاملی که می‌تواند از بروز جنگ دوم جلوگیری کند، فشار بین‌المللی و ایجاد موازنه در سیاست‌گذاری‌های تل‌آویو است. اما در صورتی که اسرائیل بار دیگر به مسیر تجاوز بازگردد، نباید تردید داشت که ایران این بار با آمادگی بیشتر و هدفمندی دقیق‌تری وارد میدان خواهد شد. و این احتمال وجود دارد که این جنگ حتی شیطنت نهایی اسرائیل باشد.