جدال ایران و اروپا در مسیر دیپلماسی

 مؤید این نکته برتری محسوس و کامل ایران در جنگ با دشمن صهیونیستی است. آن هم دشمنی که نه تنها؛ بلکه با کمک برادر بزرگترش یعنی آمریکا به میدان جنگ آمده و اگر حمایت آمریکایی‌ها نبود، پیش از این صهیونیست‌ها در جای خود نشسته بودند. اما با این همه نگاهی به روند جنگ میان ایران و اسرائیل نشان از این مهم دارد که صهیونیست‌ها که بسیار به سامانه‌های پدافندی خود می‌بالیدند امروز زیر آتش سنگین موشک‌های ایرانی شاهد از کارافتادن، اختلال و نابودی سامانه‌های دفاعی خود نظیر گنبدآهنین، تاد، فلاخن داوود و پیکان و به‌دنبال راهی برای گریختن از حملات موشکی ایران هستند. چنانکه شهرک‌نشینان به هر نحوی که شده به‌رغم ممنوعیت‌های خروج از مناطق اشغالی می‌گریزند. لذا قدرت ایران در مقابل صهیونیست‌ها باعث شده تا بر خلاف تفکر غربی‌ها موازنه قورت به طور کامل به سمت ایران باز گردد و به اذعان خود غربی‌ها و رسانه‌های صهیونیست اگر حملات ایران تا چندی بعد ادامه داشته باشد اسرائیل نابود خواهد شد. در چنین شرایطی شاهدیم غربی‌ها که تا دیروز از حملات اسرائیل به ایران حمایت می‌کردند امروز که اسرائیل در مسیر شکست افتاده و دست نیاز به سمت آمریکا و اروپا دراز می‌کند ژست بشردوستانه گرفته و خواهان مذاکره با ایران شده‌اند. در حالی‌که تا پیش از این به درخواست‌های ایران پاسخ نمی‌دادند. این در حالی است که رهبر انقلاب اخیر فرموده‌اند که «نه جنگ تحمیلی را می‌پذیریم و نه صلح تحمیلی را» لذا پرواضح است که در قبال تقابل ایران و اسرائیل مذاکره‌ای وجود نخواهد داشت.

*مذاکره ایران و تروئیکا

طی چند روز اخیر و در بحبوحه جنگ میان ایران و رژیم صهیونیستی اخبار پیرامون مذاکره ایران و با تروئیکای اروپایی و کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مطرح شد که غربی‌ها و رسانه‌هایشان این مذاکرات را در جهت آتش‌بس تلقی کردند در حالی‌که به گفته وزیر امور خارجه کشورمان مذاکره‌ای با هیچ‌کس در جریان نخواهد بود و صرفا گفت‌وگو‌هایی آن هم صرفا در بحث هسته‌ای صورت خواهد گرفت. این در حالی است که آمریکایی‌ها تلاش بسیاری برای بازگشت ایران به پای میز مذاکره می‌کنند. به گفته برخی منابع و تایید وزیر خارجه کشورمان نیز آمریکایی‌ها پیام‌های متعددی برای مذاکره فرستاده‌اند. در همین راستا نیز سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه «آمریکایی‌ها و مقام‌های ارشد آنها از کانال‌های پشت‌پرده به ما پیام می‌دهند که آنان نقشی در این حمله نداشته‌اند؛ اکنون هم نقشی ندارند و نمی‌خواهند در آینده نیز نقشی داشته باشند» گفت: «مادامی که این تجاوزات ادامه دارد و مادامی که این وحشی‌گری و سبوعیت و بمباران بر علیه کشورم ادامه دارد؛ قطعا مذاکراتی در دستور کار نخواهد بود. ایران هیچ‌گاه با کشور‌هایی که به‌صورت علنی از سیاست‌های خصمانه و حمایت‌های بی‌پرده از اسرائیل حمایت می‌کنند، وارد مذاکره نخواهد شد.» با این حال برخی معتقدند که اروپایی‌ها با مذاکرات ژنو درصدد بازیافتن جایگاه خود در فرایند مذاکرات هسته‌ای با ایران هستند. در شرایطی که به نظر می‌رسد طرف اروپایی به‌دنبال پیش کشیدن مساله آتش‌بس است. نشست مشترک دیپلمات‌های اروپایی پیش از دیدار با عراقچی برگزار شد و باید دید هدف اروپایی‌ها از این مذاکرات در میانه جنگ پرونده هسته‌ای ایران است یا میانجی‌گری برای پایان جنگ و عراقچی چه موضعی در قبال اروپایی‌ها خواهد گرفت.

* نخستین دور گفت و گو ها

نخستین دور گفت‌وگوی وزیر خارجه ایران با وزرای خارجه آلمان، انگلیس، فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقر اروپایی سازمان ملل در ژنو دقایقی پیش به منظور نیاز هیات‌های اروپایی برای انجام گفت‌وگوی داخلی متوقف شد. ادامه این رایزنی ها که متمرکز بر مساله هسته‌ای و تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران است پس از وقفه اعلام شده از سرگرفته خواهدشد. براساس آخرین اخبار نخستین دور گفت‌وگوها با رویکردی محترمانه و جدی برگزار شد که دربرگیرنده دیدگاه‌های همه طرف‌ها بود. در ادامه این روند، برخی مطالب مطرح‌شده می‌توانند شفاف‌تر شوند تا راه را برای دیپلماسی بگشاید. به‌ویژه، کشورهای E۳ و اروپا، که طراح گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران بوده‌اند، همچنان امیدوارند نقشی تاریخی ایفا کنند و فرصتی دیگر برای پیشبرد دیپلماسی به دست آورند. آنچه در دور نخست مورد تأکید قرار گرفت، این بود که تنها با توقف تجاوز می‌توان مسیر دیپلماسی را بر اساس فرایندی صادقانه گشود. هیات مذاکره کننده ایرانی تاکید کرد که ایران میز مذاکره را ترک نکرده و این مذاکرات، پایان گفت‌وگو نیست. پنج دور مذاکره پیشین ایران با E۳ نشان‌دهنده اراده ایران برای حفظ کانال گفت‌وگو است.

* به چه چیزی برگردیم؟

وزیر امور خارجه در واکنش به خبرسازی‌های رسانه‌های غربی درباره مذاکرات ایران و آمریکا گفت: به نظر می‌رسد آنها با این خبرسازی‌های تمایل خود به مذاکره و دیپلماسی را به زبان بی‌زبانی اعلام می‌کنند، اما در این زمینه اجازه بدهید تکلیف را روشن کنم ما در شرایط حاضر و در حالی‌که تهاجمات رژیم صهیونیستی ادامه دارد، خواهان مذاکره با هیچ‌کسی نیستیم. در خصوص این موضوع با هیچ‌کسی ما خواهان مذاکره نیستیم؛ اما آمریکایی‌ها خواهان مذاکره هستند و چند بار پیام‌های خیلی جدی هم داده‌اند. ولی ایران صراحتا اعلام کرده است تا وقتی‌که این تهاجم و تجاوز متوقف نشود، اصولا حرف از گفت‌وگو و دیپلماسی جایی ندارد. سیدعباس عراقچی افزود: ما در حال دفاع مشروع از خود هستیم و این دفاع به هیچ‌وجه نمی‌تواند متوقف شود و با آمریکا به‌عنوان شریک این جنایت هم صحبتی نداریم. برخی کشورها واسطه شده و پیشنهاداتی را در تماس‌های تلفنی مطرح کردند اما جمهوری اسلامی ایران هیچ تماس و گفت‌وگویی با آمریکایی‌ها نداشته و با شرایط کنونی هم نخواهیم داشت. رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: خبرسازی‌ها صحت ندارد و ناشی از برخی اهداف است. ما درخواست مذاکره با هیچ‌کس نداریم، آمریکایی‌ها هم درخواست مذاکره کردند که جواب ما منفی است اما اگر دیگران درخواست گفت‌وگو کنند، (در حال حاضر مذاکره معنایی ندارد و در مرحله گفت‌وگو هستیم) ایران مشکلی ندارد. در حال حاضر سه کشور اروپایی‌ و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درخواست گفت‌وگوی ۴ طرفه داشتند که در ژنو انجام خواهد شد. وزیر خارجه با بیان اینکه با اروپایی‌ها همیشه و در موضوعات مختلف گفت‌وگو داشتیم، اظهار کرد: در حال حاضر هم اگر حرفی داشته باشند می‌شنویم و برای دفاع از حقوق مردم ایران از موضوعی خجالت نمی‌کشیم و از هیچ‌کس فراری نیستیم و در هر صحنه‌ای حاضر هستیم، مگر اینکه منافع ما اقتضا نکند. عراقچی عنوان کرد: موضوع گفت‌وگوی ژنو فقط هسته‌ای و منطقه‌ای است و ما در خصوص مسائل موشکی با هیچ‌کسی گفت‌وگو و مذاکره نداریم. وزیر امور خارجه تاکید کرد: تردیدی وجود ندارد که توانمندی موشکی جمهوی اسلامی ایران، یک توانمندی دفاعی فوق‌العاده از کشور است. موشک‌های ما برای دفاع از کشور هستند و بازدارندگی ایجاد می‌کنند. وی ابراز کرد: هیچ عقل سلیمی نمی‌پذیرد که ما در خصوص توانمندی دفاعی خودمان گفت‌وگو یا سازش کنیم و اصلا چنین چیزی در دستور کار ما وجود ندارد. این دیپلمات عالیرتبه کشورمان بیان داشت: فکر می‌کنم در اثر این مقاومت، یواش یواش شاهد خواهیم بود که کشورها از این تجاوز رژیم فاصله بگیرند و تقاضا برای خاتمه جنگ از الان شروع شده و بیشتر هم خواهد شد و این نشان‌دهنده این است که مقاومت مردم ایران چقدر موثر بوده و خواهد بود. عراقچی با اشاره به اینکه برخی کشورها تماس می‌گیرند و از سر خیرخواهی یا هرچیزی می‌گویند کاهش تنش دهیم و به دیپلماسی برگردیم، اذعان کرد: من پاسخ می‌دهم که ما وسط دیپلماسی بودیم که حمله شد به چه چیزی برگردیم؟