عدم مدیریت و پشتیبانی؛ مشکل کامیون‌داران

در این میان، ناوگان یخچال‌دار، کالاهای اساسی و حساس را جابه‌جا می‌کند، ولی گروه‌های سودجو و باندبازی دلال‌ها سود آنچنان می‌برند و متاسفانه این ناوگان در حال فلج شدن است. لزوم یک سندیکا و انجمن جداگانه برای این ناوگان خاص و نیز لزوم بارگیری طبق نوبت و قوانین، از مسائلی است که رانندگان از آن ناراضی هستند.

در همین راستا، یکی از کامیون‌داران، درباره مشکلات این صنف، به «آرمان ملی» گفت: در ابتدا اشاره می‌کنم به بنادر ایران، از جمله مهم‌ترین آنها، بندرعباس، که در رابطه با تریلرهای یخچال‌دار، هیچ انجمن و هیچ مدیریتی در آنها وجود ندارد. به عنوان مثال، نه اعلام باری، نه نوبتی، و نه هیچ وضعیت مساعدی، به عنوان نمونه، یک بار دارو یا بار گوشت که حمل می‌شود، یا ماهی و مرغ و موز که از بنادر وارد ایران می‌شود و باید توزیع شود که حداکثر ظرف 48 ساعت باید رسیده شود به دست صاحب کالا که در بازار توزیع شود، عمدتا با کرایه‌های به طور مثال 50 میلیون تومان کرایه، اعلام می‌شود ولی باربری‌ها و دلال‌ها میان این را به راننده‌ها به این صورت اعلام می‌کنند که یک بار هست برای تهران از بندرعباس، 30 میلیون صافی، درواقع یک باربری یا یک دلال درواقع نصف با نصف با کامیون‌دار بعضی پیش می‌آید 60 تا70 درصد کرایه را باربری‌ها و دلال‌ها برمی‌دارند و برای راننده واریز می‌کنند. در صورتی که هیچ انجمن و سندیکا و مدیری این میان نیست که رسیدگی کنند و سر نوبت و طبق قانون و مصوبات انجام شود.

او در ادامه گفت: به طور مثال راننده یک باری را قبول و بارگیری می‌کند، از مبدأ  به مقصد، مثلا از بندرعباس به مرز، آنجا وارد یک محیطی می‌شوی که همه بومی هستند و اغلب هم رفتار نامناسبی دارند. به اجبار مجبورت می‌کنند که بار را خالی کنی، که بعدا کرایه را می‌ریزیم و اگر این کار را نکنی، بارها آنجا راننده را تنها گیر آورده‌اند و دعوا و کتک‌کاری کردند و راننده مجبور به تخلیه بار بدون دریافت کرایه شده است. راننده هم حتی بعد از ماه‌ها پیگیری و شکایت به کرایه نرسیده و یا حداقل با هر ترفندی نصف کرایه را پرداخت کردند. به دلیل اینکه آنجا تعداد محلی‌ها بیشتر است. در تمام ایران هم متاسفانه این اتفاق می‌افتد، به این دلیل که می‌گویندبار را خالی کنید و نهایتا تا فردا کرایه‌ها را پرداخت می‌کنیم، بارها پیش آمده که بعد از تخلیه مشکل پرداخت کرایه داشتیم. باید شکایت کنیم و آشنایانی را در این مناطق پیدا کنیم، خیلی وقت‌ها متاسفانه حتی با وجود شکایت به جایی نرسیدیم.

کرایه‌های پایین و زیر نرخ دولت

این راننده همچنین درباره دیگر مشکلات کامیون‌داران افزود: کرایه‌ها به صورت بسیار پایین، حتی زیر نرخ دولت که اعلام کرده است، اعلام بار می‌شود. به طور مثال یک بارنامه دولتی از مبدأ تهران، یک شرکت هلدینگ لبنیاتی معروف و بزرگ خصوصی، بار اعلام می‌کند 27 میلیون تومان برای تریلر یخچال‌دار، برای مثلا شیراز یا بوشهر، بعد شما می‌روید آنجا بارگیری می‌کنید، هنگامی که بارگیری کردید، یک بارنامه به شما می‌دهند، این بارنامه دولتی را 35 میلیون تومان اینها باید بارنامه کنند. یعنی حداقل کرایه‌ای را که دولت تعیین کرده است، بارنامه می‌کنند، ولی می‌بینید که 27میلیون تومان طی کرده‌اند و از این 27میلیون تومان 5 میلیون و 500 هزار تومان، کمیسیون را خود شرکت نقدا از مالک یا راننده کامیون دریافت می‌کنند. با این وجود کرایه را هم می‌گویند که بعدا به حساب می‌ریزند و نگران نباشید، بعضا بین ده روز تا یک ماه طول می‌کشد که کرایه را زیر قیمت قانونی که دولت اعلام کرده است، به شما پرداخت کنند.

وضعیت نامناسب جاده‌ها

او درباره وضعیت جاده‌های ایران نیز گفت: اصلا هیچ جاده مناسب و ایده‌آلی ما نداریم. به طور مثال اتوبان قم به کاشان، کاشان به اردستان و نایین، اتوبان قزوین به تبریز، تقریبا همه جاده‌ها افتضاح است. یک جاده که حتی انگار شما از داخل یک رودخانه رد می‌شوید، جاده قدیم لوشان به رشت است که واقعا افتضاح است. با هزینه‌های میلیونی که این کامیون‌ها دارند، خسارت‌های میلیونی به آنها وارد می‌شود. آن هم با این کرایه‌های بسیار پایین و لاستیک‌های جفتی 60 میلیون تومانی چینی، روغن بسیار گران که حتی آن را هم به راحتی نمی‌توانید پیدا کنید. روغن بهران که ما استفاده می‌کنیم، حتی به تعویض روغنی‌ها هم داده نمی‌شود. یعنی سهمیه‌بندی شده است، درحالی که حداقل در ماه باید 50 تا 60 لیتر به هر راننده‌ای اختصاص یافته و به راننده تحویل داده شود. با ارز دولتی حتما باید لاستیک به صاحب کامیون‌ها بدهند، که بتواند به فعالیتش ادامه دهد. در تامین قطعات و لاستیک و موارد مصرفی مثل روغن و لاستیک، دولت هیچ حمایتی نمی‌کند و ما باهزینه‌های بسیار بالا باید اینها را تامین کنیم و فعالیت کنیم.

دلال‌ها و واسطه‌ها

او در ادامه افزود: وجود دلال‌ها و واسطه‌های بسیار زیاد بالاخص برای تریلرها و خودروهای یخچال‌دار است که وظیفه بسیار مهمی در حمل کالای اساسی و دارو در کشور دارند اما هیچ مدیریتی نمی‌شود. باندبازی بسیار است و در حال حاضر سود اصلی را دلال‌ها و رابط‌ها و واسطه‌های شرکت‌های حمل و نقل می‌برند. ما خواهان حذف دلال‌ها و واسطه‌ها هستیم و اینکه شرکت‌های حمل و نقل طبق قانون عمل کنند و کمیسیون قانونی بگیرند. این کامیون‌دار درباره بیمه رانندگان نیز بیان کرد: مبلغ بیمه رانندگان هرچند ماه یکبار افزایش پیدا می‌کند، آن هم بدون هیچ خدمات درست، بیمه تامین اجتماعی اجباری است که برای ما هیچ منافعی ندارد و فقط ازما پول می‌گیرند، حتی بازنشستگی بسیار پایین به یک راننده بعد از سی سال می‌دهند، با نرخ 9 تا 12 میلیون تومان.

او در مورد بیمه تکمیلی نیز افزود: برای این بیمه هم یک سقف بسیار پایینی درنظرگرفته‌اند و وقتی مراجعه می‌کنیم هم ابتدا که پاسخگو نیستند و سقفش را هم حدودا 40 تا 45 میلیون تومان برای یک سال و یک بار درنظر گرفته‌اند و دندان پزشکی هم جزو آنها نیست. خیلی از بیماری‌ها جزو آن نیست. بیمه تکمیلی باید پوشش کامل بدهد و بالاتری سقف را برای راننده‌ها درنظر بگیرند. درحالی که حداقل را درنظر گرفته‌اند و یکی از اعتراض‌های راننده‌ها هم این است که این بیمه‌ها هزینه‌های گزافی از ما می‌گیرند و با حداقل امکانات و حداقل پوشش و ما خواستار این هستیم که بیمه ما جزو مشاغل سخت قرار بگیرد. راننده‌ها سخت‌ترین شغل را دارند، در سرما و گرما، در جاده‌ها و درو از خانواده، دچار هزار مسائل هستند. سبب می‌شود که راننده از نظر روح و روان و حتی جسمی نابود می‌شود. او در ادامه نیز گفت: معاینه فنی را بین 3 تا 6 ماه برای یک کامیون درنظر گرفته‌اند. درحالی که می‌توانند خودرو را معاینه کامل کنند و اگر نیاز به تعمیر اساسی دارد برود و خودرو موجه باشد و به آن بیمه یک ساله بدهند. این درحالی است که در همه دنیا بیمه بین یک تا دو سال تعیین می‌شود. اما متاسفانه در ایران هر 6 ماه یک بار باید بروند.

کمبود گازوئیل

این کامیون‌دار درباره کمبود گازوئیل نیز افزود: همه این صنف حمل و نقل گازوئیل کم دارند، اما کامیون‌های یخچال‌دار یک موتور دیزلی اضافه دارد، برای سردکنندگی محموله فاسد شدنی، چه خوراکی یا دارو یا حتی از سازمان انتقال خون، ما بارهای بسیار حساسی داریم. سوخت ما باید دو برابر تامین شود، متاسفانه هیچ گازوئیلی برای ما اضافه‌تر شارژ نمی‌شود. حتی کامیون‌های معمولی هم کم می‌آورند، چه برسد به ناوگان یخچال‌دار.

امکانات و امنیت

او درباره عدم امکانات رفاهی، درمانی و پزشکی، برای رانندگان در همه کشور نیز افزود: به عنوان مثال از تهران یک کامیون بخواهد به جنوب یا شمال برود، صرف نظر از جاده‌ها، یک راننده احتیاج دارد که بین راه استراحت کند، یک پارکینگ مناسب، که امنیت و آرامش داشته باشد و بتواند دو ساعت استراحت کند، حمام کند و سرویش بهداشتی مناسب داشته باشد، متاسفانه در مناطق مختلف، امکانات کافی وجود ندارد. خیلی جاها به دلیل عدم امنیت و سرقت از کامیون و راننده، راننده مجبور می‌شود مسافت طولانی را رانندگی کند و استراحت نکند تا بدون توقف به مکان امنی برسد.

وضعیت در خارج از کشور

او درباره کالاهای وارداتی و صادراتی نیز گفت: برای کالاهایی که صادر یا وارد می‌شود، به واسطه خودروی ایرانی، هیچ گونه حمایتی به واسطه دولت، برای کامیون‌دار یا راننده، صورت نمی‌گیرد. یعنی ما اگر در خارج از ایران به یک مشکل کوچکی بخوریم، هیچ‌کس پاسخگو نیست. درصورتی که مشابه ما، کشور همسایه ترکیه، اتحادی که با هم دارند و رسیدگی که سفارتش در هر کشوری می‌کند، اجازه توهین یا جریمه یا اخاذی از راننده را نمی‌دهند. اما متاسفانه رانندگان ایرانی در هیچ جای دنیا، هیچ حمایتی نمی‌شوند. او با اشاربه به وجود دلال‌ها در بازارهای وارداتی نیز گفت: دلال‌هایی در بارهای خارجی صادراتی و وارداتی پیدا شدند، که بارها را به نرخ‌های بالا می‌گیرند و به نرخ‌های بسیار پایین اعلام می‌کنند. خودرو به دلیل خواب زیاد و هزینه زیاد در کشور دیگر مجبور می‌شود با کرایه پایین بارگیری کند و برگردد و هیچ رسیدگی وجود ندارد. هیچ شرکتی پذیرش و تقبل نمی‌کند که من دارم طبق قانون این کرایه و تعرفه را برای شما می‌گیرم و پرداخت می‌کنم. متاسفانه همه کارها به دست دلال‌ها افتاده است و کرایه‌های بالا به‌خاطر سودجویی خودشان، دلال‌ها بدون هیچ زحمتی و تنها با یک تماس تلفنی، فقط ارتباط گرفتن با صاحبان کالا و تجار و راننده هم به دلیل عدم حمایت دولت و نبود قانون درست و انجمن و سندیکا، مجبور می‌شود با کرایه حداقلی بارگیری کند و حتی متضرر می‌شود. وی افزود: برای بارهای صادراتی و وارداتی که کامیون‌ها از ایران خارج می‌شوند، نبود امکانات و پارکینگ کافی برای خودروهای ایرانی و حتی خارجی، و وضعیت افتضاح راه‌ها و جاده‌های مرزی است که کامیون‌ها باید در آن تردد کنند و برای باسکول کردن و تشریفات گمرکی بروند. در همین گمرکات اسکن‌هایی قراردادند که کامیون داخل اسکن می‌رود و اسکن می‌شود. که این در همه دنیا هم اتفاق می‌افتد، اما در ایران، از راننده پول می‌گیرند درحالی که در هیچ جای دنیا از راننده پولی بابت اسکن دریافت نمی‌کنند. ایران در حال حاضر حدود دو تا دومیلیون و پانصد هزار تومان بابت اسکن کردن یک کامیون که وظیفه دولت است و حتی باید از صاحب کالا بگیرد، متاسفانه هزینه‌ها را از راننده و ماشین‌دار می‌گیرند.

بی‌عدالتی در بنادر

یکی دیگر از رانندگان نیز درباره مشکلات رانندگان کامیون‌داران، اظهارکرد: یکی از موارد مهم، عدم تقسیم بار به صورت عادلانه در بنادر است. بومی‌گرایی در بنادر بیداد می‌کند. به هربندری که مراجعه می‌کنیم، حق بومی با آن بندر است. متاسفانه صنف یخچال‌دار چیزی به اسم اعلام بار ندارد. گروه‌های سودجو تشکیل داده‌اند و بارهای خوش قیمت، از آن بومی‌های همان شهر است و بارهایی که زیرقیمت تن بر کیلومتر است، از آن غریبه‌هایی است که به آن شهر رفتند و به ناچار برای آنکه بتوانند پاسخگوی استهلاک کامیون خود باشند، باید بار بزنند و برگردند، مجبورند بارهای با کرایه‌های پایین را دریافت کنند. او درباره عدم وجود محل‌های مناسب در بین راه‌ها گفت: از بندرعباس که به سمت تهران که بیایید، و اکثر بارها به این سمت ارسال می‌شود، به جرات می‌توان گفت که تنها دو یا سه نقطه وجود دارد در کل مسیر، که امکان پارک تریلر و امکان سوخت‌گیری به موقع و سرویس‌هاس بهداشتی و غذاخوری‌های مناسب است. طبق قانون هر راننده باید سه ساعت حرکت کند و حداقل 45 دقیقه استراحت کند و بیش از 9 ساعت رانندگی در 24 ساعت، در همه کشورها جرم محسوب می‌شود. اما درکشور ما 24 ساعت یک راننده حرکت می‌کند و شاید تنها دوساعت بخوابد. این خودش سبب بروز حادثه و تخریب بار می‌شود. این مساله سبب عدم تسلط راننده در رانندگی را به بار می‌آورد و متاسفانه راننده از بندرعباس یا امام خمینی یا بوشهر، بار می‌زند و صاحب بار انتظار دارد که فردا این بار به دستش برسد. در حالی که باید راننده را ملزم کنند که روی دستگاه‌های کارکردسنج کار و حرکت کند.

جابه‌جایی بار در کشور

او با اشاره به جابه‌جایی 90 درصد بارهای کشور توسط رانندگان کامیون گفت: 400 هزار نفر جمعیت ما رانندگان است و اگر همه ما را معاینه کنند، به جرات می‌گویم که 90 درصد ما دچار مشکلات ستون فقرات، مشکل اعصاب و چشم و ریوی، بابت فضاهای آلوده‌ای که در آن حضور دارند، با توجه به همه این مسائل چرا نباید شغل راننده کامیون، جزو مشاغل سخت و زیان‌آور قرار گیرد؟ راننده‌ای که 30 سال در ایران رانندگی کند، انگار 60 سال کارمندی کرده است. او درباره کرایه‌های پایین نیز گفت: کرایه‌ها آنقدر پایین است که یک کامیون با لاستیک جفتی حدود70 میلیون تومان، این کامیون 12حلقه لاستیک دارد و پاسخگوی لاستیک، لنت ترمز و صفحه کلاج و روغن و گازوئیل ما نیست. یک روغن عوض می‌کنیم و تا 32 میلیون تومان باید هزینه کنیم. چگونه این هزینه‌ها با کرایه‌های 20 تا 30 میلیون تومان دربیاید؟ مگر یک کامیون در یک ماه چقدر می‌تواند پیمایش داشته باشد؟ این راننده با اشاره به ایجاد مزاحمت برای کامیون‌ها و تریلرها در مرزها افزود: خود من بهمن گذشته بار پرتقال را به سمت مرز چزابه بردم، از ساری برای چزابه، کرایه این بار 38 میلیون تومان بوده است، چرا از من در مرز چزابه 8 میلیون تومان دریافت شده است؟ این 8 میلیون تومان را گمرک ما نگرفته است، افرادی خارج از در گمرک اما از پرسنل خود گمرک با دستگاه پوز میوه فروشی، از ما دریافت می‌کنند و اگر ندهیم هم نمی‌گذارند بارمان را تخلیه کنیم. چرا اداره مالیات و اداره راه و شهرسازی و اداره گمرکات و بنادر ورود نمی‌کند؟