سیگنال‌های کاهشی شدن بازار ارز

زمزمه مذاکرات غیررسمی ایران و آمریکا، سفر اخیر وزیر اقتصاد به همراه فرزین به کشور عربستان جهت حضور در اجلاس بانک توسعه اسلامی و حاشیه‌هایی در این باب، از جمله مواردی است که باز هم بازار پرالتهاب ایران را به واکنش واداشت. صاحب‌نظران بر این باور هستند که به نظر می‌رسد منشاء اصلی این گمانه‌زنی‌ها سفر رسمی آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، به عربستان همزمان با برگزاری این اجلاس باشد. به ویژه اینکه برخی منابع از سفر بی‌سر و صدای جروم پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا به عربستان در همین هفته سخن گفته‌اند.گفتنی است منابع رسمی عربستان از برگزاری جلساتی میان سیداحسان خاندوزی و فیصل ابراهیم، وزیر اقتصاد عربستان، در حاشیه این اجلاس نیز خبر داده‌اند.

پیش‌بینی واکنش احتمالی بازار به گمانه‌زنی‌های واسطه‌گری عربستان

فرجی راد استاد ژئوپلیتیک در این باره به «آرمان ملی» گفت: همزمان با سفر وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی گمانه زنی‌هایی درباره انجام مذاکراتی با واسطه گری عربستان صورت گیرد که البته به نظر من در مقایسه با احتمال مذاکرات با آمریکا، بسیار کمتر است و از سوی دیگر احتمالاً دستاوردهای احتمالی آن نیز کمتر از مذاکره با آمریکا خواهد بود، هر چند احتمالاً محور اصلی مذاکرات با آمریکا نیز درباره مسائل هسته‌ای و در امتداد آنچه که در برجام صورت گرفته نخواهد بود، اما همان‌گونه توافقنامه پیشین در مذاکره با کره جنوبی دستاوردهای خوبی به همراه داشت، پیش‌بینی می‌شود این بار هم توافقات نانوشته بسیاری با محوریت تلاش برای ایجاد آرامش در منطقه به همراه داشته باشد.

هیچ  توافقی با آمریکا تا بعد از انتخابات آمریکا پیش‌بینی نمی‌شود

او با تاکید بر اینکه به احتمال قوی هیچ مذاکره و نتیجه قطعی تا انتخابات آمریکا بین ایران و آمریکا صورت نخواهد گرفت، گفت: انجام چنین گفت‌وگوهای غیررسمی به منظور بهره برداری تبلیغاتی در آستانه انتخابات صورت می‌گیرد که البته هر دو طرف از آن منتفع خواهند شد و البته ایران هم می‌تواند از نتایج آن به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در بازار ارز، البته نه در مقدار زیاد سود جوید که البته سهم آن در بازار سکه کمتر از 3 تا 5 درصد خواهد بود.

ضرورت اصلاحات ساختاری برای بهبود بازار و اقتصاد

فرجی‌راد اضافه کرد: تصمیم گیری‌ها پولی – مالی در سطح خُرد و کلان توسط مدیران و مسئولان در سطوح مختلف نقش موثرتری در نوسانات بازار ارز، سکه و طلا و... همچنین میزان ثبات اقتصادی کشور دارند و در این راستا باید در صدد اصلاحات مطلوب در این زمینه باشیم. در حقیقت باید متذکر شد که تا زمانی که اختلاس‌های کوچک و بزرگ در کشور وجود دارد نمی‌توان امیدی به بهبود در شرایط کنونی اقتصاد کشور داشته باشیم. دولت‌ها و مسئولین ذیربط تاکنون نشان داده‌اند که توانِ مدیریت در این بخش را ندارند و طی مدت زمان کوتاه چند سال اخیر اختلاس‌های کلانی صورت گرفته که خبر آن منتشر شده است و احتمال زیاد اختلاس‌های دیگری نیز به وقوع پیوسته که ما از آن بی‌خبریم، اما دولت عکس‌العمل جدی و پیگیرانه در این زمینه ندارد و حتی هیچ اطلاع‌رسانی در خصوص مواجهه با اختلاسگران و متخلفان اقتصادی نیز به منظور تنویر افکار عمومی منتشر نمی‌کند و برخی از افراد حتی از این رویه استقبال هم می‌کنند.

دلیل اصلی نوسانات بازار در ماه‌های اخیر

وی اضافه کرد: قطعاً به‌کارگیری دیپلماسی اقتصادی سیاسی می‌تواند دایره معاملات و مبادلات و رشد اقتصادی کشور را گسترده کند، اما همزمان تا زمانی که دولت نظارت جدی در این خصوص نداشته نباشد نمی‌توان توقع تغییرات جدی و کارساز را در بازار ارز، طلا و... را به عنوان محرک‌های اصلی در حوزه اقتصادی شاهد باشیم. این کارشناس ژئوپلیتیک درباره دلیل اصلی نوسانات بازار ارز و طلا از آغاز سال تاکنون گفت: بخشی از این نوسانات از سوی  بانک مرکزی به منظور تامین درآمد جهت پرداخت حقوق و مزایا و عیدی در روزهای پایانی سال، تحت مدیریت خود دولت و با هدف پرداخت هزینه‌ها و... صورت گرفت که البته بر نرخ تورم هم تاثیرگذار بود ولی دوباره با استفاده از ابزار توانست این نرخ را به کانال قبلی با تغییراتی وارد کند. فرجی‌راد توضیح داد: در پایان احتمال برگزاری نشست‌هایی با وجود سفر بلینکن به عربستان همزمان با برگزای اجلاس بانک توسعه اسلامی را دور از ذهن ندانست و در مجموع انجام چنین رویکردهایی را مطلوب ارزیابی کرد.

ریسک‌های سیاسی تاثیرگذار در بازار

بنا براین گزارش؛ پیش از این گفت‌وگوهای زیادی در موضوعات مختلف منطقه‌ای با واسطه برخی کشورهای عربی چون عمان و قطر میان ایران و آمریکا صورت گرفته است اما اینکه مقامات عربستانی بخواهند در تحولات پرشتاب خاورمیانه نقشی در میانه ایران و آمریکا برعهده بگیرند اتفاق کم سابقه‌ای است. همچنین چند روز پیش برخی منابع از ردپای عربستان در ریزش هفته اخیر قیمت ارز در ایران سخن گفته‌اند و اینکه گشایش‌های ارزی به وجود آمده برای سفر حجاج ایرانی به عربستان را به همین ردپا نسبت داده‌اند.در هفته گذشته مداخله غیررسمی بانک مرکزی ایران در بازار درهم که در ریزش قیمت ارز در روزهای اخیر تاثیر مهمی داشت به‌نوعی با چراغ سبز مقامات اماراتی مواجه شد. گفتنی است بازار درهم نقش مهمی در نوسانات قیمت ارز در ایران دارد و بانک مرکزی ایران در ماه‌های اخیر تلاش کرده در بازار درهم نیز به ایفای نقش بپردازد. برخی فعالان بازار همچنان بر اثر ریسک‌های سیاسی بر بازار ارز تهران تاکید دارند؛ ریسکی که این روزها در خاورمیانه اندکی کمرنگ شده و به باور این گروه از معامله‌گران، همین موضوع کاهش تقاضا برای خرید دلار را به دنبال داشته است.