حضور ایران در شانگهای می‌تواند مفید باشد

اجلاس شانگهاي از اهميت بالايي برخوردار است و رئيس‌جمهور کشورمان نيز به همين جهت به ازبکستان رفته تا ضمن ديدار با همتاي ازبک خود در اين نشست شرکت کند. از طرفي به نظر مي‌رسد با توجه به شرايط منطقه‌اي و بين‌المللي مشارکت تهران در هر پيمان منطقه‌اي و بين‌المللي خصوصا آن دسته که جنبه اقتصادي و امنيتي دارد لازم است. از اين منظر حضور ايران در شانگهاي مي‌تواند مفيد واقع شود. البته ايران نبايد به شانگهاي به عنوان پيماني که تمامي مشکلات کشور را حل مي‌کند نگاه کند. چرا که شانگهاي بدون حل مشکل تحريم‌ها و بدون داشتن روابط متعادل در سطح جهاني نفع زيادي براي تهران ندارد و نمي‌تواند مشکلات ايران را حل کند. عضويت ايران در شانگهاي به صورت ناظر بوده اما از سال گذشته اين عضويت به صورت رسمي درآمده و نشست سمرقند در ازبکستان مي‌تواند مهر تاييدي بر عضويت رسمي ايران باشد. در شرق عالم روسيه در حمله به اوکراين در برابر ناتو صف کشيده است و غربي‌ها نيز با حمايت از اوکراين عملا در برابر روس‌ها ايستاده‌اند به طوري که وضعيت جبهه نبرد به نفع اوکرايني‌ها شده است. از سوي ديگر اينکه رياست محترم جمهوري در اين حد بر روي شانگهاي حساب باز کرده است به نظر مي‌رسد که بايد اين همه مسئله را به بعد از تصويب مجلس منوط مي‌کرد. پيمان شانگهاي به رغم تلاش ايران و روسيه براي جلوه نمايي اقتصادي، تاکنون اقتصادي نبوده است. شانگهاي در طول سال‌هاي گذشته رويکردي امنيتي داشته است. از اين منظر پيوستن به اين پيمان‌نامه‌ها که موجب افزايش قدرت چانه‌زني ايران و عادي سازي روابط ايران با جهان شود بسيار مطلوب است. ايران بايد نگاهي جهاني پيدا کند تا ضمن شناسايي مشکل اصلي خود بتواند در نظام بين‌الملل دوستان بيشتري پيدا کند. زيرا بسياري از کشورهاي جهان حتي کشورهاي شرق تا زماني که ايران گرفتار تحريم است، تمايلي به همکاري اقتصادي با تهران نخواهند داشت. به ياد داشته باشيم آن زماني که تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران به تصويب رسيد برخي از اين کشورها هم ناگزير از تحريم ايران شدند و اگر کالايي را به تهران مي‌رساندند با قيمت‌هاي گران حاضر به همکاري با ايران در زمينه دور زدن تحريم‌ها بودند. بنابراين فعاليت بيشتر ايران در شانگهاي نمي‌تواند مسائل سياست خارجي و اقتصادي ايران را به صورت بنيادي حل کند. البته بايد ديد حال که روسيه نيز مانند ايران گرفتار تحريم‌هاي مختلفي شده دو کشور مي‌توانند گرايش‌هاي ديگري را در شانگهاي براي توسعه روابط اقتصادي کشورها ايجاد کنند يا مسائل به نحو ديگري رقم خواهد خورد.