در انتظار برخاستن دود سفید
جاوید قربان اوغلو تحلیلگر مسائل بینالملل
قبلا پيش بيني کرده بودم چنانچه مساله سپاه حل شده باشد مساله تضمينها هم تا حدودي براي ايران قابل قبول شود که ظاهرا آمريکاييها قبول کردند تا پايان دوره بايدن از برجام خارج نخواهند شد و با توجه به اينکه احتمال دارد بعد از پايان دوره بايدن هم دموکراتها باز هم سر کار باشند و اين مدت طولانيتر شود، مساله آژانس و پادماني و مکانهاي آلوده و مشکوک که گفته ميشود، قابل حل است. علت اين است که اصلا طرح مساله اين سه نقطه يک اقدام سياسي بود و نه يک اقدام فني. درست است که اصل مساله فني است ولي اقدامي که رافائل گروسي انجام داد يک اقدام کاملا سياسي بود تا فشار را بر ايران بيشتر کند. قطعنامهاي هم که از شوراي حکام بيرون آمد در همين راستا بود ولي دقت کرديم که اين قطعنامه کم جان بود و هيچگونه مطالبه تندي از ايران نداشت و آمريکاييها هم روي اين قضيه تاثير گذاشتند چون متن پيشنهادي اروپاييها يک مقدار تندتر بوده است. اکنون به نظر ميرسد اين اتفاق افتاده و با اينکه گفته ميشود جوزف بورل يا انريکه مورا راه جديدي براي پايان دادن به تحقيقات آژانس انرژي اتمي سازمان ملل که ايران خواستار بسته شدن آنها بوده، پيشنهاد دادهاند ولي حتما با رايزني با ديگر متحدين اصلي خود يعني آمريکاييها اين کار را کرده باشند تا درحقيقت اين نقطه پاياني براي مذاکرات وين باشد و اين امتياز را بدهند. در عين حال ضربالاجل زماني هم تعيين کردهاند که دو طرف ايران و آمريکا با آري يا خير جواب دهند. بنابراين به نظر ميرسد مساله پادماني نميتواند به عنوان يک مانع جدي باشد. البته توجه داريد که اين مساله اصلا مربوط به الان نيست و سالهاي سال است که درباره مکانهاي مشکوک مطلب بوده و حتي در برجام 2015 هم بدون اينکه سر و صدايي به پا شود، چون گفتوگوها روي ريل تفاهم قرار داشت اين مساله را مطرح نکردند و عملا به بوته نسيان گذاشتند. الان هم به نظر ميرسد که در مسير تفاهم هستيم. نگراني فقط در يک مورد است و آن دوگانهاي است که روسها دارند ايفا ميکنند. اگر دقت کنيد توئيتهاي اوليانوف جهتدار است و در آخرين توئيت خود گفته متن نهايي آماده شده و اگر ايران بپذيرد، روسيه هم آن را ميپذيرد در عين حال با اينکه اتحاديه اتحاديه اروپا گفته اين متن آخر است اما اگر چنانچه ايران بخواهد نقطه نظر يا اصلاحيهاي داشته باشد، روسيه از او حمايت خواهد کرد. اين بدان معناست که يک طرف قضيه را باز گذاشته چنانچه ايران بخواهد مطالبه بيشتري داشته باشد، روسها حمايت ميکنند. نگراني دوم هم که وجود دارد مساله عناصر داخلي يا همانطور که گفته ميشود کاسبان تحريم يا کساني که تحريم را يک خسارت بزرگ ميبينند، است که تا چه حدي نفوذ دارند ولي تصور ميکنم مساله داخلي را ميتوان کنترل کرد اما مساله روسها نگراني جدي است. در عين حال اگر از اين مسائل عبور کرده باشيم به نظر ميرسد مانع جدي پيشرو نيست و اميدواريم با خوشبيني محتاطانه بايد منتظر برخاستن دود سفيد از تنور هتل کوبورگ باشيم.
ارسال نظر