پول را به‌جای واکسن به درمان اختصاص دادند!

به ياد داريم که در دوران شيوع کرونا و پيک‌هاي سوم، چهارم، پنجم، چطور کشور بدون واکسن به‌سر مي‌برد و همه در آرزوي يک دز واکسن بوديم. در آن شرايط کسي نمي‌دانست علت تعلل براي واردات واکسن و خريد آن چيست و در اين ميان بسياري از هموطنان‌مان را از دست داديم. در آن شرايط کسي به پيشگيري توجهي نداشت و اين موضوع هزينه‌هاي بسياري را بر دوش دولت و مردم گذاشت، چون نگاه‌ها بيشتر به سمت درمان بود. شايد اين بزرگ‌ترين درس شيوع کوويد- 19 در ايران باشد که ما به پيشگيري توجهي بيشتري داشته باشيم، تا از هزينه‌هاي درمان جلوگيري نماييم. اگر کشور در حوزه سلامت موفقيتي داشته است به دليل نظام شبکه بهداشتي بوده است. اگر هم در جايي ضعف داشتيم به دليل نگاه درمان محورمان بوده است. نقش اتاق فکر در کنترل بحران‌ها بسيار مفيد است و در دانشگاه علوم‌پزشکي تهران براي بحران‌ها اتاق فکر تشکيل مي‌‌دهيم تا آخرين يافته‌ها را ارائه دهند و کمترين خطا اتفاق بيفتد. يکي از اشتباهات ما در دوره کرونا نگاه درمان محور مبتني بر دارو بود در حالي که بايد نگاه ما پيشگيرانه مي‌بود و اگر زودتر واکسن را تهيه مي‌کرديم آسيب کمتري مي‌ديديم. هزينه‌اي که براي چند قلم داروي کرونا در بيمارستان‌ها صرف شد بالغ بر 700 ميليون دلار بود در حالي که مي‌توانستيم اين هزينه را براي تهيه واکسن استفاده کنيم. 5 درصد از مقالات پژوهشي در حوزه کرونا در کشور ما توليد شده است، با اين حال به لحاظ کيفي عمده اين مقالات در حوزه درمان بوده و کمتر به پيشگيري پرداخته است. ما بايد از کوويد درس بگيريم، پيشگيري فردي، واکسيناسيون، رديابي، رهگيري بيماران، درمان و کمک‌هاي مردمي از جمله ارکان مقابله با پاندومي‌ها هستند که در اين زمينه کشور موفقيت‌هايي حاصل کرد اما ضعف‌هايي نيز وجود داشت که در اين زمينه بايد تلاش کنيم آنها را شناسايي و برطرف کنيم. مهم‌ترين چالش آينده دنيا عدالت است و مهم‌ترين درسي هم که در مقابله با کرونا گرفتيم عدالت بود. واکسيناسيون نقش عمده‌اي در کاهش روند بيماري داشت، کرونا در آينده به صورت آندمي(بومي) باقي خواهد ماند اما از بين نخواهد رفت. ممکن است براي افزايش ايمني در برابر اين بيماري لازم باشد هر سال واکسن يادآور تزريق شود. در اين ميان بايد بيشتر به موضوع پيشگيري و عدم استفاده برخي از رانت خريد دارو توجه نماييم، موضوعي که در دوران کرونا هزينه‌هاي زيادي بر دست دولت و ملت گذاشت.