نشر

آرمان ملی- هادی حسینی‌نژاد: در حالی که جهان نشر با سرعتی بی‌سابقه در حال تحول و بین‌المللی شدن است، صنعت نشر ایران همچنان درگیر سیاست‌گذاری‌های مبهم و چالش‌های دیرپا در حوزه تعاملات بین‌المللی است. طی ده سال گذشته، نه‌تنها مسیر رشد برای ناشران ایرانی هموار نشده؛ بلکه فرصت‌هایی طلایی برای حضور مؤثر در بازارهای جهانی، یکی پس از دیگری از دست رفته‌اند. اکنون در آستانه برگزاری دوره جدید نمایشگاه کتاب فرانکفورت در اکتبر 2025، خبرها حاکی از آن است که ایران برای سومین سال پیاپی در این رویداد مهم غایب خواهد بود.

آرمان ملی- هادی حسینی‌نژاد: در روزگاری که گرانی و کاهش قدرت خرید کتاب در جامعه، سقوط شمارگان و نرخ سرانه‌ی مطالعه همچنان مایه‌ی نگرانی و دغدغه است، اتخاذ استراتژی «چاپ بر اساس تقاضا» از سوی بخشی از بدنه‌ی نشر و موسسات تازه تاسیس‌یافته را باید به فال نیک گرفت.

آرمان ملی- هادی حسینی‌نژاد: با روی کار آمدن دولت سیزدهم در شهریورماه 1400 و اعمال تغییرات ساختاری چه در چینش مدیران و چه در سیاست‌ها و عملکردها، چرخه نشر و بازار کتاب دستخوش تغییرات متعددی شد. متوقف ماندن رویدادهایی نظیر طرح‌های فصلی خانه کتاب و راه‌اندازی سامانه‌ای تحت عنوان «بازار کتاب» که درواقع فروشگاهی برخط است، ازجمله‌ این تغییرات بود. همچنین تمرکز ارشاد (و دولت) بر تقویت توان تولید کاغذ تحریر ایرانی که با هدف «خودکفایی» و حتی «صادرات» دنبال شد، از مهم ترین سیاست‌های اخیر این وزارتخانه به‌شمار می‌آمد؛ سیاستی که البته به‌دلیل نبود زیرساخت و تجهیزات به‌روز و پیشرفته، چه به‌لحاظ کیفی و چه به‌لحاظ کمی نتوانست جوابگوی نیاز ناشران باشد. در سه‌ساله گذشته، افزایش نرخ ارز و تورم نیز تاثیرات بی‌سابقه‌ای در بازار کتاب کشور داشته است؛ آنچنان که میانگین قیمت کتاب در ماه‌های اخیر از مرز 160 هزار تومان نیز فراتر رفته و نسبت به ابتدای دوره ریاست‌جمهوری اخیر، 3 تا 4 برابر شده است. علاوه‌بر این موارد، ناشران و دست‌اندرکاران چرخه‌ کتاب بر عواملی چون سختگیری اداره کتاب در صدور مجوز‌های نشر تاکید دارند و معتقدند مجموع این عوامل و رفع مشکلات موجود، باید از سوی دولت چهاردهم و وزارت ارشاد آینده در دستور کار قرار بگیرد.

نمی‌دانم از کجا باید شروع کنم؛‌ از ناشران شروع کنم‌، از کتابفروشان شروع کنم‌، از پخش‌های کتاب شروع کنم، از کتابفروشان کتاب‌های دست دوم و کسانی که کتاب‌های افستی و به قول معروف از کتاب‌های آنور آبی شروع کنم اگر از هر کدام این اقشار شروع کنم.