نشانه‌های جامعۀ مدنی

اولین نشانه جامعه مدنی: محدود کردن قدرت دولت است. ساختاری است که با گسترش فکر عامه «افکار عمومی»در جهت ایجاد دموکراسی و بحث آزادی مدنی اقتدار نهادهای دولت را کم می‌کند. دومین نشانه جامعه مدنی: نظارت بر اجرای قوانین و مبارزه با فساد در جامعه است. سومین نشانه جامعه مدنی: ترفیع، ترویج و گسترش فرهنگ و اشتراک سیاسی شهروندان است. و این مهم است چون جامعه مدنی وجود دارد برای اینکه ما بتوانیم فرهنگ شهروندی را بسط دهیم تا شهروندان بتوانند از قدرت بیشتری در برابر دولت بهره‌مند باشند. چهارمین نشانه جامعه مدنی: آموزش شهروندی در جهت دفاع از حقوق بشر در سطح جامعه. سازمان‌های مدنی نشان داده‌اند که وظیفه‌شان این است. مساله آگاه ساختن شهروندان از خشونت‌های گذشته و پیشگیری از خشونت‌های آتی است. پنجمین نشانه جامعه مدنی: وظیفه جامعه مدنی دفاع از منافع گوناگون افراد و سازمان‌هایی است که خودمختارند و سعی می‌کنند که حقوق‌شان را به دست بیاورند. مانند اصناف دانشجویی، کارگران، روشنفکران و سازمان‌های زنان و.... ششمین نشانه جامعه مدنی: ایجاد فضاهای گفت‌وگویی است که نه تنها جامعه مدنی آن را میان شهروندان ایجاد می‌کند بلکه میان شهروندان و دولت هم ایجاد می‌کند. جامعه مدنی پلی است میان شهروندان معمولی و دولت. هفتمین نشانه جامعه مدنی: پیشگیری از شکل‌گیری نزاع‌های قومی و نژادی و مذهبی. در کشورهایی به ویژه مانند کشورهای خاورمیانه دولت‌ها هیچ کاری در پیشگیری از این خشونت‌ها و نزاع‌ها نمی‌کنند جامعه مدنی وظیفه دارد این کار را انجام دهد. زیرا افرادی از همین نژادها و یا دین‌ها خودشان تشکیل دهنده همین جامعه مدنی هستند مانند کردها، آذربایجانی‌ها، بلوچ‌ها، سنی‌ها، بهایی‌ها در ایران... هشتمین نشانه جامعه مدنی: تاکید بر نهاد انتخابات، پیشنهاد روش‌های جدید نظارتی برای ایجاد شفافیت وگسترش آزادی در جامعه. این را در انتخابات پیشین ایران دیدیم که جامعه مدنی چه نقش مهمی را در شکل دادن انتخابات داشت. از همه مهمتر زنان بودند که به‌عنوان یک جامعه مدنی مساله‌شان مطالبه محور بود. نهمین نشانه جامعه مدنی: تاکید بر اخلاق مسئولیت‌پذیری و نظم پذیری در میان افراد جامعه. یعنی جامعه مدنی اسمش رویش هست به دنبال مدنیت است. به‌دنبال اخلاق مدنی است. جامعه مدنی بدون اخلاق مدنی نمی‌تواند زندگی کند. یعنی جامعه مدنی با لمپن و لات جامعه مدنی نمی‌شود. دهمین نشانه جامعه مدنی: گسترش بخش خصوصی و روابط اقتصادی آزاد، عقلانی و قانونمدار با در نظر گرفتن منافع ملی و قراردادهای بین‌المللی. این کاری است که جامعه مدنی می‌کند برای اینکه در جامعه مدنی بازرگان هم هست. اگر مافیا نداشته باشند و نخواهند که سرمایه‌داری جناحی در جامعه ایجاد کنند آنها هم می‌توانند بخشی از جامعه مدنی باشند.