هنوز نقشه‌راهی ارائه نشده است

به گزارش آرمان ملی آنلاین، یکی از موضوعاتی که همچنان می‌تواند دریچه‌ای برای احیای توافقنامه برجام و یا توافقنامه جایگزین را همچنان باز نگه دارد، موضوع همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای است. گزارش مدیرکل درخصوص بستن پرونده دو موضوع مورد اختلاف، یکی موضوع آلودگی سایت‌هایی در مریوان و موضوع غنی‌سازی 83 درصد نشان می‌دهد که ایران توانسته تا حدودی راه را برای شکستن هرگونه بن‌بستی در همکاری با آژانس باز کند و این می‌تواند نویدبخش باشد از این جهت که شورای حکام و آژانس با توجه به این گزارش مدیرکل، بیانیه یا قطعنامه‌ای علیه ایران صادر نخواهند کرد اما اینکه این مذاکرات تا چه حدی می‌تواند به روند مذاکرات احیای برجام کمک کند، هنوز هم با گمانه‌زنی‌های متفاوتی است از این جهت که نه آمریکا و نه اروپا درست است که بر موضوع دیپلماسی برای  کنترل برنامه هسته‌ای ایران تاکید می‌کنند ولی نقشه راهی را برای چگونگی اجرای این هدف ارائه نمی‌کنند و موضوع برجام را یک موضوع تمام شده اعلام کرده‌اند. همین مسئله باعث شده این گزینه مطرح باشد که توافقنامه‌های جایگزینی میان ایران و گروه 1+5 می‌تواند به اجرا گذاشته شود. توافقنامه موقت و یا اینکه طرفین درخصوص یکسری دغدغه‌هایشان به یک توافقنامه‌ای دست پیدا کنند که هم برنامه‌های هسته‌ای ایران تا حدودی مهار شود و هم بخشی از تعهدات دولت‌های غربی درخصوص منافع اقتصادی ایران در چارچوب توافقنامه برجام تحقق پیدا کند. انتظار می‌رفت سفر سلطان هیثم به ایران گشایش‌هایی برای احیای برجام ایجاد کند اما بازگشت سلطان هیثم به مسقط و اینکه هنوز آمریکایی‌ها نظر صریحی را در خصوص چگونگی توافق با ایران برای مهار برنامه هسته‌ای اعلام نکرده‌اند این موضوع را مطرح می‌کند که شاید توافقنامه جایگزین و یا توافقات جایگزین برجام از هم اینک آغاز شده از این جهت که ایران با آژانس همکاری‌های لازم را خواهد داشت و کشورهای غربی نیز بخشی از پول‌های ایران را آزاد خواهند کرد و اگر ایران غنی‌سازی را متوقف کند در قبالش از یکسری معافیت‌های صادرات نفت برخوردار خواهد شد و پول‌ها به ایران بازخواهد گشت. اینگونه توافقات شاید فرصتی را برای احیای برجام و یا توافقی جایگزین در چگونگی رفع تحریم‌ها ایجاد کند اما باز آن شوک اقتصادی که ایران نیاز دارد تا بتواند از این طریق تورم را مهار کند و اعتماد را به بازارها برای جذب سرمایه‌گذاری برای ایران فراهم کند به نظر نمی‌رسد که ایجاد کند و فقط شاید این توافقات بتواند زمینه‌ای را برای گفت‌وگو و مذاکرات بیشتر فراهم کند و این چیزی نیست که بازارهای ایران حداقل انتظار داشته باشند. این گمانه‌زنی‌ها و شرایط موجود انتظار نمی‌رود که در سال جاری نیز شاهد شوک‌های اقتصادی مثبتی برای هم رفع تحریم‌ها و هم همکاری‌های بیشتر با دیگر کشورها باشیم. به هر حال همه اینگونه توافقات و سفرهایی که انجام شده و قراردادها و موافقتنامه‌هایی هم که امضا شده همه به موضوع برجام و بازگشت ایران به اف‌ای تی اف مربوط می‌شود و این درحالی است که در داخل کشور هنوز اراده‌ای برای تصویب اف‌ای تی اف شاهد نیستیم.