اصلاحیه قانون تسهیل سامانه مودیان

قانون سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی در آبان‌ماه سال ۱۴۰۲ به تصویب مجلس و پس از آن در آذر ۱۴۰۲ به تایید شورای نگهبان رسید. هدف اصلی این قانون، ساده‌سازی و بهبود فرایندهای مالیاتی است. این قانون با افزایش شفافیت مالی، کم کردن فرار مالیاتی و بهبود تعاملات بین مودیان و سامانه امور مالیاتی، به توسعه پایدار اقتصاد کشور کمک می‌کند. بااین‌حال، اجرای کامل این قانون با چالش‌ها و مشکلاتی همراه بوده که به تصویب اصلاحیه‌های جدید در سال ۱۴۰۴ منجر شده‌است. در این مطلب، به بررسی کامل جزئیات این اصلاحیه‌ها می‌پردازیم.

چرا اصلاحیه قانون تسهیل مودیان تصویب شد؟

اصلی‌ترین دلیل تصویب اصلاحیه سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی، عدم آمادگی کامل زیرساخت‌های این سامانه و نیاز به مهلت بیشتر برای آماده‌سازی جامع است. قانون سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی، در ابتدا سازمان مالیات را مکلف کرده بود که این سامانه را تا پایان سال ۹۹ به‌طور کامل راه‌اندازی کند. اما در ادامه و به‌دلیل آماده نبودن زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، اجرای کامل آن تا سال ۱۴۰۱ به تعویق افتاد. البته اصلاحیه جدید که در قالب لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ ارائه شد، دلیل دیگری داشت. این اصلاحیه با هدف پاسخگویی به نیازهای روز جامعه تجاری و کاهش فشار مالیاتی بر دوش مودیان تصویب شد.

اصلاحیه قانون تسهیل مودیان چیست؟

آخرین اصلاحیه قانون تسهیل سامانه مودیان که در سال ۱۴۰۴ تصویب شد، سه ماده کلیدی دو، سه و چهار را مورد اصلاح قرار داد. این تغییرات به نفع مودیان مالیاتی است و موارد زیر را دربر می‌گیرد:

• اصلاح ماده دو: این اصلاحیه برای تمدید بخشودگی جرایم مالیاتی است. طبق قانون قبل، سازمان امور مالیاتی می‌توانست تا آخر سال ۱۴۰۳ تمام جرایم مالیاتی مرتبط با قانون سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی را ببخشد. با اصلاحیه جدید، این اختیار تا آخر سال ۱۴۰۴ تمدید شده‌است. این تمدید، برای مودیانی که به‌دلیل مشکلات فنی و اجرایی سامانه دچار تخلف شده‌اند، اهمیت زیادی دارد. چراکه آن‌ها می‌توانند با پرداخت کامل مالیات، خود از بخشودگی کامل جریمه‌ها بهره‌مند شوند.

• اصلاح ماده سه: اصلاحیه ماده سه با پذیرش صورت‌حساب‌های خارج از سامانه مودیان ارتباط دارد. براساس قانون قبل، صورت‌حساب‌های صادرشده در خارج از سامانه مودیان به‌شرط بررسی و تایید کامل و تا پایان سال ۱۴۰۳ معتبر بودند. اصلاحیه ماده سه، این مهلت را تا پایان سال ۱۴۰۴ تمدید کرده‌است. این تمدید نیز نکته مثبتی برای مودیانی است که هنوز به سامانه متصل نشده‌اند و یا معاملات را با اشخاص حقیقی خارج از سامانه انجام می‌دهند.

• اصلاح ماده چهار: اصلاحیه ماده چهار سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی برای تعویق اجرای فراخوان‌های مالیات بر ارزش‌افزوده است. قانون اولیه این بود که تمامی مودیان تا پایان سال ۱۴۰۳، به سامانه مالیات بر ارزش‌افزوده متصل شوند. اما این مهلت یک سال دیگر هم تمدید شده و برای اجرای کامل آن تا پایان سال ۱۴۰۴ وقت هست. این تمدید هم به‌دلیل عدم آشنایی کافی برخی مودیان با فرایندهای مالیات بر ارزش‌افزوده و همچنین به‌دلیل چالش‌های فنی سامانه انجام شده‌است. با این اصلاحیه، مودیان می‌توانند بدون استرس و فشار، خود را با شرایط جدید وفق دهند.

تفاوت قانون اصلی و نسخه اصلاحی، مهم‌ترین تغییرات و مواد اصلاحیه کاهش فشار مالیاتی بر اصناف و شرکت‌ها

در اصلاحیه قانون تسهیل سامانه مودیان که در ۴ دی ۱۴۰۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، تغییرات زیادی اعمال شدند. این تغییرات بر تسهیل روند اجرایی و کاهش فشار مالیاتی بر روی اصناف و شرکت‌ها تمرکز دارند. مهم‌ترین تغییرات و موارد این اصلاحیه به شرح زیر هستند:

تمدید مهلت‌های کلیدی در سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی

همان‌طورکه در قسمت بالا به‌طور کامل اشاره کردیم، ماده دو، سه و چهار قانون سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی اصلاح شده‌اند. این اصلاحیه‌ها منجربه تمدید مهلت بخشودگی جرایم مالیاتی، پذیرش صورت‌حساب‌های خارج از سامانه و تعویق فراخوان‌های مالیات بر ارزش‌افزوده تا پایان سال ۱۴۰۴ شده‌است. این کار فشار مالیاتی را کاهش داده و فرصت بیشتری را فراهم می‌کند تا مودیان خود را با سیستم جدید تطبیق دهند.

تغییر حدنصاب صدور صورت‌حساب الکترونیکی سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی

در اصلاحیه جدید سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی، حدنصاب صدور صورت‌حساب الکترونیکی از سه به پنج برابر فروش اظهارشده در دوره مشابه سال قبل یا پنج برابر معافیت سالانه برای مودیان جدیدالتاسیس افزایش ‌یافته‌است. این تغییر نیز به نفع مودیان است و به آن‌ها کمک می‌کند تا انعطاف‌پذیری مالی بیشتری داشته باشند و تا سقف بیشتری صورت‌حساب صادر کنند.

موظف کردن سامانه امور مالیاتی برای ثبت نام مودیان

تا قبل از اصلاحیه سامانه مودیان و قانون پایانه فروشگاهی، مودیان موظف بودند که فرایند ثبت نام خود در سامانه مودیان را انجام دهند. اما اکنون، سازمان امور مالیاتی موظف است که ظرف یک هفته از تاریخ لازم‌الاجرا شدن ماده، تمامی مودیان را در سامانه ثبت نام کرده و کارپوشه اختصاصی آن‌ها را ایجاد کند. اگر سازمان امور مالیاتی این حکم را اجرا نکند، مودیان ثبت نام‌نشده مشمول جریمه‌های مربوط به عدم عضویت یا عدم ثبت نام نخواهند بود. این تغییر مثبت، بار مسئولیت را از دوش مودیان برداشته و به سازمان امور مالیاتی منتقل می‌کند.

ارائه تسهیلات برای مودیان با فروش کم سالانه

سازمان امور مالیاتی می‌تواند مودیانی را که میزان فروش سالانه آن‌ها کمتر از ۲۵ برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم باشد، از صدور صورت‌حساب الکترونیکی معاف کند. این حدنصاب برای سال‌های ۱۴۰۲، ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ به ترتیب ۱۵۰، ۱۰۰ و ۵۰ برابر معافیت تعیین شده‌است. این اصلاحیه سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی، از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط حمایت کرده و وظایف آن‌ها را کاهش می‌دهد. البته توجه داشته باشید که خریدهای سایر مودیان از مودیانی با کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، مبنای محاسبه اعتبار مالیاتی نخواهد بود.

پرداخت تعرفه خدمات شرکت‌های معتمد سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی

سازمان امور مالیاتی موظف است که تعرفه خدمات شرکت‌های معتمد ارائه‌دهنده خدمات مالیاتی را از محل جاری وصولی‌های مالیات بر ارزش‌افزوده پرداخت کند. همچنین تا پایان سال ۱۴۰۵، هزینه آموزش بیشتر مودیان و فرهنگ‌سازی برای اجرای کامل این قانون نیز باید از همین محل پرداخت شود.

اصلاحیه سامانه مودیان و قانون پایانه های فروشگاهی، نشان‌دهنده یک رویکرد منعطف از سوی قانون‌گذار و با هدف تسهیل هرچه بیشتر فرایندهای مالیاتی است. با تمدید مهلت‌ها، افزایش حدنصاب‌ها و انتقال برخی از مسئولیت‌ها به سازمان امور مالیاتی تلاش شده تا چالش‌های اجرایی برطرف شوند و فشار مالیاتی کمتری به اصناف و شرکت‌ها وارد شود. این تغییرات، گام مهمی برای ایجاد یک نظام مالیاتی کارآمد و پایدار است و اعتماد عمومی به ‌نظام مالیاتی را بیشتر می‌کند.