سرنوشت غیرشفاف طرح شفافیت!

 «شفافیت» از جمله شعارهای کلیدی و اصلی نمایندگان مجلس یازدهم در ایام تبلیغات انتخاباتی و ماه‌های ابتدایی این مجلس بود اما این روزها که آخرین ماه‌های عمر این مجلس سپری می‌شود همچنان «شفافیت» در اتوبان مجلس و مجمع تشخیص در رفت و آمد بوده و خروجی نداشته است. 3 مهر یود که ابوالفضل ابوترابی، عضو کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی، گفت: مجمع تشخیص مصلحت نظام در نامه اخیر خود به مجلس، قوای مجریه و قضائیه را از مصوبه مربوط به طرح شفافیت مستثنی کرد. وی افزود: مجمع تشخیص مصلحت نظام پیش از این در بررسی مصوبه مربوط به شفافیت، خود و هیات عالی نظارت مجمع را از شفافیت مستثنی کرده بود و در نامه اخیرش قوه قضائیه و مجریه را هم از این مصوبه مستثنی کرده است. عضو کمیسیون شوراهای مجلس اظهار کرد: با این وضعیت تنها قوه مقننه برای شفاف شدن باقی می‌ماند که آن هم از قبل شفاف بود و جلسات مجلس به صورت علنی و مستقیم پخش می‌شود و مردم در جریان آن قرار می‌گیرند و ۲۲۰ نماینده نیز تاکنون داوطلبانه اعلام آمادگی کرده‌اند که رأی‌شان شفاف باشد و همین مسئله نیز انجام می‌شود. یک روز بعد خبرآنلاین نوشت: «مانع اصلی در مسیر شفافیت تنها مجمع تشخیص است؟ نمایندگانی از مجلس مانع تصویب نهایی این طرح شده‌اند؟ موضع هیات رئیسه درباره این طرح چیست؟» محمد صالحی دارانی، عضو کمیسیون شوراهای مجلس تاکید دارد که مجمع تشخیص مانعی بر سر راه تصویب این طرح شده و به خبرگزاری خبرآنلاین می‌گوید؛ «بنده اطلاع ندارم چه کسانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام مخالف شفافیت هستند چرا که نظری که به ما اعلام می‌گردد این است که شورای عالی نظارت این طرح را رد کرده است.» او مانع تراشی برخی نمایندگان چون میرسلیم را هم تایید نمی‌کند و می‌گوید:«هیات رئیسه مخالفتی با شفاف شدن ندارد.»

*وعده بود

غلامرضا نوری قزلچه، نماینده مردم بستان‌آباد گفت: «در مجلسی که با وعده شفافیت و حتی با وعده کتبی شفافیت روی کار آمد، غیرشفاف‌ترین تصمیمات گرفته شد. ۳ قانون بسیار مهم در مجلس یازدهم وضع شد که با همه آحاد جامعه سر و کار داشت. یکی قانون عفاف و حجاب بود، یکی قانون صیانت و دیگری قانون جمعیت که بسیار برای جامعه مهم بودند و هر سه به صورت اصل هشتاد و پنجی وضع شدند.» او در پاسخ به این سوال که آیا قانون یا افرادی یا... مانع شفاف بودن مجلس شدند؟ گفت: «به نظرم اشکال از این تصمیمات بود. آنقدر این تصمیمات پر اشکال بود که حاضر نبودند آن طرح‌ها را از پشت تریبون به زبان بیاورند و بر ایرادات اساسی آن‌ها باور داشتند. برای اینکه هزینه این طرح‌ها پرداخت نکنند... من نمی‌خواهم اسم شخص بیاورم اما نقش افراد و جایگاه‌شان در مجلس مشخص است. آنچه باعث شد طرح‌ها علی‌الخصوص این سه طرح به صورت اصل ۸۵ دربیاید؛ این بود که ایرادات بسیار زیادی داشتند و برای فرار از هزینه بیان آن‌ها این اقدام را در پیش گرفتند. فلسفه پخش مستقیم روند قانون‌گذاری اساسا برای این است که مردم در جریان وضع قوانین قرار بگیرند و آمادگی ذهنی داشته باشند اما این اتفاق نیفتاد.» این نماینده مدعی شد: «بر اساس آنچه که من از گفته‌های رئیس مجمع تشخیص مصحلت نظام خواندم، آقای رئیسی با طرح شفافیت قوای سه‌گانه که طرحی نیم بند بوده مخالفت کردند و به رهبری نامه نوشتند. معلوم است دولت سر همراهی با موضوع شفافیت ندارد در حالی که این طرح به حوزه دولت خیلی کم ورود پیدا کرده بود.» وی در واکنش به اینکه «به نظر می‌رسد برخی نمایندگان با کلیدواژه «شفافیت» خصوصا در ایام انتخابات با مردم بازی کردند، به نظر شما حالا که مجلس به پایان خود نزدیک شده و سال انتخابات است، این نمایندگان چه پاسخی دارند که به مردم بگویند؟» اظهار داشت: «این موضوع از اول مجلس مطرح بود و حالا به سال چهارم رسیده ولی به نتیجه نرسیده است. اما دلیل اینکه می‌گویم این طرح نمایشی از شفافیت بود برای این است که مثلا در این طرح آمده صحن باید شفاف باشد مگر آنکه یک تعداد نمایندگان درخواست داده و رای‌گیری شود که آرا شفاف نباشد یا در کمیسیون چند نفری درخواست بدهند آرا شفاف نباشد. همچنین در بحث شعب و جلسات هیأت رئیسه ورود پیدا نکرده بود. به عنوان مثال، جلسات شعب برای اعتبارنامه نمایندگان مهم است اما این طرح به آن ورود نکرده بود. با همه استثنائاتی که برای این طرح، مطرح کرده بودند مسیری را برای طرح شفافیت قوای سه‌گانه تعیین کردند که برود و برنگردد.  گویی اراده‌ای برای شفافیت واقعی وجود ندارد. این نمایندگان باید به مردم بگویند نخواستیم و نتوانستیم.»

*واکنش عبدی به اظهارات نوری

پس از آن هم عباس عبدی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی در واکنش به اظهارات نوری قزلچه در توییتی نوشت: برای هر عاقلی روشن بود که نسبت طرفداران وضع موجود با شعار شفافیت؛ مثل رابطه جن و بسم‌ا... است، پس جز کاهش شفافیت انتظار دیگری از آنان نبود و نیست.