آرامکو؛ دلیل کاهش عرضه از سوی عربستان

توافق اوپک و اوپک‌پلاس در پايان هفته گذشته، توانسته است بر قيمت نفت خام در بازار‌هاي جهاني اثر افزايشي بگذارد؛ اما اينکه اين اثرگذاري بتواند طولاني‌مدت باشد يا خير به مسائلي بستگي دارد که در آينده ممکن است رخ دهند و نمي‌توان از هم‌اکنون آنها را پيش‌بيني کرد. اما به طور کلي مي‌توان اين توافق را مثبت ارزيابي کرد؛ توافقي که توانست قيمت‌ها را اندکي تکان داده و در مسير افزايش قرار دهد. در شرايطي که ممکن بود توليدکنندگان، نفت بيشتري توليد کنند، اين توافق، بيشتر در جهت جلوگيري از کاهش قيمت صورت گرفت تا افزايش آن؛ اما روي هم رفته مي‌توان گفت که توافق بسيار مثبت و خوبي بوده است. يکي از عوامل اثرگذار بر تغييرات در بازار نفت اين است که توليد و عرضه نفت از سوي آمريکا در چه حدي باشد و آيا ميزان آن، جايگزين اين کاهش عرضه از سوي اوپک خواهد بود يا خير. اما به طور کلي چون توليد نفت از حوزه‌هاي نفتي هميشه با يک فرآيند فرسايشي همراه است و سالانه حدود پنج تا شش درصد از آن کم مي‌شود،‌ اگر جايگزيني براي آن نفت نيايد، دنيا با کمبود مواجه مي‌شود. اين است که فکر مي‌کنم تا مدتي ميانگين 60 تا 65 دلار براي نفت ادامه خواهد داشت. از سوي ديگر، دلايل اقدام عربستان در کاهش داوطلبانه 400 هزار بشکه‌اي در روز را بسيار روشن و واضح مي‌توان تحليل کرد. اين کشور در روزهاي جاري، در حال عرضه بخشي از سهام آرامکو است و در نتيجه بسيار مشتاق است که قيمت‌ها جهت صعودي داشته باشند و به سمت پايين ميل نکنند. از اين لحاظ قابل‌فهم است که سعودي‌ها چرا اين سياست را در پيش گرفته‌اند. همچنين چه اين اقدام را انجام دهند و در واقع عملياتي کنند چه نکنند، اعلام آن مقداري روي بازار تاثير مي‌گذارد. اما به هر روي، مهم‌ترين دليل آن، عرضه سهام آرامکو بوده است. همچنين اين گمانه‌زني که عربستان، پيش از اين، کاهش عرضه 400 هزار بشکه را اعمال کرده و در حقيقت اين سياست اکنون تنها اعلام رسمي شده است نيز مي‌تواند درست باشد. زيرا اين کشور زماني هم اعلام کرده بود که نيمي از توليد خود را از دست داده است و آن هم حقيقت نداشت! به همين دليل ممکن است که اکنون نيز، کاهش عرضه را پيش از اين اعمال کرده باشد تا براي عرضه سهام آرامکو، بر بازار نفت تاثير بگذارد و اکنون با اعلام آن، منتش را بر سر اوپک مي‌گذارد. اما به هر صورت از آنجا که اخبار توافق اوپک به تدريج مخابره مي‌شد و بازار از آن مطلع بود، تاثير خود را به آرامي روي قيمت‌ها گذاشته بود. اما اقدام عربستان سعودي در اعلام اين سياست، توانست به‌عنوان تغييري که کسي انتظار آن را نداشت، به صورت يک شوک يا سورپرايز عمل کند و تاثيرگذار ظاهر شود.