موتورسواران 47 درصدفوتی‌های تصادفات

بخش زیادی از این موتورسواران، غیر از آنها که برای انجام کارهای شخصی و روزمره خود با موتورسیکلت فعالیت می‌کنند، با موتور خود کار می‌کنند و به پیک موتوری مشغول هستند. این دسته اما به هر دری می‌زنند، تا زودتر به مقصد برسند و دیگر توجهی ندارند که چراغ قرمز است، یا اینکه کل پیاده‌رو را گرفته‌اند و یا اینکه خودرویی که از روبه‌رو می‌آید، ممکن است با آنها برخورد کند. کافی است در ساعت‌های شلوغی روز به مناطق پرتردد تهران، مانند چهارراه مولوی بروید تا ببینید چند درصد از این موتورسواران کلاه دارند، یا اصلا نگاهی به چراغ راهنما می‌اندازند یانه؟

حالا سرهنگ زینی‌وند رئیس اداره تصادفات و مهندسی ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرده است که از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا کنون، ۴۷ درصد از تصادفات منجر به فوت در تهران مربوط به موتورسواران است. به گفته وی: عمده این تصادفات در ساعات شب و بامداد، یعنی در بازه‌های زمانی بین ساعت ۲۰:۰۰ تا ۲۴:۰۰ و ۰۰:۰۰ تا ۰۴:۰۰ رخ می‌دهند؛ یعنی ساعت‌هایی که رانندگان با کاهش دید مواجه هستند. حالا اگر شرایط جاده هم نامناسب باشد که دیگر حتما حادثه‌ای در کمین است. نکته جالب‌تر اما این است که جوانان بین ۱۸ تا ۳۵ سال بیش‌ترین آسیب‌دیدگان این حوادث به شمار می‌روند.

رتبه اول تصادفات

طبق بررسی‌هایی که به گفته سرهنگ زینی‌وند انجام شده است، بزرگراه امام علی)ع) از ابتدای سال جاری تاکنون در رتبه نخست تصادفات فوتی موتورسیکلت‌سواران قرار دارد. این بزرگراه پرتردد پایتخت، درحالی به قربانگاه موتورسواران تبدیل شده است، که آنها در پاسخ به این سوال که چرا از کلاه ایمنی استفاده نمی‌کنید؟ غیر از هزینه بالای تهیه کلاه، گرما و کلافه شدن را از مواردی می‌دانند که سبب شده است، بسیاری از موتورسواران بی‌کلاهی را به کلاهی ترجیح دهند، که می‌تواند جانشان را از خطر حفظ کند.

این درحالی است که حتی سرنشینان پشتی موتورسوار هم اغلب کلاهی به سر ندارند و همین مساله خطر آسیب دیدگی در هنگام تصادفات را افزایش می‌دهد. حالا این مسائل در روزهای بارانی و در سرما، بیشتر از قبل هم به چشم می‌آید. به طوری که در یک روز سرد زمستانی سال گذشته، در تقاطع آجودانی یک موتورسوار به دلیل یخ‌زدگی معابر، تعادلش را از دست داد و لیز خورد. تا همه برای کمک بیایند، چند خودرو با سرعت در حال عبور بودند، که همین مساله می‌توانست خود منجر به تصادفی بدتر و جدی‌تر شود، که خوشبختانه رانندگان با کنترل سرعت خود، از حادثه دیگری جلوگیری کردند. اما همین موتورسوار هم کلاهی همراه خود نداشت و حتی یک لباس مناسب فصل هم به تن نداشت که از سرما و نیز از شدت ضربه‌ها بکاهد. همین مساله سبب آسیب جدی به زانوی فرد شد و در پاسخ به رانندگانی که می‌خواستند او را به بیمارستان ببرند، گفت که حالم خوب است و کم‌کم خودم برمی‌خیزم و می‌روم.

اما جدی نگرفته شدن سلامت وسیله‌ای که با آن حداقل برخی از موتورسواران بیش از هشت ساعت در روز کار می‌کنند، خود سبب شده است که شاهد افزایش تصادفات و آسیب‌های جدی به راکبان شود. این درحالی است که محمدمهدی میرزایی قمی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای شهر تهران، از استقرار ۳ واحد سیار معاینه فنی موتورسیکلت در مراکز شهرداری تهران خبر داده است که اکنون امکان ارائه خدمات معاینه فنی به موتورسیکلت‌ها در تمام مراکز فراهم شده است. با این حال، بسیاری از موتورسواران هنوز از انجام معاینه فنی امتناع می‌کنند.

تردد در خطوط ویژه

تردد در خطوط ویژه تنها مربوط به خودروهایی نیست که قوانین را رعایت نمی‌کنند. با وجود ممنوعیت قانونی، برخی موتورسواران وارد خطوط ویژه اتوبوس می‌شوند که منجر به تصادفات شدید و جراحات یا تلفات جانی می‌شود. در اغلب این موارد، موتورسوار مقصر شناخته شده و متحمل جریمه و خسارت می‌گردد. در تصادفات منجر به فوت، اگر مشخص شود موتورسوار در خط ویژه غیرمجاز حرکت کرده و مقصر صد درصدی حادثه بوده است، طبق قانون، دیه یا خسارت از سوی بیمه یا مراجع قضائی به خانواده وی پرداخت نخواهد شد، زیرا تخلف راننده و نقض قوانین عامل اصلی حادثه بوده است.

با این حال، هر پرونده ممکن است بسته به شرایط دقیق حادثه و نظر کارشناسان پلیس و مراجع قضائی کمی تفاوت داشته باشد، اما رویه کلی همین است. رعایت قوانین و پرهیز از تردد در خطوط ویژه، علاوه بر جلوگیری از جریمه، برای حفظ جان موتورسواران بسیار حیاتی است.

حمل بارهای سنگین

برخی غیر از رعایت نکردن قوانین، از موتورسیکلت خود برای استفاده از بارهای سنگین و بزرگی استفاده می‌کنند، که این مساله به‌خصوص می‌تواند در بزرگراه‌ها سبب تصادفات خطرناکی شود. حمل این وسایل نه تنها تعادل وسیله نقلیه را برهم ‌می‌زند، که می‌تواند با سقوط وسیله در بزرگراه‌ها، سبب تصادفات متعدد غیرقابل کنترلی شود.

شاید اگر قوانین راهنمایی و رانندگی بازدارندگی بیشتری داشت و نظارت بیشتری بر اعمال قوانین، از جمله استفاده از کلاه ایمنی برای موتورسواران لحاظ می‌شد. و خود این راکبان نیز به خانواده‌های خود می‌اندیشیدند، که نگران به سلامت رسیدن آنها به خانه بودند، هم کلاه ایمنی استاندارد تهیه می‌کردند و هم به معاینه فنی می‌رفتند و همه تلاش خود را می‌کردند، تا به سلامت به خانه برسند. اما آنچه در خیابان و در معابر مشاهده می‌کنیم، تنها موتورسوارانی هستند که به در و دیوار می‌زنند تا یک باریکه راهی پیدا کنند و بی‌توجه به اطراف خود، فقط از ترافیک عبور کنند. نه حواسشان به چراغ راهنمایی است، نه به خودروها و عابران پیاده. برخی حتی پیاده‌روها را هم تسخیر می‌کنند.