احمد توکلی درگذشت
از نمایندگی مجلس تا دیده‌بان شفافیت و عدالت
احمد توکلی سیاستمدار اصولگرا سال‌ها بود از ابتلا به بیماری پارکینسون رنج می‌برد و در سال‌های پایانی عمر وضعیت جسمانی چندان مناسبی نداشت تا جایی که بسیاری از همکاران او به فیلمی که در سال‌های اخیر از او منتشر شد و در آن دست‌هایش به شدت می‌لرزید و سرش پایین بود، اعتراض کردند. سمت وی به عنوان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال‌های بیماری‌اش حتی انتقاد بستگانش را نیز به همراه داشت به طوری که شهاب‌الدین حائری پسر مرحوم آیت‌ا... محی‌الدین حائری شیرازی و داماد احمد توکلی سال گذشته در سخنانی گفته پدر خانمش بیمار است و پارکینسون دارد اما همچنان عضو مجمع تشخیص است.
احمد توکلی صبح روز جمعه ۲۷ خرداد ماه دچار سکته قلبی شد و در بیمارستان بستری گردید. گزارش‌های ابتدایی نیز دلالت بر آن داشت که وضعیت جسمی وی ناپایدار است و بیماری زمینه‌ای وی یعنی پارکینسون در پیچیده‌تر شدن شرایط جسمانی وی موثر بوده است.
*احمد توکلی که بود؟
توکلی متولد ۱۳۳۰ در شهرستان بهشهر است. او از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹ در کمیته انقلاب خدمت کرد. در سال ۱۳۵۹ به نمایندگی از مردم بهشهر وارد مجلس شد و تا آبان ۱۳۶۰ در مجلس ماند. توکلی بعدتر در فاصله‌ی سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۲ تصدی وزارت کار و امور اجتماعی را در دولت سوم و زمان تصدی پست نخست وزیری توسط میرحسین موسوی بر عهده داشت. او همزمان مسئولت سخنگویی دولت را نیز عهده‌دار بود. وی پس از استعفا از مسئولیت وزارت کار، در حوزه رسانه بخت خود را آزمود و از جمله بنیانگذاران روزنامه رسالت بود. او البته روزنامه دیگری به نام فردا را نیز در سال ۱۳۷۶ بنیان نهاد که البته عمر کوتاهی داشت. در سال ۱۳۶۸ به دانشگاه رفت و در رشته اقتصاد به تحصیل پرداخت. او بعد از دوران کارشناسی، در سال ۱۳۷۵ مدرک دکترای اقتصادش را از دانشگاه ناتینگهام انگلستان گرفت و از پایان‌نامه‌اش با عنوان «دلایل تورم در اقتصاد ایران، ۱۹۷۲- ۱۹۹۰» با حمایت مالی وزارت فرهنگ و آموزش عالی ایران دفاع کرد. توکلی در دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی استادیار بود و در سال ۱۳۹۲ بازنشسته شد. پیش از این اما ورود توکلی به وادی سیاست او را به چهره‌ای شناخته شده تبدیل کرد. احمد توکلی در انتخابات سال ۱۳۷۲ در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد و در قامت جدی‌ترین رقیب هاشمی رفسنجانی وارد عرصه شد. انتقادات وی از دولت هاشمی و تمرکز بر محرومان و مستضعفان و شعارهایی با محوریت عدالت خواهی و... سبب شد او اولین رقیب جدی رئیس‌جمهوری مستقر پس از انقلاب باشد. او در سال ۱۳۸۰ نیز در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و انتقادات تندی را متوجه سیاستهای اقتصادی دولت خاتمی کرد.
* طرح تثبیت قیمت‌ها
توکلی در خرداد سال ۱۳۸۳ بار دیگر در انتخابات مجلس حضور یافت و این بار به عنوان نماینده مردم تهران راهی مجلس شد. او در این مجلس بانی تصویب قانونی پر سر و صدا شد که تاثیرات منفی آن همچنان در اقتصاد ایران ملموس است. توکلی از جمله کسانی بود که طرح تثبیت قیمت‌ها را پیشنهاد دادند و در اسفندماه سال ۱۳۸۳، در حالی که تورم ایران در محدوده ۱۵ درصد بود، با هدف مهار تورم، افزایش قیمت خدمات و کالاهای دولتی را ممنوع اعلام کردند. تصویب‌کنندگان قانون تثبیت قیمت کالاهای اساسی در مجلس هفتم استدلال می‌کردند که افزایش قیمت بنزین و سایر حامل‌های انرژی نقش مهمی در افزایش نرخ تورم دارد و با تثبیت قیمت کالاهای اساسی می‌توان نرخ تورم را نیز کنترل کرد. این طرح افزایش پلکانی قیمت حامل‌های انرژی و خدمات دولتی را به مدت سه سال متوقف کرد و همان زمان نیز کارشناسان در خصوص پیامدهای منفی آن هشدار دادند. تصویب این طرح به کاهش شدید سرمایه‌گذاری در صنعت برق و... منجر شد. طرحی که حدادعادل در اسفند سال ۱۳۸۳ عیدی به مردم ایران نامید، یکی از دلایل بروز ناترازی‌ها در ایران امروز است.
*مبارزه با فساد
توکلی که تجربه موفقی در حوزه راه‌اندازی روزنامه فردا نداشت بعدها پایگاهی خبری را پایه‌گذاری کرد. او همچنین بنیانگذار سازمان «دیده‌بان شفافیت و عدالت» است. نامه‌های وی به مقامات و مسئولان در دوره‌های مختلف درباره مبارزه با فساد و افشاگری‌هایش در این حوزه همواره بازتاب گسترده‌ای داشته است. وی در سال‌های پایانی عمرش همواره مبارزه با فساد را یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها اعلام می‌کرد. وی در سال ۱۴۰۰ در مورد چیستی فساد سیستمی گفت: ما با یک حلقه فساد سیستمی و شبکه‌ای مواجه هستیم. گاهی قوانین را از آغاز طوری می‌نویسند که اگر آن قانون اجرا شود، فساد ایجاد شود و منابع به سمت خاصی برود. وی در سال ۱۴۰۱ در نامه‌ای به سران قوا به شدت از مصوبه «مولّدسازی دارایی‌های دولت» انتقاد کرده است. او این مصوبه را «فروش بیت‌المال» دانسته و آن را به رفتار معتادی تشبیه کرده که برای تامین هزینه موادش اموال و اثاثیه خانه را به فروش می‌رساند. او همچنین برخورد با مجلس در جریان این مصوبه را یادآور «رفتار مستبدانه سال‌های اول مشروطه» دانسته است و در این نامه نوشت: فاجعه‌آمیزترین بخش مصوبه، بند «۵» آن، یعنی «مصونیت قضائی اعضای هیأت و مجریان تصمیمات آن» است. صدای فروافتادن تشت این بند چنان بلند بوده‌است که چرت بی‌حوصله‌ترین افراد را هم پاره کرده است. احمد توکلی، در ۲۷ آذر ۱۴۰۲ در نامه‌ای خطاب به ابراهیم رئیسی از رانت بی‌سابقه‌ای در حوزه واردات کالاهای اساسی در دولت سیزدهم انتقاد کرد. وی در این نامه نوشت: ماجرا از این قرار است که واردات ۱۳ میلیون تن کالای اساسی شامل: گندم، ذرت دامی، کنجاله سویا، جو، برنج، روغن و گوشت قرمز و سفید به یک‌باره طی قراردادی با طبقه‌بندی کاملا محرمانه و بدون رعایت تشریفات قانونی به شرکتی بدون پیشینه در واردات کالای اساسی، واگذار شده است! او نقش فساد را از تحریم نیز پررنگ‌تر می‌دانست. توکلی هر چند اقتصاد خواند و تلاش کرد در حوزه اقتصاد نظراتش را ارائه دهد و با این عنوان معرفی شود اما در نهایت در تمام عمرش به عنوان سیاستمداری اصولگرا شناخته شد.
*درگذشت
در نهایت احمد توکلی در سن ۷۴ سالگی پس از یک دوره بیماری در اثر سکته قلبی دارفانی را وداع گفت. او سیاستمداری بود که تلاش کرد در میانه اصولگرایی بایستد. پسرش در پستی اینستاگرامی در واکنش به این اتفاق نوشت: «خداحافظ جوانمرد.»
ارسال نظر