دوقطبی اصولگراها و جزیره تندروها

شاید در ویترین جدال‌ها و چالش‌ها بین هواداران سعید جلیل و محمدباقر قالیباف باشد ولی در پشت‌پرده به حلقه‌های دیگر اصولگرایی می‌رسیم که در این مورد نیاز به تحلیل‌ها و گزارش‌های دیگر داریم ولی باید اشاره کنیم که این جنجال‌ها و دعوا برسر سهم‌خواهی‌ها را به‌نوعی می‌توانیم خط بین تندروها و اصولگراهایِ منطقی بدانیم. اصولگراهایی مانند علی لاریجانی معتقدند اصولگراهای تندرو کمر به خالص‌سازی بسته‌اند و در این پروژه می‌خواهند در یک حاکمیت یکدست حکمرانی کنند. البته با این وجود باید اشاره کنیم که همین خالص‌سازی حداقل از سمت شهروندان در انتخابات اخیر به‌ نتیجه‌ای نرسید ولی آنچه جزیره تندروها در اردوگاه اصولگرایی می‌نامیم برای حیات سیاسی خودشان از همه فرصت‌ها برای نواختن سازهای مخالف استفاده می‌کنند. همانند این روزها که آشکار و پنهان با مذاکره به قصد برداشته‌شدن تحریم‌ها مخالفت می‌کنند، به‌خصوص نماینده‌های تندروها در مجلس شورا که از تریبون‌های مجلس یا در روند مذاکره‌ها ابهام ایجاد می‌کنند و یا جو را برهم می‌زنند تا دولت چهاردهم و مجموعه حاکمیت که اکنون وارد مذاکره با واشنگتن شده به‌ نتیجه نرسند. پیش از این و در مرحله برجام هم مشاهده کردیم که همین طیف چگونه در شیپور افزایش تنش دمیده و معتقد بودند که برجام کاغذ‌پاره‌ای بیش نیست ولی اثرگذاری تحریم‌ها حالا بر همگان آشکار شده است. در این بین تنها کاسبان تحریم هستند که از شرایط تحریم بودن ایران نهایت سود را می‌برند و اندوخته‌های اقتصادی آنها چندین برابر شده، برعکس جامعه‌ای که هر روز فقیرتر می‌شود. در مورد این شکاف اردوگاه اصولگراها با یکی از تحلیل‌گران سیاسی گفت‌وگو انجام داده‌ایم. آیتی معتقد است اصولگراها خطر را احساس کرده‌‌اند که با تندروها مخالفت می‌کنند.

اردوگاه شکست‌‌خورده اصولگراها

مهدی آیتی، تحلیلگر مسایل سیاسی و نماینده ادوار مجلس شورا در مورد اختلافات درون جریان اصولگرایی برسر مذاکره ایران آمریکا که هر روز شاهد پررنگ‌ شدنش هستیم، به‌ خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید:‌ «تندروها معتقدند که با شروع جنگ در خاورمیانه که یک ‌سر آن ایران باشد، می‌توانیم منافع کشور را تامین کنیم. تئوری عجیبی که تاکنون نه اجرایی شده و نه اینکه می‌تواند کمکی به کشور کند و تنها باعث افزایش فاصله بین مردم و مسئولان می‌شود. تندروها با تخریب چهره‌هایی شناخته شده و همچنین با حمله‌ به تیم مذاکره‌کننده تلاش دارند تا خودشان را در رسانه‌ها نشان دهند. هر موضوعی که در نظام مطرح می‌شود شاهد اعتراض تندروها هستیم و FATF، برجام، لوایح پالرمو، واردات خودرو و... از این دست هستند. همین حمله و تندروی‌ها باعث شده تا کشورهای همسایه و جامعه جهانی رفتارشان را با ما تغییر دهند. گذر زمان نشان داده که این نقشه‌ها نه‌‌تنها سودی برای جمهوری اسلامی ندارد بلکه چالش‌‌های زیادی را به‌همراه خواهد داشت. هنگامی‌‌که برخی در اردوگاه اصولگراها دم از اعتدال و مذاکره می‌زنند یعنی خطر را احساس کرده‌اند. تفاوت آرا و تفکرات هیچ اشکالی ندارد ولی تصمیماتی که باعث صدمه به اقتصاد و معیشت مردم می‌شود؛ باید توسط دستگاه قضا پیگیری شود.» این تحلیلگر سیاسی در همین مورد ادامه می‌دهد: «توجه داشته باشید که ما اکنون با اصولگراهای شکست‌خورده روبه‌رو هستیم. آنها در انتخابات حداقلی مجلس با آرای پایینی وارد مجلس شدند که خود نشان‌دهنده نوع نگاه جامعه به آنها است. همچنین در انتخابات ریاست‌جمهوری که به‌نوعی دولت مستقر را در اختیار داشتند هم شکست سختی خوردند که شاید باعث شود آنها از متن سیاسی خارج شوند. بعد از اینکه دولت سیزدهم روی کار آمد پیش‌بینی می‌کردند که چون حاکمیت یکدست شده، در ادامه با انسجام و وحدت بیشتری می‌توان در برابر چالش‌ها هم‌‌فکری کرد ولی آنچه در عرصه اجرایی مشاهده کردیم این پروژه نمی‌تواند راه به مقصد ببرد. وقتی که حکومت تک‌صدایی می‌شود در داخل اردوگاه غنائم تقسیم می‌شود و به ‌همین دلیل بحث سهم‌خواهی‌ها افزایش پیدا می‌کند. اکنون در داخل طیف اصولگرا وحدتی که در انتخابات دوره یازدهم مجلس شورا و دوره سیزدهم ریاست‌جمهوری وجود داشت، رنگ باخته است.» او با تقسیم‌بندی اردوگاه اصولگرایی اضافه می‌کند: «در اردوگاه اصولگرایی عده‌ای طرفدار لاریجانی، باهنر، قالیباف، پایداری‌ها و شریانی‌ها هستند و در ادامه همین مرزبندی‌ها باید بگوییم که عده‌ای دنبال افزایش تنش و عده‌ای دنبال تعامل هستند ولی تندروها با سروصدای بیشتر و کشاندن مجلس و کشور به حاشیه‌هایی که با متن جامعه ارتباط ندارد، می‌خواهند حرف آنها پیش برود و هیچ اهمیتی هم به نگاه و تفکر دیگران نمی‌دهند. زمانی‌که حاکمیت در اختیار طیف‌ تندرو قرار داشت وعده‌ داده بودند که با فروش نفت بتوانند تحریم‌ها را بی‌تاثیر کنند و همچنین روند توسعه کشور را ادامه دهند ولی طبق معمول این هم شعار دیگری بود.»