سرانجامِ کنکور

مهم‌ترین دلیل آن هم برمی‌گردد به مصوبه تاثیر قطعی سال‌های پایانی تحصیلی در کنکور، که در چندسال اخیر اجرا شد و به دلیل اعتراض بخش بسیاری از دانش‌آموزان، در نهایت تاثیر سال دهم حذف شد. اما تغییرات این مصوبه، یکی دوتا نبود و بعد از تکذیب و تاییدهای فراوان، در نهایت، مصوبه تاثیر قطعی معدل پایه‌های یازدهم و دوازدهم، در نهایت با برخی اصلاحات جزئی، ابلاغ شد. این درحالی است که هنوز هم دانش‌آموزانی که در سال‌های آینده کنکور را در پیش دارند، راضی نیستند.

در همین راستا، محمدرضا نیک‌نژاد، کارشناس آموزش درباره مصوبه تاثیر سال‌های پیش از کنکور در آن، به «آرمان ملی» گفت: این اقدامات چون بخش بزرگی از جامعه یا ذی‌نفعان را پوشش می‌دهند، اجرای یک سری برنامه‌ها در آنها و پیشبرد سیاست‌ها نیازمند یک روش‌های ویژه‌ای است که خیلی از کشورهای جهان از آن استفاده می‌کنند که نتیجه هم داده است. با وجودی که هر شکلی از این برنامه را که مطرح یا اجرا می‌کنند، در نهایت با مخالفت یا نقد و اعتراض بخشی از جامعه، روبه‌رو می‌شود. دلیلش این است که جامعه، حتی اگر فرض را هم براین بگذاریم که این مساله برنامه‌ریزی شده باشد و بخش‌های پژوهشی بر آن کار کرده باشند، باز آن بخش از جامعه توجیه نیستند. در کشورهای مختلف اصولا به این صورت است که ما وقتی می‌خواهیم یک برنامه را در حوزه آموزش و پرورش اجرا کنیم، برنامه‌هایی که ذی‌نفعان بزرگ را پوشش می‌دهد، یا ذی‌نفعان حساسی را پوشش می‌دهد، مانند دانش‌آموزانی که زیر سن قانونی هستند، و وظیفه دفاع از آنها در هر حوزه‌ای از حقشان عموما برعهده دولت است، ممکن است تصمیم هر نهادی روی زندگی و آینده اینها اثرگذار باشد، بنابراین باید با حساسیت زیادی این مسائل را اجرا کرد. مثلا برای پیشبرد یا اجرای این برنامه‌ها مثلا طرحی را به شکل پایلوت در چند منطقه کوچک اجرا می‌کنند و بازخورد می‌گیرند و بدی‌ها و خوبی‌هایش را بررسی می‌کنند. اگر خوبی‌ها بیشتر از بدی‌ها باشد، بدی‌ها را تا اندازه‌ای اصلاح می‌کنند و دوباره در منطقه‌ای بزرگ‌تر با اصلاح آن شرایط اجرا می‌کنند. در مرحله بعد بازهم در منطقه بزرگ‌تری این اقدام را انجام می‌دهند و باز بازخورد می‌گیرند و همین روند را تا گسترش کل آن در سطح کشور انجام می‌دهند.

زیرساخت‌های لازم

نیک‌نژاد در ادامه گفت: اینها بدون اینکه جامعه توجیه شده باشد، ناگهان دوسال قبل آمدند گفتند که برای اینکه عدالت آموزشی اجرا شود، ما این را در سه سال دبیرستان اجرا می‌کنیم و درواقع ناگهان این مصوبه را اجرا کردند. غافل از اینکه نه زیرساخت‌های آن فراهم است، نه مدرسه درست و حسابی به آن شکلی که آماده برگزاری امتحانات نهایی باشد، وجود دارد. ما امتحانات نهایی را وقتی در سطح دوازدهم برگزار می‌کردیم، تعدادی مدرسه را انتخاب می‌کردیم که زیرساخت‌های لازم و ابزارها و محیط درخوری داشت. اما وقتی از کل دانش‌آموزان دبیرستان امتحان نهایی را می‌خواهی بگیری، مدارسی را هم که زیرساخت‌های لازم را ندارد هم درگیر می‌کند و آن امتحان هم درواقع کیفیت و استانداردهای لازم را ندارد و دانش‌آموزان این میان اذیت می‌شوند. برای همین سال دهم را بعد از اعتراض‌هایی که صورت گرفت، حذف کردند. به هرحال اگر طرحی با پژوهش‌های لازم و زیربناها و بنیادهای توانمند اجرا شود، و توجیهات لازم را هم در ذهن جامعه و دانش‌آموزان داشته باشد، نباید امروز پافشاری کنید که اجرا کنید و چند روز بعد که با مخالفت جامعه روبه‌رو شدند، آن را حذف کنند.

وی با بیان اینکه این تغییرات مداوم تبعات دارد، افزود: این تغییرات، آسیب‌هایی به بخش بزرگی از جامعه که دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها هستند وارد می‌کند و اینها را دچار آشفتگی می‌کند. یکی از علل اینکه آموزش در ذهن بسیاری از افراد جامعه ما مانند گذشته آن جایگاه لازم را ندارد، این تصمیمات ابن‌الوقتی است که مسئولان می‌گیرند و آسیب‌های آن می‌تواند، در درازمدت بسیار باشد و سرنوشت بسیاری از دانش‌آموزان را در وضعیت کنونی و در آینده تحت تاثیر قرار دهد.

جزئیات کنکور پیش‌رو

رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه الحاق یک تبصره به ماده واحده اصلاح و تکمیل مصوبه سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه) را ابلاغ کرد. این مصوبه در جلسه ۱۹ فروردین ۱۴۰۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.

بر اساس این تبصره در آزمون سراسری سال ۱۴۰۴؛ برای همه متقاضیان ورود به آموزش عالی؛ سابقه تحصیلی پایه یازدهم با تأثیر مثبت و پایه دوازدهم با تأثیر قطعی بر اساس نتایج آزمون‌های نهایی دروس مصوب جلسه چهارم اسفند ۱۴۰۳ شورای عالی آموزش و پرورش و جلسه بیست و هفتم اسفند ۱۴۰۳ شورای سنجش و پذیرش دانشجو در نمره کل سابقه تحصیلی لحاظ می‌‌شود و سهم نمره کل سابقه تحصیلی برای همه متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته‌‌های پرمتقاضی؛ ۶۰ درصد است.

همچنین در آزمون سراسری سال ۱۴۰۵؛ دروس عمومی و تخصصی پایه یازدهم و دوازدهم بر اساس نتایج آزمون‌های نهایی دروس مصوب جلسه ۱۰۵۳ مورخ ۴ اسفند ۱۴۰۳ شورای عالی آموزش و پرورش و جلسه ۲۷ اسفند ۱۴۰۳ شورای سنجش و پذیرش دانشجو، مبنای تشکیل سابقه تحصیلی برای همه متقاضیان ورود به آموزش عالی است و سهم نمره کل سابقه تحصیلی برای همه متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته‌‌های پرمتقاضی؛ ۶۰ درصد با تأثیر قطعی است. بر اساس این مصوبه، در آزمون سراسری ۱۴۰۶ و بعد از آن؛ دروس عمومی و تخصصی پایه‌‌های یازدهم و دوازدهم براساس نتایج آزمون‌های نهایی دروس پایه یازدهم مصوب جلسه ۱۳ شهریور ۱۴۰۲ شورای عالی آموزش و پرورش و جلسه ۲۱ مرداد ۱۴۰۳ شورای سنجش و پذیرش دانشجو و دروس پایه دوازدهم مصوب جلسه ۴ اسفند ۱۴۰۳ شورای عالی آموزش و پرورش و جلسه ۲۷ اسفند ۱۴۰۳ شورای سنجش و پذیرش دانشجو مبنای تشکیل سابقه تحصیلی برای همه متقاضیان ورود به آموزش عالی است و سهم نمره کل سابقه تحصیلی برای همه متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته‌های پرمتقاضی با تأثیر قطعی ۶۰ درصد است.