بومی‌سازی برای افزایش تولید

 رهبر انقلاب از مردم خواستند که با سرمایه‌گذاری در تولید، حتّی در مقیاس‌های کوچک، به رشد اقتصادی کشور کمک کنند. همچنین، دولت را مسئول ایجاد زمینه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری دانستند. با توجه به این پیام که بر اهمیّت نقش تولید در بهبود معیشت و اقتصاد کشور تأکید داشت نگارنده نیز در این مقاله ابتدا نگاهی اجمالی به مهم‌ترین موانع سرمایه‌گذاری برای تولید خواهد داشت و پس از آن به بررسی رشد اقتصادی از طریق سرمایه‌گذاری در مقیاس‌های کوچک خواهد پرداخت. برای افزایش تولید در ایران، سرمایه‌گذاری می‌تواند در حوزه‌های مختلفی از قبیل: سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و صنایع دانش‌بنیان و... انجام شود و با اینکه این روش‌ها می‌توانند به رشد اقتصادی پایدار و افزایش اشتغال در کشور کمک کنند، امّا مساله اساسی این است که با توجّه به شرایط خاص سیاسی و اقتصادی کشور، حوزه‌ اقتصاد برای سرمایه‌گذاری با موانع مهمی دست و پنجه نرم می‌کند که به اختصار می‌توان از عوامل زیر نام برد: تحریم‌های بین‌المللی: این تحریم‌ها دسترسی به منابع مالی و فنّاوری‌های پیشرفته را محدود کرده و سرمایه‌گذاری خارجی را کاهش داده‌اند. بوروکراسی اداری: پیچیدگی و طولانی بودن فرآیندهای اداری و صدور مجوزها، سرمایه‌گذاران را دلسرد می‌کند. نبود ثبات اقتصادی: نوسانات نرخ ارز، تورم بالا و عدم پیش‌بینی‌پذیری اقتصادی، ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد. مشکلات حقوقی و قانونی: نبود قوانین شفاف و پایدار برای حمایت از سرمایه‌گذاران، مانعی جدّی برای جذب سرمایه‌گذاری است. حضور در لیست سیاه FATF: این موضوع باعث کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی و محدودیت در انتقال سرمایه‌ها شده است. مشکلات زیرساختی: کمبود زیرساخت‌های مناسب در بخش‌های حمل‌ونقل، انرژی و فنّاوری اطلاعات، هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد. رفع موانع یادشده، نیازمند اصلاحات ساختاری و سیاست‌های حمایتی هستند تا مسیر سرمایه‌گذاری برای تولید هموارتر گردد. اما با توجه به پیام نوروزی رهبر معظم انقلاب، یکی از روش‌های تامین سرمایه برای افزایش تولید را مورد تدقیق قرار خواهیم داد: پیش از هر مقدمه‌ای باید یادآور شد که بنا به دیدگاه اغلب روانشناسان اجتماعی، جامعه ایران در طول تاریخ جامعه‌ای «جمع‌گرا» بوده و نمونه‌های روشنی از سرمایه‌گذاری برای هدف جمعی را در حافظه تاریخی خود دارد. روشی که در سطور آتی عنوان خواهد شد، به‌رغم بدیع و نو بودن عناوین و اصطلاحات، با رگ و روان و ریشه مردم ایران آمیخته است. یکی از چالش‌های اقتصادی ایران، وابستگی زیاد به وام‌های بانکی است که اغلب با شرایط سخت و نرخ بهره بالا همراه است که تامین مالی اجتماعی می‌تواند به‌عنوان یک راهکار جایگزین، این وابستگی را کاهش دهد. این روش باعث می‌شود مردم مستقیماً در توسعه اقتصادی و تولید داخلی مشارکت کنند چراکه افراد می‌توانند با حمایت از پروژه‌های مورد علاقه خود، نقش فعالی در اقتصاد مقاومتی ایفا کنند. تأمین مالی جمعی می‌تواند به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای افزایش تولید در ایران عمل کند. این روش می‌تواند به استارت‌آپ‌ها، صنایع کوچک و متوسط و پروژه‌های نوآورانه کمک کند تا بدون وابستگی به منابع سنتی، سرمایه مورد نیاز خود را جمع‌آوری کنند. با این حال، برای موفقیّت این مدل در ایران، نیاز به حل چالش‌های قانونی، فرهنگی و فنّاوری است. تأمین مالی جمعی می‌تواند نقش مهم وموثری در افزایش تولید و تقویت اقتصاد مقاومتی در ایران ایفا کند، اما نیاز به توسعه قوانین، زیرساخت‌ها و فرهنگ سرمایه‌گذاری جمعی دارد.

* محمدعلی خالق‌نژاد

فعال رسانه‌ای مطبوعاتی