آمریکا و اروپا در پی مدیریت منطقه
جمهوری اسلامی ایران در مواضع خود اعلام کرده که هرکس به ما حمله کند پاسخش را میدهیم و این کاملا صریح و روشن است و دارای ابهام نیست و هر کسی این ادبیات را ببیند و بشنود متوجه میشود که ایران در این زمینه اعلام کرده که به متجاوز جواب خواهد داد. اما اینکه این پاسخ چگونه خواهد بود به نظر میرسد که ایران این مساله را در نظام دفاعی خود گذاشته که آیا خود پاسخ خواهد داد یا نیروهای منطقهای و مقاومت این پاسخ را میدهند.
لذا به نظر میرسد که این مساله آن چیزی است که اصطلاحا معمای این مساله است و در این چند روز گذشته نیز که شرایط منطقه از آن آرامش خاص خود در آمده و طرفهای مختلف تلاش کردند که شرایط را مدیریت کنند و به میان آمدند و با وزیر خارجه کشورمان و کسان دیگری تماس گرفتند بدین خاطر بود که آنها نمیدانستند که ایران چگونه پاسخ خواهد داد. اما نکته مهمتر این که؛ هر آنچه که برای کشورهای غربی در منطقه خاورمیانه مهم است این است که آنها بتوانند منطقه را مدیریت کنند. چرا که آمریکاییها و اروپاییها به چند دلیل علاقهمندند تا منطقه را مدیریت کنند. مساله نخست بحث پایگاههای آنهاست که میتواند مورد آسیب پذیری قرار بگیرد و چالشساز باشد. مساله دوم بحث مدیریت منابع انرژی در منطقه است. چرا که به هر صورت هر نوع نزاعی در منطقه میتواند کشورهای نفتخیز منطقه را دچار چالش کند و قیمت نفت را بالاتر ببرد. اما نکته سومی که شاید خیلی مهمتر باشد این است که کشورهای اروپایی و آمریکایی به دنبال این هستند که تلاش کنند اسرائیل را حفظ کنند. برای اینکه آنها مسبب اصلی وجود، بروز و گسترش اسرائیل در منطقه به جهت نوع نگاهی که به آینده داشتند، شدند. لذا اگر این متغیرها را کنار هم بگذاریم این نگرانیها و دغدغههایی که اروپاییها و آمریکاییها دارند تا جنگی نشود یا اسرائیل آسیب نبیند یا تلاش میکنند که پیامهای متعددی بفرستند تا از هرنوع اقدام نظامی جلوگیری کنند شاید قابل درک باشد. از سوی دیگر مرسوم این است که وقتی شرایط سخت میشود و اصطلاحا بازیگران تلاش میکنند که متغیرها، نقشهها و یا نوع نگاه خود را در بحران عملیاتی کنند گزینههای مختلفی مورد توجه و روی میز قرار میگیرد. تا موقعی که همه چیز آرام است همه منطقی رفتار میکنند و تلاش دارند که از حداقلها حداکثر امتیاز را بگیرند. اما وقتی اوضاع بحرانی میشود همه تلاش میکنند امتیاز بزرگتر بگیرند تا از خطر بزرگتر جلوگیری کنند. در روزهای اخیر که ایران اعلام کرده پاسخ اسرائیل را خواهد داد مساله نقطه بحرانی بهوجود آمده است. به همین جهت است که دوباره بحث گفتوگوها، دادن امتیاز و تغییر مطرح میشود.
*حسن لاسجردی
کارشناس مسائل بینالملل
ارسال نظر