تاکتیک فشار روانی بر اسرائیل حفظ شود

برخی حتی این احتمال را می‌دهند که اگر تهران به این اقدام اسرائیل پاسخ ندهد سطح تنش بین تهران و رژیم صهیونیستی آنقدر افزایش یابد که تهران مجبور شود در تل آویو پاسخ داده و رژیم صهیونیستی نیز در این صورت جنگ را با ایران آغاز کند و کل منطقه از این رهگذر دچار بحران شود. از این منظر ایران باید از این حق خود به منظور پاسخ داده به تل آویو استفاده کند اما نوع پاسخ تهران به گونه‌ای باشد که اولا بازدارنده باشد و در ثانی ایران در بازی طراحی شده توسط اسرائیل به منظور ورود تهران به جنگ مستقیم وارد نشود. به نظر می‌رسد هر مقدار بحران در غزه عمق‌تر می‌شود فضای شبه جنگی بین طرفین افزایش می‌یابد. آرمان ملی برای بررسی ابعاد افزایش تنش بین ایران واسرائیل با عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئو‌پلیتیک و دیپلمات سابق به گفت‌وگو پرداخته است. در ادامه این مصاحبه را می‌خوانید.

*تنش بین تهران و تل آویو بعد از حمله به سفارتخانه ایران در سوریه افزایش یافته بسیاری در ایران خواستار مقابله با اسرائیل هستند و برخی نیز صبر استراتژیک سخن به میان می‌آورند؛ اکنون ایران چگونه باید به اسرائیل پاسخ دهد؟

صبر استراتژیک از این منظر عنوان می‌شود که اسرائیل در وضعیت بدی قرار دارد. اکنون اسرائیل مانند قورباغه در آب جوش در حال صدمه دیدن است اما خود از این صدمه خبری ندارد. لذا اسرائیل در وضعیت کنونی در حال تضعیف شدن است و از چند طرف دچار درگیری است و در غزه هم با مشکلات جدی روبه‌روست و اخیرا نیز در این باریکه بر سر اعمال سیاست‌های خود با آمریکا مشکل پیدا کرده است و از همه مهمتر در خاورمیانه هم با چالش‌های روبه‌روست. از این منظر برخی معتقدند که باید صبور بود و اجازه داد در شرایط کنونی اسرائیل با بحران‌های خود روبه‌رو شود تا از دورن مشکلاتش بیشتر شود. از سوی دیگر برخی نیز در ایران خواستار برخورد فوری هستند و با هیجاناتی که دارند این مورد در رسانه‌ها عنوان می‌کند و نتیجه خواسته خود را مورد محاسبه قرار نمی‌دهند.

*اگر در شرایط کنونی ایران پاسخ محکم و موشکی به اقدام تروریستی اسرائیل بدهد چنانچه که گروه اخیرالذکر توسط شما آن را مطالبه می‌کنند، شرایط چگونه خواهد شد؟

باید در هر موضوع و اقدامی جوانب مختلف را مورد بررسی قرار داد. اکنون آمریکا در بسیاری از کشورهای منطقه حضور دارد و اقدام به رصد فعالیت‌های نظامی می‌کند و در ارتباط با دفاع از اسرائیل کاملا هوشیار است. ضمن اینکه احتمال آن نیز وجود دارد که در شرایط کنونی اگر پاسخی از سوی تهران صورت بگیرد، اسرائیل نیز مقابله به مثل کند و شرایطی شبیه به جنگ 33 روزه در لبنان ایجاد شود. اگر این مورد را کنار بگذاریم و به شرایط اسرائیل در نگاه کشورهای جهان نگاه کنیم، خواهیم فهمید که همه دنیا با اسرائیل به علت اقداماتش در غزه بد شده. به طوری که انگلستان سفیرش را خواسته و بایدن و نتانیاهو هم به مدت نیم ساعت با یکدیگر به تندی صحبت کرده‌اند و آمریکا حتی تهدیدکرده است که اگر نخست وزیر اسرائیل بخواهد به رفح حمله کند آمریکا روش دیگری را در برابر اسرائیل پیش خواهد گرفت. این موارد را باید در نظر گرفت. ضمن اینکه حق ایران برای پاسخ محفوظ است. ضمن اینکه ایران مستقیما به اسرائیل موشک بزند شرایط تغییر می‌کند.

* چه تغییری این حق برای ایران محفوط است چرا نباید ایران بزند؟

در شرایط کنونی اگر ایران پاسخ موشکی بدهد، غزه فراموش خواهد شد. در این معنا که اگر شرایط جنگی شود. اخیار دنیا روی ایران و اسرائیل متمرکز خواهد شد و اسرائیل هر کاری که می‌خواهد با غزه انجام می‌دهد. مساله غزه فرعی شود، اسرائیل بمباران‌های خود را بر غزه افزایش خواهد داد و بر جنایت‌های خود می‌افزاید.

*از یک سو خواستار پاسخ تهران هستیم و از سوی دیگر هشدارها همانند آنچه شما گفتید وجود دارد. پس چه باید کرد؟

اسرائیل باید ذره ذره آب شود. از قدیم الایام این اصطلاح وجود دارد که اگر می‌خواهید به کسی صدمه بزنید باید ابتدا آن را ذره ذره آب کنید. لذا باید یک استراتژی را پیش گرفت و براساس آن استراتژی که اکنون هم وجود دارد باید تاکتیک‌ها را تغییر داد. تا فشار بیشتری به اسرائیل وارد شود لذا ما نباید عجولانه رفتار کنیم. البته همان ابتدای حمله به کنسولگری ایران می‌توانستیم پاسخ محکمی بدهیم. البته منظور حمله مستقیم نیست بلکه منظور حمله متقابل است. در زمان حمله به کنسولگری در همان ساعات اولیه فضا آتشین بود و دنیا عصبانی بود و برخی کشورها محکوم کرده بودند لذا می‌شد عمل متقابل انجام داد. زمانی که در آن بازه اقدامی صورت ندادیم باید وارد تغییر تاکتیک شویم و فشار بیشتری به اسرائیل آورد. این فشارها موثر است.

*چگونه باید حمله مستقیم نکرد اما اسرائیل را هم تحت فشار قرار داد؟

به خوبی می‌توان این سیاست را اجرا کرد. می‌توان شرایط فشار کنونی را بر اسرائیل ادامه داد به طوری که همواره در آماده باش کامل قرار داشته باشد و نیروهای زمینی، هوایی و لجستیکش در آمادگی صد درصدی باشند که نکند ایران به آنها پاسخ دهد. اتفاقا با این سیاست می‌توان اثر زیادی بر تل آویو گذاشت. در همین چند روز گذشته اسرائیل تمام نیروهایش را در آماده باش قرار داده است و فشار روانی بالایی را متحمل شده است. چرا نباید این روش‌ها ادامه نیابد.

صبر استراتژیک از این منظر عنوان می‌شود که اسرائیل در وضعیت بدی قرار دارد. اکنون اسرائیل مانند قورباغه در آب جوش در حال صدمه دیدن است اما خود از این صدمه خبری ندارد. لذا اسرائیل در موضعیت کنونی در حال تضعیف شدن است و از چند طرف دچار درگیری است و در غزه هم با مشکلات جدی روبه‌روست و اخیرا نیز در این باریکه بر سر اعمال سیاست‌های خود با آمریکا مشکل پیدا کرده است و از همه مهمتر در خاورمیانه هم با چالش‌های روبه‌روست

* شاهد بودیم که در ابتدای حمله آمریکایی‌ها اعلام کردند که از این حمله اطلاعی نداشتند. از سوی دیگر رسانه‌ها هم اعلام کرده‌اند که آمریکا خواستار افزایش تنش نیست. ایران چگونه باید از این شرایط به نفع خود استفاده کند؟

ایران باید به گفت‌وگوهای غیر مستقیم خود با آمریکا ادامه دهد. این مورد به نفع منطقه و طرفین است. گفت‌وگو باعث می‌شود طرفین مسائل مختلف منطقه را درک کنند. آمریکایی‌ها از 6 ماه گذشته به این سو خواستار عدم گسترش جنگ بوده است. اگر آمریکا می‌خواست جنگ به کل منطقه گسترش یابد تا کنون این گسترش یافته بود. منافع آمریکا در گسترش جنگ به کل منطقه نیست. در ایران هم بارها مقامات ارشد اعلام کرده‌اند که نمی‌خواهند جنگ در منطقه گسترش یابد و هدف تهران این است که شرایط در غزه آرام شود و بمباران‌ها در این باریکه کاسته شود و به مردم غزه کمک رسانی شود. لذا با توجه به شکافی که بین بایدن و نتانیاهو شدت گرفته و طی چند روز گذشته هم به خاطر کشتن اعضای انجمن آشپزخانه جهانی و کمک دهنده‌های غربی به مردم غزه، آمریکا فشارهای خود را بر اسرائیل افزایش داده است. نه تنها آمریکا بلکه غربی‌ها از این اقدام اسرائیل در بمباران این افراد عصبانی هستند لذا ایران باید از این فرصت استفاده کند و از دیپلماسی نیز به خوبی بهره ببرد و اسرائیل را بیش از گذشته در منگنه قراردهد.

*اقدامی که در شورای امنیت صورت گرفت و جز آمریکا و متحدانش همه کشورها اقدام اسرائیل در بمباران مرکز دیپلماتیک ایران را محکوم کردند را تا چه میزان به نفع ایران و به ضرر اسرائیل می‌دانید؟

بررسی پرونده حمله به سفارت ایران در شورای امنیت به عنوان نهادی که باید در مورد صلح و امنیت جهان نظر بدهد اقدام هوشمندانه‌ای بود بالاخره تعدادی از کشورها این اقدام را محکوم کردند. از سوی دیگر دبیرکل سازمان ملل متحد نیز این اقدام اسرائیل را محکوم کرده است. ضمن اینکه اتحادیه اروپا نیز در محکومیت این اقدام اسرائیل اظهار نظر نمود. در کنار این دستاوردها وزارت خارجه باید از تجربیات دیپلمات‌های با تجربه ایران استفاده کند و بررسی نماید که با چه راهکاری می‌توان رسید که شکاف بین اسرائیل و آمریکا و حتی اسرائیل و غرب افزایش یابد. هر مقدار این شکاف بیشتر شود، اسرائیل بشتر صدمه می‌بیند و مردم اسرائیل هراس بیشتری پیدا می‌کنند.

* پس اگر اسرائیل در یک شرایط امنیتی باشد و در کف خیان‌های تل آویو هم شاهد تظاهرات علیه نتانیاهو باشیم، این شرایط به ضرر آنها و نفع تهران است؟

بلکه همین طور است. اکنون شنیده شده که بسیاری از شهروندان اسرائیل به هراس افتاده‌اند.هراس آنها نیز از اقدام تهران علیه اسرائیل است. ایران هنوز اقدامی علیه اسرائیل انجام نداده است با این وجود که احتمال عملیات ایران علیه اسرائیل داده می‌شود و حتی گفته شده که تهران ممکن است که موشکی علیه اسرائیل پرتاب کند؛ این گونه عملیات روانی باعث شده تعداد زیادی اسرائیلی‌ها که قصد بازگشت به سرزمین‌های اشغالی را داشتند، از این تصمیم خود صرف نظر کنند. همچنین اقداماتی که یمنی‌ها علیه اسرائیل انجام می‌دهند و هر از گاهی یک کشتی اسرائیل را در دریای سرخ مورد آسیب قرار می‌دهند باعث شده که 90 درصد اسرائیلی‌ها که قصد بازگشت به تل آویو را داشتند این تصمیم خود را به تاخیر بیندازند. این موارد بسیار مهم است. همچنین حملاتی که حماس انجام داده و احتمال تکرار آن حملات موجب شده بیش از 100 هزار نفر در مرز لبنان و غزه به داخل سرزمین‌های اشغالی هجوم ببرند و این جابه‌جایی جمعیت موجب می‌شود که به ژریم غاصب با مرزهای محدود فشارهای مختلفی وارد شود لذا باید هم از دیپلماسی در برابر اسرائیل استفاده کرد و هم اینکه تاکتیک‌های جدید را علیه تل آویو به کار برد به صورتی که شرایط کنونی از بین نرود و فشارهای روانی موجود بر اسرائیل تشدید شود. این شرایط می‌تواند موجب شود که اسرائیل از درون با چالش‌های متعددی روبه‌رو شود. چالش هالی که هم اکنون بخشی‌هایی از آن و ابعادی از آنان را در کف خیابان‌های تل آویو مشاهده می‌کنید و قابل انکار نیست.