دستفروشی؛ از ساماندهی تا رسمی شدن

رسمی‌شدن کار بساط‌ گستران و ادامه مسدودی معابر اصلی تهران

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران صبح روز گذشته در نشست خبری مدیران معاونت خدمات شهری شهرداری پایتخت با بیان اینکه دامنه سد معبر در سطح شهر گسترده است، گفته: ۶٠ درصد سد معبر در سطح شهر تهران مربوط به واحدهای صنفی است، این امر از حیث موجودیت دستفروشان که نیازمند توجه هستند، مسئولیت اجتماعی ما را سنگین می‌کند.

او توضیح داده است که سعی می کنیم دستفروشی ساماندهی شود، چراکه دستفروشی بدون ساماندهی، آسایش مردم را برهم می‌زند. از ۲۰ نقطه پرتردد دستفروشی در تهران، ۱۲ نقطه ساماندهی شده است، مثل تجریش، تهرانسر، صابونیان، خیابان اردستانی، ۱۵ خرداد و... موضوع دستفروشی چون مساله قدیمی است حتما نیازمند کار بنیادی‌تر دارد، از این رو جلسه متعددی با اصناف و وزارت کار و اقتصاد داشتیم.

همانطور که اشاره شد، بیگی از رسمی شدن شغل دستفروشی در تهران تحت عنوان خبر جدید اشاره کرده و گفته که اینکه برای اولین بار مجوز فعالیت مشاغل سیار را روی درگاه ملی قرار دادیم تا پس از ثبت‌نام و درج مشخصات افراد، بتوانیم فضای مورد نیاز برای حضور آنها را برنامه‌ریزی کنیم تا به شکل رسمی به شغل دستفروشی نگاه کنیم.

اما در ادامه این جلسه، مسعود رنجبریان، مدیرعامل شرکت شهربان و حریم‌بان شهرداری تهران نیز درباره ساماندهی بساط‌‌‌ گستران توضیح داده که در این راه ما و شرکت ساماندهی تنها نیستیم، بلکه یک مثلث سه ضلعی است که باید شهرداران مناطق ۲۲ گانه نیز کنار ما باشند‌. وقتی قرار است طرحی اجرا شود، شهرداری منطقه باید مکان و فضای خوبی تعبیه کند تا بساط گستران واقعی را ساماندهی کنیم و در محل مورد نظر مستقر کنیم. به گفته او در سال ۱۴۰۲ از بساطی گرفته تا دستفروش سد معبرکننده، افراد شبه متکدی و موارد مشابه در مجموع حدود ۲۴ هزار نفر در فروردین‌ماه در سطح شهر تهران شناسایی شد، ولی آمار اول اسفند نشان می‌دهد این رقم به ٢٠ هزار و۵۰۰ نفر رسیده است‌.

مدیرعامل شرکت شهربان و حریم‌بان شهرداری تهران خاطرنشان کرده: هوشمندسازی و نصب دوربین البسه شروع شده است، اما مشکل ارتباطی وجود داشت که البته اکنون حل شده و با تست‌‌های انجام‌شده، در حال حاضر در دو منطقه ۷ و ۱۴ به صورت پایلوت می‌توانیم وضعیت تردد شهربانان برای جلوگیری از ساخت‌وساز غیرمجاز را رصد کنیم.

از صحبت‌های مسئولان که بگذریم، این نکته را هم تائید می‌کنیم که بساط دستفروشان و کسانی که برای یک لقمه نان خود را به هر آب و آتشی می‌زنند، نیازمند رسیدگی‌های دقیق و منطقی و اختصاص اماکن قابل قبولی است که برای عابر پیاده و سایر شهروندانی که قصد خرید ندارند و فقط می‌خواهند عبور کنند یا به اماکنی بروند که در محاصره هستند، مزاحمت ایجاد نکرده و اعصابشان را به هم نریزند؛ همچنین آثار تاریخی و کاربردی زیر بار و فریاد دستفروشان، به کما نروند.

در زیر بار دیگر، نگاهی به محاصره مجموعه تاریخی تئاترشهر توسط دستفروشان می‌اندازیم؛

چند وقت پیش خبرگزاری فارس گزارشی انتقادی از حضور این دستفروش‌ها در محوطه تئاتر شهر کار کرده بود با این عنوان که «تئاترشهر بجای اینکه بوی هنر بدهد، در محاصره جیگرکی‌ها و دستفروشان است!» در حالی برخی کارشناسان از دیوارکشی اطراف تئاتر شهر خبر می‌دهند که عضو شورای شهر تهران نظر دیگری دارد.

در این گزارش آمده: مجموعه تئاتر شهر  واقع در چهارراه ولیعصر در سال ۱۳۵۱  با  روی صحنه رفتن نمایش باغ آلبالو آغاز به کار کرد. در طی ادوار گذشته حریم این بنای تاریخی دستخوش تغییر شد. بیش از ۳۰ سال است که هنرمندان خواستار حفظ حرایم  این بنا شده اند.

به گفته کارشناسان دستفروشان اطراف این سازه را غرق کرده و همچنین آسیب های اجتماعی و ناایمنی محیط پیرامونی باعث از بین رفتن این بنا می شود. بارها مسئولان وعده ساماندهی اطراف بنای تئاتر شهر را داده‌اند اما کاری انجام نشد؛ مدیرعامل شرکت ساماندهی مشاغل شهر تهران به فارس می‌گوید «تا نیمه اول دی قطعا دستفروشان را از این محل منتقل می‌کنیم.»

دستفروشان نه فقط در چهارراه ولیعصر که در پرترددترین  نقاط شهر به خصوص در اطراف مکان‌های تاریخی بساط پهن می‌کنند و تاکنون برای رفع کامل این معضل جدی اقدامی صورت نگرفته است.

به تازگی وزیر ارشاد محمد مهدی اسماعیلی وعده داده که قرار است  ساماندهی حریم تئاتر شهر آغاز  شود اما یکی از کارشناسان مرمت و حفاظت از بناهای تاریخی البرز شریف نیا می‌گوید بدون تردید این کار یک اشتباه است و «نباید در  اطراف تئاتر شهر دیوار کشید» اما  رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای  شهر تهران احمد علوی به  فارس می گوید «اصلا قصد دیوار کشی نداریم» و قرار است یک سازه سبک اطراف این بنا درست شود.

به گفته  علیرضا نادعلیف، رئیس کمیته هنر شورای شهر تهران حدود دو سال است برای ساماندهی اطراف تئاترشهر، بوستان دانشجو و... اقدام کرده‌ایم؛ وقتی جایی برای مدت طولانی رها و دچار بی‌نظمی و بی‌قانونی شده به راحتی نمی‌توان آن را به حالت اول بازگرداند اما با حفظ مسائل میراثی اطراف این بنا ساماندهی می‌شود و این کار به شهرداری تهران واگذار شده است.