سازمان ملی مهاجرت غیرقانونی است

نماینده مردم شازند در مجلس ادامه داد: مردم شاهد باشید که در آینده نزدیک با وجود میلیون‌ها اتباع بیگانه غیرقانونی بافت جمعیتی ایران در حال تغییر است.

*سازمان ملی مهاجرت چیست؟

چندی قبل سازمان ملی مهاجرت تشکیل شد؛ سازمانی که وظیفه آن ساماندهی، ورود، خروج، طرد، سرشماری، آمایش سرزمینی و ثبت احوال اتباع بیگانه، پناهجویان، مهاجرین قانونی و غیرقانونی است و مکلف است تمامی اطلاعات مهاجران و اتباع بیگانه را در یک پایگاه داده مرجع برخط و یکپارچه گردآوری کند تا درگاه‌های بهره‌برداری آن بر اساس ماده (۷) قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی برای سایر دستگاه‌ها ایجاد شود. اما آیا تشکیل چنین سازمانی در وزارت کشور و گسترش بخش‌های یک وزارتخانه با توجه به مشکلاتی که وجود دارد، نیاز بود؟ در جریان بررسی طرح تشکیل سازمان مهاجرت بود که محمدحسین فرهنگی یکی از نمایندگان مجلس گقت: «مخالفت بنده مغایرت با اصل 75 هستم؛ چرا که منجر به توسعه تشکیلات دولت می‌شود و سازمان جدید ایجاد می‌کند که با سیاست‌های مقام معظم رهبری در تضاد است. تشکیل این سازمان توسعه دولت را به‌همراه دارد و ابعاد آن نیز مشخص نیست.»

*تشکیل سازمانی که وجود داشت

نویسندگان لایحه تشکیل سازمان ملی مهاجرت همان وظایف و ساختاری را در نظر گرفته‌اند که در حال حاضر اداره‌ اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور که زیرمجموعه‌ معاونت امنیتی و انتظامی قرار دارد در حال ایفای آن است. جملات زیادی از این لایحه در حقیقت همان متن آیین‌نامه‌  اجرایی ماده ۱۸۰ قانون برنامه سوم توسعه در رابطه با تشکیل شورای هماهنگی اتباع بیگانه مصوب سال ۱۳۷۹ است. اکنون اداره‌ اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور با حفظ همان ساختار و وظایف به یک سازمان ملی تبدیل شده است. برخی معتقدند تشکیل سازمان مهاجرت باعث فربه‌شدن اداره کل اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور و دریافت بودجه بیشتر از سوی این نهاد است و تغییری ساختاری در زمینه‌ مدیریت مهاجرت و مهاجران در ایران و تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها ایجاد نمی‌شود.

* چرا برای کنترل ورود اتباع کاری نشد؟

یکی از مشکلات بسیاری از اقشار جامعه افزایش حضور اتباع افغانستان در ایران است و افراد جامعه با انتشار تصاویر و فیلم‌هایی از حضور پرشمار اتباع در ایران اظهار نگرانی می‌کنند. بسیاری از این اتباع به‌صورت غیرقانونی وارد کشور شده‌اند و نظارت زیادی بر آنها نیست. آمار‌های سازمان ملل نشان می‌دهد ۷۸۰ هزار پناهجوی ثبت شده و ۲.۶ میلیون افغان بدون اسناد و ۶۰۰ هزار نفر با اسناد قانونی در ایران ساکن شده‌اند. حسن همتی، رئیس کمیته امنیت کمیسیون امنیت ملی مجلس معتقد است به‌کارگیری اتباع توسط صاحبان کارخانه و حرف مختلف، تخلف است. وی در این خصوص گفت: «ورود افراد غیرمجاز به کشور باعث افزایش جرم و جنایت می‌شود چرا که این افراد شناسایی نشدند و در صورتی‌که جرم و جنایت انجام دهند نمی‌توان آن‌ها را پیگیری کرد. بنده مخالف ورود اتباع غیرمجاز به کشور هستم و این مساله بیشتر در مورد اتباع غیرمجاز کشور افغانستان مطرح می‌شود؛ با توجه به اطلاعاتی که در دسترس است، تعداد زیادی از اتباع غیرمجاز، بعد از حضور طالبان و داعش در افغانستان، ورود غیرقانونی به ایران داشتند و در مناطقی از تهران و سایر نقاط کشور سکنی گزیدند.» اما از سوی دیگر ابوالفضل ابوترابی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی، در تشریح جزئیات طرح ساماندهی اتباع بیگانه در مجلس، اظهارکرد: تمامی کشورهای مهاجرپذیر، مهاجرت را که یک تهدید است را به فرصت تبدیل کرده‌اند و با این اقدام هم مساله کاهش جمعیت را حل کرده و هم نیروی کار مورد نیاز خود را تامین کرده‌اند! محمود احمدی‌بیغش، نماینده شازند در مجلس چندی پیش اما از موضوع بسیار مهمی پرده برداشته است. او درباره موضوع مهاجرت در ایران گفت: «طرح سازمان ملی مهاجرت با دادن تابعیت به افغانستانی‌های مقیم ایران، تنها به‌دنبال انتقال جمعیت و قانونی کردن حضور میلیون‌ها تبعه افغان در ایران بدون هرگونه نگرانی در خصوص مهاجرت سالانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار ایرانی متخصص و وضعیت میلیون‌ها ایرانی خارج از کشور است.» او افزود: «رصد فضای سیاستگذاری و اجرایی کشور در برابر بالارفتن بی‌قاعده و غیرطبیعی اتباع افغانستان در ایران مؤید این موضوع است که نه‌تنها اراده جدی در دستگاه‌های اجرایی متولی برای کنترل و مقابله با ورود بی‎قاعده و غیرقانونی افغان‌ها به ایران وجود ندارد بلکه با نادیده انگاشتن تعمدی آسیب‌های گسترده اجتماعی، امنیتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ناشی از حضور بیش از ۸ میلیون تبعه افغانستان در ایران، به سمت تسهیل ورود و اقامت آنها در کشور هستند به‌گونه‌ای‌ که مجلس شورای اسلامی یازدهم در آبان ۱۴۰۱ کلیات طرح سازمان ملی مهاجرت را تصویب کرد.» از سوی دیگر جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مرودشت در مجلس، اول مهر امسال درباره معضل ورود غیرقانونی اتباع خارجی هشدار داده و در توئیت خود نوشت: «با احترام به اتباع قانونی، معتقدم تا دیر نشده باید هزینه‌ها برای مهاجران غیرقانونی و کسانی‌که امکانات در اختیار این افراد می‌گذارند چنان افزایش یابد که ماندن در ایران برایشان به‌صرفه نباشد. اگر دولت فکر عاجلی نکند به‌زودی با چالش‌های امنیتی و اجتماعی روبه‌رو خواهیم شد.» 

*در نهایت

 برخی تصمیمات سازمان ملی مهاجرت درباره اتباع افغانستانی منجر به زاد و ولد آنها در ایران و برهم خوردن نسبت جمعیتی می‌شود که سودی برای کشور ندارد و تنها سبب شکاف می‌شود.