چرا احزاب رشد نمی‌کند

 چرا که در این کشورها پس از انتخاب و انتخابات و رفتن پای صندوق‌های رای برای گزینش و افراد مناسب؛ از سوی مردم تصمیم گیری می‌شود. به طوری که مردم هم به برنامه و هم به مجری برنامه رای می‌دهند. از این منظر آوردن مردم پای صندوق رای نیازمند سازمان و تشکیلات است. فعالان سیاسی در این نظام‌ها رشد می‌کنند تا همفکران خود را رشد داده، آموزش دهند تا به آنچه به دنبال آن هستند، برسند. از سوی دیگر همواره احزاب در انتخابات تجلی پیدا می‌کنند اما در کشور ما چون نظارت‌های مختلف در برگزاری انتخابات وجود دارد احزاب چندان برای آوردن کاندیداها و تلاش برای آوردن مردم برای ‌رای دادن، نقشی ندارند. احزاب در شکل ظاهری در ایران وجود دارند اما اینکه افراد برای رسیدن حزب به اهدافش هزینه کنند و در اداره کشور نقش داشته باشند و بتوانند در قدرت مشارکت کنند، زمینه آن فراهم نیست. با این وجود زمینه ظهور و بروز احزاب در زمان انتخابات بیشتر و بیشتر می‌شود. عموما هر حزبی که قصد فعالیت سیاسی داشته باشد اگر زمینه‌های انتخابات رقابتی فراهم نباشد، عملا ناکام شده و فعالیتش رفته رفته رنگ می‌بازد. از این رو مردمی که دل در گروی توسعه سیاسی دارند ، نگاهی نامتعارف به احزاب پیدا کرده چرا که تابلوهای آنها را تنها در زمان انتخابات مشاهده می‌کنند حال اینکه نهایت کار احزاب برگزاری انتخابات است. در نظام‌های دموکراتیک در قدرت ماندن موقت است و از طریق صندوق رای است که تغییرات انجام می‌شود و احزاب هستند که در این نظام‌ها نقش اصلی بازی می‌کنند. متاسفانه ورود دولت‌ها به مساله بررسی صلاحیت و نظارت و بررسی صلاحیت‌ها باعث شده احزاب عملا در انتخابات از اثرگذاری برخوردار نباشند و مردم هم ضرورتی نبینند که احزاب را تقویت کنند. اشکال نه از احزاب و نه از مردم است. باید همانند مجالس اول تا سوم در زمان امام(ره) معتمدین هیات‌های اجرایی را مسئول بررسی صلاحیت‌ها کرد. وظیفه این گروه در سه مجلس اول بررسی عدم احراز صلاحیت و نه بررسی صلاحیت بود و اصل را بر صلاحیت می‌گذاشتند به طوری که هیات‌های اجرایی که افراد را رد صلاحیت می کردند نامزدها به شورای نگهبان شکایت کرده و عموما شورای نگهبان این افراد را در صورت داشتن صلاحیت تایید می کردند. لذا اگر قصد داریم انتخابات با مشارکت حداکثری باشد باید انتخاباتی رقابتی برگزار شود.

*علی‌محمد نمازی

عضو شورای مرکزی کارگزاران سازندگی