آمار و ارقام اقتصای آقای رئیس جمهور

آرمان ملي- حميد شجاعي: 17 ماه از روي کارآمدن دولت سيزدهم مي‏‌گذرد و همه زيرمجموعه‏‌هاي دولت در حوزه‏‌هاي مختلف عملکردهاي مشخصي گاهي موفق و ناموفق از خود برجاي گذاشته‏‌اند. اين در حالي است که از زمان دولت دوم حسن روحاني يعني دولت دوازدهم و با توجه به تحريم‏‌هاي همه‏‌جانبه و ظالمانه آمريکا کشور در شرايط جنگ اقتصادي قرار داشت و چه دولت پيشين و چه دولت مستقر فعلي بايد به نحوي عمل مي‏‌کردند که در چنين شرايطي کمترين فشار و مشکل بر زندگي مردم وارد‏‌ آيد. اما به وضوح ديديم که دولت روحاني چگونه عملکردي داشت و امروز دولت رئيسي چه عملکردي را نشان مي‏‌دهد. هر چند که امروز با توجه به شرايط اقتصادي و معيشتي جامعه و با نگاه به عملکردها کسر قابل‌توجهي از همان مردمي که انتقادات بسياري به عملکرد اقتصادي دولت روحاني وارد مي‏‌کردند معتقدند که شرايط در آن زمان بهتر از وضع کنوني بود و حداقل در مدت مشابه نسبت به پارسال و دوسال گذشته وضعيت سخت‏‌تر شده و خواه ناخواه مردم روحاني را ياد مي‏‌کنند. نکته اينجاست که دولت حتي به وعده‏‌هاي داده شده در زمان انتخابات نيز چندان عمل نکرده‏‌ است. نگاهي به برخي از اين وعده‏‌ها بيانگر و مويد اين موضوع است که به قرائت عده‏‌اي برخي از اين وعده‏‌ها هنوز عملياتي نشده است. از جمله اين وعده‏‌ها مي‏‌توان به ريشه‏‌کن شدن فقر مطلق تا پايان سال 1400 اشاره کرد که سال 1400 تمام شد و به‌نظر نمي‏‌رسد تا پايان 1401 نيز اين اتفاق رخ دهد. از طرف ديگر يکي از مهم‏‌ترين وعده‏‌ها رساندن تورم به نصف ميزان فعلي زمان انتخابات و پس از آن، تک‏‌رقمي کردن تورم بود که براي دانستن تحقق يا عدم تحقق اين وعده و فهم بهتر ماجرا کافي است به آمار بانک مرکزي و مرکز آمار در خصوص تورم نقطه‏‌اي و نقطه به نقطه مراجعه شود که خود گوياي ماجراست. بحث مديريت بازار ارز که امروز يکي از معضلات دولت و مردم شده، بحث کنترل گراني و مقابله با گران‏‌سازي که با توجه به افزايش لجام‏‌گسيخته قيمت کالاها خود پيداست. در بحث متناسب سازي حقوق مردم با تورم نيز شاهديم که شرايط از چه قرار است و به قرائت کارشناسان با توجه به پيش‏‌بيني تورم در سال آينده در لايجه بودجه 1402 قدرت خريد مردم 25 درصد کاهش خواهد يافت اما حقوق کارمندان طبق لايحه بودجه 20 درصد افزايش خواهد داشت. رونق اقتصاد فضاي مجازي نيز وعده ديگري بود که آقاي رئيسي بدان اشاره کرد که بايد اين فضا گسترش يابد، اما ديديم که طي چند ماهه اخير حتي پس از پايان يافتن آن وقايع و به رغم اينکه گفته مي‏‌شد با حاکم شدن ثبات و آرامش پلتفرم‏‌هاي فيلترشده باز خواهد شد اين اتفاق رخ نداد و در حالي که رئيس‏‌جمهور از ايجاد يک ميليون شغل در جامعه سخن مي‏‌گويد؛ ميليون‏‌ها کسب و کار اينترنتي از بين رفته و ورشکسته شدند. اما يکي از وعده‏‌هايي که جنبه کلي داشت وعده تغيير وضع موجود به نفع مردم بود. پرسش اينجاست که آيا امروز با توجه به مجموع جوانب و شرايط به‌ويژه وضع اقتصادي و معيشتي اين تغيير به نفع مردم رقم خورده يا مردم نظر ديگري دارند؟

ابهام در آمار

شامگاه سه‏‌شنبه 11 بهمن بود که رئيس‏‌جمهور براي هشتمين‌بار مقابل دوربين صداوسيما قرار گرفت و پاسخگوي سوالات مهدي خسروي؛ مجري برنامه شد. برنامه‏‌اي که هيچ‏‌گونه چالشي با خود به‌همراه نداشت رئيس‏‌جمهور به ارائه آمار مي‏‌پرداخت. آماري که با واکنش‏‌هايي از سوي کارشناسان امر و اقتصاددانان مواجه شد. رئيس‏‌جمهور از رشد اقتصادي بيش از 3 درصدي گفت. از طرفي در باب تورم رئيس‏‌جمهور از رساندن تورم به 40 درصد خبر داد در حالي‌که هفته گذشته مرکز آمار کشور تورم سالانه ديماه را 3/46 درصد و تورم نقطه به نقطه را 3/51 اعلام کرده است‏‌. به زبان ساده يعني خانوارهاي کشور نسبت به ديماه پارسال مخارج‏‌شان 51 درصد افزايش داشته است. از سوي ديگر رئيس‏‌جمهور در ارائه آمار خود اظهارداشت که از شروع به کار دولت سيزدهم تاکنون 3 هزار واحد توليدي تعطيل و نيمه‏‌تعطيل به چرخه توليد برگشته است. اين در حالي است که معاون وزير صمت در همين زمينه گفته بود «از زمان به روي کار آمدن دولت سيزدهم بيش از 2 هزار واحد توليدي راکد به چرخه توليد بازگردانده شده‏‌اند.»

کنايه همتي

رئيس‏‌جمهور در جريان گفت‏‌و‏‌گوي تلويزيوني درباره راهکار ارائه شده براي ثبات اقتصادي گفت: «قيمت کالايي که افزايش مي‏‌يابد قبل از هر کس ما رنج مي‏‌دهد. بنابراين نسبت به آن بي‏‌اطلاع نيستيم و آنچه باعث رنج مردم مي‏‌شود، ما را هم مي‏‌رنجاند.» اين گفته رئيسي با واکنش‏‌هايي مواجه شد از جمله عبدالناصر همتي؛ رئيس اسبق بانک مرکزي که همان شب در توئيتي نوشت: «آقاي ‎رئيسي امشب از بابت گراني‏‌ها گفتند که از اين بابت رنج مضاعف مي‏‌برند و مکرر انتظارات تورمي را عامل رشد قيمت‏‌ها دانستند. وظيفه رئيس‏‌جمهور حل مشکلات و کاستن از رنج مردم است نه رنج بيشتربردن. خوب بود توضيح مي‏‌دادند انتظارات تورمي ناشي از چه عواملي و ميزان تأثير اقدامات دولت چقدر است؟»

بايد آثار آمارهاي داده شده را ببينيم

يک اقتصاددان در خصوص صحبت‏‌‏‌هاي رئيس‏‌جمهور در گفت‏‌و‏‌گوي تلويزيوني و ارائه آمار اقتصادي اظهارداشت: آمار را مراکز آماري کشور جمع مي‏‌کنند و چيزي نيست که ما بتوانيم قضاوت کنيم و بگوييم اين عدد نيست و عدد ديگري است. آلبرت بغازيان به «آرمان‌ملي» گفت: ما بايد آثار اين آمارها را نيز ببينيم. اگر اشتغال افزايش پيدا کرده در زمان رکود بيکاري زياد مي‏‌شود آيا اين اشتغال از جنس اشتغال جديد است يا برگشتن افراد قديمي به ‌سرکار؟ اين اشتغال در چه بخشي اتفاق افتاده و شيوه اندازه‏‌گيري آن چگونه بوده و تعريف شاغل چه بوده است. اينها خيلي بهتر مي‏‌تواند به درک بهتر قضيه کمک کند. وي افزود: در خصوص آمارهاي ديگري همچون رشد اقتصادي نيز اين کار ما نيست که بگوييم عدد غلط است، اما بايد اين رشدها بايد به رشد درآمدهاي افراد و جامعه منتهي شود يا قيمت‏‌ها باثبات شده باشد و ببينيم که تاثير اين رشدها چه ميزان سر سفره مردم است. لذا قضاوت سخت است.