بازماندگان از تحصیل و پیامدهای آن

موضوع بازماندگان از تحصيل يکي از مباحث کليدي امروز و آينده کشور است که همه مردم و مسئولان در برابر آن مسئوليت دارند به‌خصوص که مرکز پژوهش‌هاي مجلس اعلام کرده در سال تحصيلي جاري تعداد نهصد و يازده هزار دانش‌آموز ترک تحصيل‌کرده‌اند که اين تعداد نسبت به 6 سال قبل حدود يازده درصد افزايش داشته است. (در حالي که بايد برعکس کاهش يافته باشد) اگرچه اين افراد اصلا وارد چرخه تحصيل نشده باشند يا اينکه بعد از چند سال تحصيلاتشان را رها کرده باشند، اين مساله‌اي نيست که به سادگي يا با يک اظهار تاسف و نگراني بتوان از کنار آن گذشت بلکه ضرورت دارد کارشناسان و پژوهشگران به بررسي علل وعوامل و پيامدهاي آن بپردازند و برايش راهکار ارائه دهند. اگرچه گفته مي‌شود فقر به‌خصوص فقر فرهنگي و مشکلات اقتصادي از جمله عوامل تاثيرگذار در ترک تحصيل دانش‌آموزان است در حالي که اعلام شده که استان تهران هم در کنار استان‌هاي سيستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان رضوي و آذربايجان غربي داراي آمار بالاي دانش‌آموزان ترک تحصيل‌کرده است. ضمن آنکه در همين تهران که پايتخت کشور است و داراي امکانات فراوان تحصيلي است در فصل تحصيل کودکاني را مشاهده مي‌کنيم که به جاي حضور در کلاس درس در خيابان‌ها به کارهاي سياه مشغول هستند يا با پشته‌اي از بقاياي بازيافتي سطل زباله‌ها در رفت آمد هستند يا به طريق ديگري به‌عنوان کودک کار و خياباني زندگي‌شان را مي‌گذرانند. اين مساله در شرايطي واقع شده که به موجب اصل سي‌ام قانون اساسي دولت موظف است وسايل آموزش و پرورش رايگان را براي همه دانش آموزان تا پايان د‌وره متوسطه فراهم کند. طبيعي است که اين فراهم کردن امکانات فراتر از ساخت مدرسه وتامين آموزگاران است، بدين معني که دولت موظف است هرمانعي در مسير تحصيل دانش‌آموزان را برطرف کند. اساسا دانش‌آموزان به يکي ازدلايل زير ممکن است ترک تحصيل کنند: 1- دانش‌آموزاني که در مناطق محروم و دور از دسترس زندگي مي‌کنند که در فاصله مناسب از منزلشان مدرسه‌اي وجود ندارد. 2- دانش‌آموزاني که به‌دليل فقر اقتصادي خانواده وعدم توانايي تامين پوشاک و لوازم ضروري از تحصيل محروم هستند يا براي کسب در آمد وکمک به خانواد‌ه‌شان ترک تحصيل مي‌کنند. 3- دانش‌آموزان دختري که در مناطق حاشيه‌اي کشور زندگي مي‌کنند وبعضا به‌دليل فقر فرهنگي والدينشان اجازه تحصيل ندارند يا تشويق به تحصيل نمي‌شوند. نکته مهم پيامدهاي عدم تحصيل يا ترک تحصيل دانش‌آموزان است که چالش‌هاي متعددي را به‌همراه دارد اين کودکان چون قادر به خواندن ونوشتن وحساب کردن نيستند وديگر مهارت‌هاي زندگي را فرانگرفته‌اند در تصميم گيري براي اداره زندگي‌شان دچار مشکل هستند، شغل قابل قبولي ندارند، ازدواج مناسبي نمي‌کنند، قادر به تربيت صحيح فرزندانشان نيستند، نمي‌توانند هزينه‌هاي خانواده‌شان را تامين کنند، به‌سادگي مورد سوءاستفاده افراد فرصت‌طلب قرار مي‌گيرند. برخي از اين افراد به‌دليل عدم توانايي تشخيصي و تصميم‌گيري درست ممکن است به دام اشخاص بزهکار و کلاهبردار يا ضد اجتماع بيفتند و به اشکال مختلف از آنان سوءاستفاده شود تعدادي هم احتمال دارد به چرخه آسيب‌هاي اجتماعي و بزهکاري وارد شوند و آينده خودشان و ديگران را با خطر مواجه کنند و ضرر و زيان فراواني به ديگران وارد کنند که جبران آن به‌سادگي ميسر نباشد. با درود بر خيرين، نيکو‌کاران توانمند وهمه کساني که براي توسعه کشور در مناطق محروم و پيشگيري از ترک تحصيل دانش‌آموزان، مدرسه سازي مي‌کنند، امکانات تحصيل ايتام وديگر افراد نيازمند را تامين مي‌کنند و اين خدماتشان را انجام تکليف شرعي ومسئوليت اجتماعي مي‌دانند از وزارت آموزش و پرورش، صدا وسيما و ديگر متوليان در دولت و دستگاه‌هاي مسئول انتظار مي‌رود با سپاسگزاري و قدرداني شايسته از اين عزيزان بزرگوار نسبت به پاسداشت خدمات آنان اقدام مقتضي به‌عمل آورند همچنين با فراهم کردن همه سازوکارهاي لازم و استمداد از فرهيختگان براي کاهش دانش‌آموزاني که ترک تحصيل مي‌کنند، همه تلاش خود را به‌کارگيرند و برنامه‌اي جامع و متقن ارائه دهند و به اجرا‌ گذارند تا هيچ دانش‌آموزي از تحصيل باز نماند يا ترک تحصيل نکند و جايگاه برتر کشور در جهان در حوزه تحصيل علم و دانش همچنان حفظ شود بلکه ارتقا يابد.