عربستان، نردبانی برای افزایش سهم ایران در اوپک
آرمان ملی- محمدسیاح: ایران و عربستان سالهاست که از سر اختلافاتی سیاسی بعداز حمله برخی از تندورها به سفارت این کشور در تهران، روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را قطع کردند. این اتفاق برای دو کشوری که هر دو تولیدکننده و صادرکننده نفت و اثرگذار در بازار جهانی نفت و اوپک بهشمار میروند تاثیرات زیادی را در بازار جهانی به ارمغان آورد. البته ایران بعداز این اتفاق با تحریمهای از سوی آمریکا و جامعه جهانی روبهرو شد و همین تحریمها فرصت بیشتری برای عربستان ایجاد کرد تا بتواند اثرگذاری خود را در بازار نفت و همچنین صحنههای بین المللی چه در حوزه نفت و چه درباره با ایران توسه دهد که نتیجه آن فشار بیشتر به ایران و حذف ایران از صحنه بازار نفت بود. با کاهش صادرات ایران؛ عربستان نقش مهمی در تعیین قیمت نفت شد و این شرایط همچنان هم ادامه دارد. با توجه به افزایش تقاضای سوخت در جهان احتمال افزایش قیمت آن؛ بهنظر میرسد برقراری روابط ایران و عربستان اتفاق بسیار مهمی است که باید زودتر از اینها اتفاق میافتد یا حتی مهمتر از این قطع نمیشد. در همین رابطه سعید میرترابی، کارشناس ارشد انرژی و سیاست بینالملل به «آرمانملی» گفت:
هم ایران و هم عربستان از بازیگران بزرگ بازار نفت هستند، البته واقعیت این است که عربستان موقعیت بهتری هم دارد و بیش از دو برابر تولید ایران نفت تولید و صادر میکند که اگر به قبل از تحریمها هم نگاه کنیم همین وضعیت و شرایط وجود داشته است. اوپک هم بیشتر تحت نفوذ تصمیمات عربستان است منتهی ایران هم به لحاظ تاریخی در این سازمان جایگاه خوبی داشته است و متوسطه جایگاه ایران در دورههای مختلف اوپک جایگاه دوم بوده است. او ادامه داد: شرایطی که پس از تحریمها و تنشهای سالهای اخیر حاکم شده باعث شد تا ایران بخش زیادی از تولید و صادرات نفت خود را از دست بدهد و موقعیتش در اوپک تضعیف شود. البته بحثهای رقابت منطقهای این دو کشور در کشورها و حوزههای مختلف نظیر عراق، یمن و لبنان و... وجود داشته است. میرترابی تصریح کرد: این شرایطی است که نشان میدهد هر دو کشور آسیب دیدهاند، یعنی میتوان گفت که در حوزه رقابتهای منطقهای و بحث نفوذ در کشورهای منطقه ایران دست بالا داشته منتهی در حوزه صادرات نفت و معایب و محاسنی که بازار نفت دارد عربستان دست بالا را داشته است.
کاهش رقابتهای منطقهای
این کارشناس انرژی و سیاست بینالملل اضافه کرد: جمعبندی این است که رقابتها و شرایطی که در دو کشور حاکم بوده به زیان هر دو کشور تمام شده است، الان هم اگر ایران و عربستان بتوانند تنشها را کاهش بدهد و از رقابتهای مخربی که وجود دارد، بکاهند قطعا تجربه تاریخی هم نشان میدهد که ایران و عربستان هر زمان در اوپک همکاری داشتهاند روی قیمت نفت اثر مثبت گذاشته و در مدیریت مسائل بازار نفت و حتی در اوپک نیروی خوبی ایجاد میشود. او افزود: حتی اگر ایران و عربستان در چارچوب اوپک پلاس باهم کار کنند، برای هر دو کشور و حتی کشورهای منطقه و صادرکننده نفت و کشورهای مصرفکننده نفت مفید باشد. بههرحال رقابتهایی مخربی که ایران و عربستان بهلحاظ تاریخی داشتند باعث تلاطمهای شدیدی در بازار نفت شده و حتی مصرفکنندهها هم در یک بازه زمانی بزرگتر اگر درنظر بگیریم؛ آنها هم زیان میبینند. میرترابی تاکید کرد: در حال حاضر بهای نفت بهدلیل تقاضایی که در جهان شکل گرفته روبه افزایش است، بحث این نیست که یک بحران قیمتی در بازار نفت وجود ندارد ولی چون ایران میخواهد به بازار نفت برگردد درصورتیکه روابط ایران و عربستان کم شود؛ به بازگشت
منطقیتر و توسعه ایران به بازار نفت کمک میکند.
روابط بیشتر و حذف تنشها
این کارشناس انرژی و سیاست بینالملل اظهارکرد: عربستان میتواند موانع زیادی برای ایران ایجاد کند که همیشه هم این کار را انجام داده است تا تنشهای ایران در بازار نفت افزایش پیدا کند. بهعنوان مثال مشتریهای ایران را به نوعی ترغیب به خرید نفت از این کشور کرده است. وقتی مشتری نفتی میبیند که موقعیت عربستان در بازار نفت بهتر از ایران بوده و اصلا قابل قیاس نیست؛ مشتری متأثر از سیاستهای تخریبی عربستان علیه ایران میشود. او گفت: اگر این فضا را درست کنیم همه مشکلاتی که اشاره شد میتواند کاهش پیدا کند و در مسیر بهتری قرار بگیرد. میرترابی در پاسخ به این سوال که بهبود روابط ایران و عربستان در کاهش فشار تحریم نفتی ایران اثرگذار است یا نه، افزود: ۱۰۰ درصد همینطور است؛ بههرحال بازار نفت، بازاری است که در آن نیروهای عرضه و تقاضا تعامل دارند، اگر بازیگرانی که در بازار تاثیر گذارند را دستهبندی کنیم عربستان بعد از آمریکا دومین کشوری است که در بازار نفت اثر میگذارد. طبیعتا وقتی روابط ایران و عربستان منطقیتر باشد، سیگنالهای مثبتی به بازار مخابره میشود تا ایران به شکل هموارتر و آسانتری به بازار برمیگردد و طبیعتا این
میتواند در توافقاتی که ایران و عربستان باهم دارند گنجانده شود که مزاحمتهای عربستان برطرف شود و به شکل منطقی ایران بتواند بتواند مشتریانش را از بازار نفت بازپس بگیرد. وی گفت: به هر حال اینها مواردی است که بهطورطبیعی و در یک توافق بین ایران و عربستان میتواند انجام شود چراکه موقعیت عربستان در بازار نفت خیلی موقعیت اثرگذاری است و در این شرایط حتما به ایران کمک میکند. الان هم که قیمتها روبه افزایش است خود این شرایط قیمتی هم زمینهسازی خوبی برای بازگشت ایران به بازار نفت است و از این فرصت باید استفاده کنیم. این کارشناس انرژی و سیاست بینالملل تصریح کرد: باید توافق با عربستان را زودتر نهایی کنیم البته بحث و گره اصلی در تحریمهاست که به مذاکرات برجامیهم ارتباط دارد که اگر آن گرهها باز شود اینها مانند مجموعهای بههم وصل میشوند. کاهش تنشهای ایران و عربستان میتواند به بحث مذاکرات برجامی هم کمک موثری کند چون این عربستان بوده که مشوق و کمککننده به افزایش فشارها به ایران بوده و اگر ما این مشکل را برداریم مشکلات حوزه برجام هم کاهش پیدا خواهد کرد.
ارسال نظر