مذاکرات نیازمند تحول داخلی

سياست خارجه ايران در شرايط کنوني با توجه به موج هجمه‌هاي غربي‌ها، نيازمند ايجاد شرايطي جديد است. از اين منظر ايجاد تحولات در سياست خارجي اجتناب‌ناپذير خواهد بود. بخشي از اين تحولات بايد از سوي ايران در دستور کار قرار گيرد. شرايط داخلي ايران و برخي چالش‌ها، با انعکاس به خارج از کشور موجب موضع‌گيري غربي‌ها در ارتباط با چالش‌هاي دروني ايران تحت تاثير افکار عمومي غربي‌ها مي‌شود. فشار افکار عمومي در غرب بر مذاکره کنندگان اروپايي موجب مي‌شود اروپايي‌ها به دنبال مذاکره با تهران نباشند. از اين منظر عبور از اين شرايط دشوار است. بايد تلاش کرد با ايجاد نوعي مفاهمه در درون کشور به چالش‌هاي داخلي فائق آمد. يکي از مسائلي که بر مذاکرات اثر گذاشته جنگ اوکراين است. اتهاماتي که غربي‌ها در ارتباط با ارسال پهپاد ايراني به روسيه و استفاده از آن در جنگ اوکراين به تهران مي‌زنند بايد از طريق مذاکره و زبان ديپلماسي حل و فصل شود. مساله بعدي مربوط به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است. مشکلاتي در ارتباط با سوالات آژانس از ايران به وجود آمده است که جواب تهران و بسته شدن اين پرونده عملا مي‌تواند چشم‌انداز مثبتي را براي روابط بين‌المللي ايران ايجاد کند. اين مساله بايد هرچه زودتر حل و فصل گردد و از اين منظر شايد مهم‌ترين مانع براي احياي برجام مساله آژانس است. اين سه گزاره بر روي مذاکرات ايران و غرب و رسيدن به توافق اثر مي‌گذارد. از اين منظر بايد رويکرد تازه‌اي در ارتباط با سياست خارجي در دستور کار قرار گيرد زيرا برخي مولفه‌هاي موجب مي‌شود در آينده شرايط پيچيده‌تر شود. براي نمونه افزايش نرخ ارز يکي از مولفه‌هايي است که نبايد اجازه داد با روند روز افزون مواجه شود. اگر رويکرد جديدي در سياست خارجي ايجاد نشود، نبايد توقع داشت شرايط بين‌المللي تغيير کند. واقعيت آن است که بهبود شرايط داخلي بيش‌ترين تاثير مثبت بر ادامه مذاکرات مي‌گذارد. رفع مشکلات اقتصادي در شرايط کنوني به رفع تحريم‌ها و کاهش فشارها بر ايران متکي است. ضمن اينکه در حال حاضر نيازمند توانايي جديد در مديريت اقتصادي کشور هستيم. در برخي از وزارتخانه‌ها اين توانايي مديريت اقتصادي مشاهده نمي‌شود. بايد تحولي در مديريت اقتصادي کشور صورت گيرد تا رضايت‌مندي در جامعه ايجاد شود. درکنار اين مورد لازم است نوعي مفاهمه داخلي ايجاد شود. در اين معنا که نيازمند آغاز گفت‌وگو‌هايي هستيم. اگر مفاهمه بين دولت و شهروندان ايجاد گردد، مي‌توان نوعي رضايت در جامعه ايجاد کرد. اين موارد مانند زنجير به يکديگر متصل است اما اساسا تحول در داخل در شرايطي صورت خواهد گرفت که فروش نفت در حداکثر ظرفيت صورت گرفته و دلارهاي ناشي از اين فروش نيز در کمترين زمان ممکن به داخل کشور تزريق شود. در اين صورت آثار ميان‌مدت و بلند مدت بهبود شرايط اقتصادي را شاهد خواهيم بود که به رضايتمندي بيشتر مردم نيز تبديل خواهد شد. البته هر مقدار توافق طول بکشد کار براي ادامه مذاکرات دشوار خواهد شد و اگر به زودي توافقي صورت نگيرد، در آينده شرايط دشوار مي‌شود. چشم‌انداز مثبتي در ارتباط با گشايش وضع موجود با وجود همه گرفتاري‌ها و بن‌بست اقتصادي‌اي که وجود دارد، محسوس نيست و اگر توافقي صورت نگيرد و نفت به راحتي به فروش نرسد و دلارهاي آن باز نگردد، به سختي از شرايط کنوني عبورمي‌کنيم. البته در کنار اين موارد نيازمند تحول در مديريت داخلي هستيم.