گروههای عراقی متمرکز به قدرت
صباح زنگنه تحلیلگر مسائل بینالملل
محیط سیاسی در عراق به نحوی است که وقتی بخواهد تصمیمی گرفته شود به خصوص اگر این محیط از یک دوران دیکتاتوری شدید مانند دیکتاتوری صدام عبور کرده و وارد فضای جدیدی شده باشد در این فضای جدید رفتار دموکراسی گونه به سرعت نتیجه نمیدهد. کشوری که طی نیم قرن عملا زیر حکومت یک حزب واحد، خانواده معین و بلکه توسط یک فرد مستبدی مثل صدام حسین زندگی کرده باشد و تمام حرکات، سکنات، تفکر و اظهار نظر و رسانهها در اختیار جریان خاصی بوده اگر بخواهد از رویههای دموکراسی و آزادی برخوردار شود عملا دچار گرفتاری و درگیریهایی میشود. مگر اینکه مولفههای اصلی جامعه در عراق یعنی اهل سنت، جریانهای شیعی و احزاب کرد نگرانیها و انتظارات خود را به نحو صریحی بیان کنند. البته چارچوب کلی همان قانون اساسی خواهد بود اما پیاده کردن قانون اساسی در صحنه عمل، فعالیت و کنش و واکنش سیاسی یک روند طولانی نیازمند است و مراعات یک اصل اساسی و بنیادین که آن عدم حذف دیگر شرکای اجتماعی است. چنانکه شاهد بودیم رویهای که جریان آقای صدر در مدت اخیر دنبال کرد رفتاری بود که عملا به این اصل حرمتی قائل نبود و خواهان نوعی تکروی در بافت سیاسی و ایجاد معادلات
جدیدی در سطح سیاسی بود. گرچه ائتلافهایی با اهل سنت و بخشی از کردها انجام میشد امادر عمل و نهایت قائل به اعمال گفتمان خود بود. حتی وقتی که از طرفدارانش خواست که از پارلمان خارج شوند و استعفا دهند تا این اتفاق باعث فرو ریختن پارلمان شود اما نه تنها چنین مسالهای رخ نداد بلکه مؤتلفان صدر نیز در طرح و ایده او در جهت کنارهگیری از پارلمان دست رد به سینه او زدند و عملا کل روند سیاسی دچار انسداد شد. اکنون نیز جامعه عراق مستعد رفتارهای افراط گرایانه و تند است و تا نتوانند این رفتارها را کنترل کنند و به یک اخلاق دموکراسی و آزادی مزین نباشند طبعا نتیجه نخواهند گرفت. در نهایت نیز آنکه متضرر خواهد شد مردم عراق هستند که دولتی با صلاحیت و با اختیارات کشور بر آن حاکم نیست و نمیتواند تصمیمات اساسی و جدی بگیرد و از طرف دیگر از ظهور و بروز یک دولت با اختیارات کامل و کافی جلوگیری کند و قائل به اجرای اصلاحات عملی در ارائه خدمات است. اکنون مشکل همه گروههای درگیر در عراق این است که بر حصول و دسترسی به حکومت و دولت متمرکز شدهاند. اما هیچکدام تاکنون هیچ برنامهای در سطوح مختلفی مثل آموزش و پرورش، خدمات عمومی مثل آب، برق،
بهداشت، اقتصاد و تجارت با جهان و... ندادهاند. لذا تا این احزاب و گروهها برنامه عملیاتی خودشان با اهداف کمی و کیفی معرفی نکنند عملا همه در این گردونه خواهند چرخید.
ارسال نظر