مهاجرت، مدیریت ­شود

چندي پيش رهبر معظم انقلاب در ديدار دست‌اندرکاران کنگره شهداي جامعه عشايري کشور فرمودند که هر کس مردم را نااميد کند، براي دشمن کار مي‌کند. رهبر معظم انقلاب، تضعيف ايمان ديني، تضعيف اميد و خوش‌بيني به آينده کشور را از جمله مؤلفه‌هاي جنگ نرم عليه ملت دانستند و خاطرنشان کردند: القاي بي‌آيند‌گي، بن‌بست و اينکه مسئولان اداره کشور را بلد نيستند از جمله کارهاي بدخواهان ايران است و امروز هر کس مردم را از آينده نااميد يا ايمان‌هاي مردم را تضعيف يا مردم را به تلاش‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي مسئولان بي‌اعتقاد يا بدبين کند، چه بداند و چه نداند به سود دشمن کار مي‌کند. سال‌هاست که مهاجرت نخبگان از کشور به‌عنوان مساله‌اي مهم مطرح است و بسياري از افراد باسواد و باتجربه به بهانه کا­ر و اشتغال کشور را ترک مي‌کنند. اما شوربختانه امروزه مردم عادي نيز شوق مهاجرت دارند و بسيار شنيده‌ايم که افرادي به بهانه‌هاي متعدد حرف از مهاجرت مي‌زنند. نکته نگران‌کننده اينجاست که صحبت از مهاجرت در بين کودکان، نوجوانان و جوانان رواج پيدا کرده است. اگر موج مهاجرت در سال‌هاي گذشته دلايل سياسي به‌همراه داشت، اما تب اخير مهاجرت، ديگر سياسي نيست. پاي صحبت هرکدام از متقاضيان مهاجرت که بنشيني، مشکلات اقتصادي، و اميد را از دلايل خود براي ميل به مهاجرت مي‌دانند. در سال‌هاي گذشته برخي مسئولين اعلام کردند که 1. 5 ميليون ايراني در صف مهاجرت به استراليا و کانادا هستند و اين عدد ترسناک است. خروج نيروهاي کارشناس و نيروهاي ورزيده به اقتصاد ملي آسيب مي‌زند. «اميد» کلمه‌اي که اين روزها شايد در ظاهر کم‌رنگ‌ شده باشد و اين امر را مي‌توان از افزايش مهاجرت‌ها و خروج ميلياردها دلار به بهانه خريد ملک در کشور همسايه مشاهده کرد. همان‌طور که رهبرمعظم‌انقلاب فرمودند نااميد کردن جوانان و نخبگان، همکاري با دشمنان است و همين امر مسئوليت دولت جديد را براي تزريق اميد، شادي در کنار رفع مشکلات اقتصادي پررنگ‌تر مي‌کند. طبق آمارها از سال 2010 تا 2020 حدوداً 500 هزار نفر به تعداد مهاجران ايراني اضافه شده است. در واقع به‌طور متوسط، هرسال 50 هزار نفر از شهروندان ايراني مهاجرت کرده‌اند! بخش مهمي از اين مهاجرت، طي همين چند سال اخير اتفاق افتاده است. در واقع مي‌توان گفت که سيل مهاجرت در ايران، در يکي دو سال اخير به سونامي مهاجرت تغيير پيدا کرده است. بر اساس آمـــارهاي برخي از نهادها، سن اميد به زندگي در جامعه مـا افزايش داشته و به 76 سال رسيده است، اما آنچه که عيان است، کاهش امــيد به آينده و افزايش روزمرگي در کشور بيشتر قابل بيــان است. گراني و افزايش تورم باعث شده که اکثريت جامعه در محاصره اخبار تلخ و اندوهناک قرار بگيرند. افزايش قيمت دلار و سکه که هيچ ارتباطي به بسياري از جمعيت‌ کشور ندارد، اما دليل اصلي و تنش‌زا در نااميدي به‌حساب مي‌آيد که دائم در حال پراکنش در سطح جوامع است. در روزهاي گذشته رئيس مرکز بررسي‌هاي استراتژيک رياست‌جمهوري براي جلوگيري از مهاجرت پيشنهاد تشکيل سازمان ملي مهاجرت را داده‌اند و اعلام کرده که کشورهاي اطراف با وعده‌هاي پول‌هاي کلان به دنبال جذب نخبگان ابراني هستند. نکته اينجاست که با حرف و دستورالعمل و تشکيل ستاد نمي‌توان جلوي مهاجرت را گرفت و دولت بايد به فکر اقدامات عملي و افزايش سطح رضايت عمومي جامعه و افزايش اميد به آينده باشد. فراواني اخبار نااميدکننده همچون افزايش قيمت‌ها و تورم، مردم را محاصره کرده و روحيه آنها را در مواجهه با روند صبوري کاهش داده است. مثلاً اين روزها يکي از اميدواري‌هاي مردم، همين مذاکرات است که در اروپا و براي برجام جريان دارد و بسياري اميد دارند که توافق برد - برد صورت بگيرد و تأثيري در آينده آنها داشته باشد.