خطر بیماری‌های نوپدید

بيماري‌هاي نوپديد بيماري‌هايي ويروسي هستند که به تازگي در تمام دنيا شايع شده و اين بيماري‌ها به اشکال جديدي بروز مي‌کنند و متأسفانه واکسن يادآوري مشخصي هم ندارند. همچنين در سال‌هاي اخير شاهد اين هستيم بسياري از بيماراني که در سال‌هاي قبل به دليل بيماري‌هاي عفوني فوت مي‌کردند، امروزه در اثر سندروم متابوتيک فوت مي‌کنند، يعني بسيار چاق هستند، قند خونشان بالاست، فشار خون يا تنگي عروق قلبي دارند؛ بيشترين علت مرگ و مير در ايران همين مسائل است. امروزه بسياري از جوانان ما دچار تنگي عروق قلبي مي‌شوند، در صورتي که اين بيماري در سال‌هاي گذشته بيشتر در سن 50- 60 سالگي بروز مي‌کرد. اين مسأله گواه اين است که يا رژيم‌هاي غذايي اشتباه هستند يا رفتار و فرهنگ ما تغيير کرده است؛ فعاليت‌هاي حرکتي ما بسيار کم شده است و هر آنچه مصرف مي‌کنيم در بدن ما انباشت مي‌شود. کسي که از صبح تا عصر پشت ميز مي‌نشيند و فعاليتي ندارد يا راننده‌اي که دائم پشت فرمان است، مصداق‌هاي تغيير رفتار هستند که مي‌تواند در شکل‌گيري بيماري‌ها به ويژه بيماري‌هاي نوپديد اثرگذار باشد. در مورد رژيم غذايي هم بايد گفت که در حال حاضر که نه به فرهنگ اروپايي مي‌خورد و نه فرهنگ خودمان. اين عوامل باعث شده است بيشترين مرگ و مير در سال‌هاي اخير به اين مسائل بازگردد. مسأله ديگري که بايد بدان توجه داشت استعمال دخانيات است که در سال‌هاي اخير شامل دانش‌آموزان و مدارس هم شده است. بازرسي از مدارس نشان مي‌دهد برخي از دانش‌آموزان ما سيگاري هستند. مسأله ديگري که در حال حاضر نيازمند توجه است، درگير شدن کشور با بيماري‌هاي سالمندان است که در سال‌هاي آتي گريبان‌گير جامعه خواهد شد. در حال حاضر ما 10 - 15 درصد سالمند داريم و به همين دليل ميزان سرطان در کشور ما نسبت به ساير کشور‌ها پايين است اما پيش‌بيني مي‌شود در سال‌هاي آينده که 30 درصد جمعيت سالمند مي‌شود، علاوه بر بيماري‌هاي خاص سالمندي، سرطان نيز افزايش يابد. بايد در راستاي داشتن متخصصان سالمندي، بيمارستان‌ها و همچنين پارک‌هاي سالمندي تلاش شود تا زمينه‌هاي رفاه اين افراد فراهم باشد. عوامل محيطي مي‌توانند در بروز برخي سرطان‌ها هم نقش داشته باشند، به ويژه افرادي که از نظر اقتصادي در وضع خوبي نيستند و به دليل رژيم‌هاي غذايي نامناسب بيشتر دچار سرطان معده مي‌شوند. مثلا در حاضر دليل بيماري ‌ام‌اس به‌طور قطعي مشخص نشده است اما از عوامل ژنتيکي و بيماري‌هاي ويروسي در بروز اين بيماري نام برده مي‌شود. بررسي‌ها نشان مي‌دهد، در مکان‌هايي که کميت بيشتر، آلودگي هوا، عدم بهداشت و تنش بالاتري وجود دارد، بيماري ‌ام اس بيشتر ديده مي‌شود. البته اين امر نيازمند مطالعات و بررسي‌هاي بيشتري است تا مشخص شود چنين مسائلي به‌طور مستقيم در اين بيماري نقش دارند يا باعث تشديد آن مي‌شوند. متأسفانه بيماري ‌ام اس، بيماري سختي است و هزينه درمان بالايي دارد که هم خانواده و هم دولت را متضرر مي‌کند. اگر بتوانيم افرادي که در مراحل اوليه بيماري هستند را تحت درمان و حمايت‌هاي دولتي قرار دهيم، انتظار اين مي‌رود که عوارض‌ ام اس کاهش يابد. هم اکنون شاهد اين هستيم که مردم ما لغت خود مراقبتي را با خود درماني اشتباه گرفته‌اند. خود مراقبتي اين است که به وسيله واکسيناسيون، ورزش و تغذيه مناسب، از ايجاد بيماري جلوگيري کنيم اما در حال حاضر مردم ما راه خود درماني در پيش گرفته‌اند و مصرف بي‌رويه دارو در کشور مشاهده مي‌شود. دارو‌هايي که مردم زياد استفاده مي‌کنند مسکن‌ها و آنتي‌بيوتيک‌ها هستند که بايد توجه داشت ميکروب‌ها پس از استفاده از آنتي‌بيوتيک‌ها مقاوم مي‌شوند و اثرگذاري اين دارو‌ها پايين مي‌آيد. بنابراين مصرف بي‌رويه و خودسرانه اين دارو‌ها، علاوه بر بي‌فايده بودن مي‌تواند روي کبد، کليه، سيستم مغزي و خوني اثر منفي داشته باشد. مردم ما بايد آگاه باشند که آنتي‌بوتيک در آنفلوآنزا، سرماخوردگي و بيماري‌هاي ويروسي جايگاه درماني ندارد. آمار‌ها حاکي از آن است که مصرف آنتي‌بيوتيک و استأمينوفن در ايران از تمام کشور‌هاي همجوار و کشور‌هاي توسعه يافته بيشتر است. خود درماني مي‌تواند باعث بيماري‌هاي نوپديد شود، به اين معنا که وقتي ما دارويي را مصرف مي‌کنيم، روي کبد، کليه، روده و ساير قسمت‌هاي بدن اثر مي‌گذارد و مي‌تواند بيماري جديدي را پديد آورد. همچنين اين دارو‌ها با ضعيف کردن بدن، شرايط را براي ورود ويروس يا ميکروب جديد به بدن فراهم مي‌کنند. يک مثال در اين زمينه، استفاده از آنتي‌بيوتيک‌ها در ‌آي سي يو است، برخي ميکروب‌ها در اين مکان بسيار مقاوم شده‌اند و اين امر مي‌تواند منجر به مرگ بيمار شود.