اقدامات بزرگ برای اصلاح ساختارهای اقتصادی ضروری است

اقدامات اصلاحي اقتصادي دولت يا همان جراحي اقتصادي موجبات بروز برخي نارضايتي‌ها در جامعه شده است؛ اساسا ارزيابي شما از عملکرد دولت در اين حوزه چگونه است؟

هيچ کدام از صاحب نظران اقتصادي نيستند که اقدامات اصلاحي دولت را براي اقتصاد کشور ضروري ندانند. همه در اين زمينه متفق‌النظرند. ممکن است که کسي بر سر نحوه اجرا، زمان اجرا و اولويت اجرا با دولت اختلاف نظر داشته باشد. ولي همه اتفاق نظر دارند که اين اقدامات بايد انجام شود و متأسفانه انبوهي از اين نوع اقدامات بزرگ اقتصادي از دولت‌هاي قبل باقي مانده که اين دولت بايد عهده‌دار همه اين اقدامات شود. اگرچه ممکن است که اين اقدامات مقداري زمانبر باشد، اما در اصل آن ترديدي نيست که دولت بايد اين حرکت‌ها را انجام دهد. حال اسم جراحي اقتصادي شايد درست نباشد ولي اقدامات بزرگ اقتصادي براي اصلاح ساختارهاي اقتصادي ضروري است و دولت حتما بايد اين کار را انجام دهد، هرچند که اختلاف‌نظرهايي بر روي نحوه، زمان و اجراي آن وجود داشته باشد. البته مسلما انجام اين اقدامات بزرگ اقتصادي يک نارضايتي‌هايي را به وجود مي‌آورد و در اين مساله ترديدي نيست. منتها دولت بايد اينها را خوب مديريت کند و بايد ديد که دولت چگونه مي‌تواند اين مسائل را به جهت افکار عمومي، رسانه‌اي و اينکه آسيب کمتري به اقشار وارد شود مديريت کند. ولي به هر حال اصل اين موضوع ضروري است که بايد انجام شود، اما اگر اين اقدامات بزرگ اقتصادي نباشد همچنان با تورم مواجه خواهيم بود و تورم متوجه اقشار آسيب‌پذير مردم مي‌شود و بيشتر بر آنها تاثيرگذار خواهد شد، بنابراين در هر حال مردم آسيب مي‌بينند. منتها بايد اين اقدامات انجام شود که در کوتاه مدت براي مردم سخت باشد اما خب بايد از اين گردنه عبور کرد تا به يک آرامشي برسيم. اينکه ما تورم چهل، پنجاه درصدي در کشور داشته باشيم به اقشار ضعيف مردم فشار زيادي وارد مي‌شود که ريشه همه اين تورم‌ها نيز به کسري بودجه دولت‌ها بازمي‌گردد. از طرف ديگر نيز با اين تورم مردم به لحاظ روحي و رواني آرامش ندارند، بنابراين اينها بايد کنترل شود. راه‌حل کنترل آن هم همين مساله اقدامات بزرگ اقتصادي است.

برخي از منتقدين معتقدند که در دولت احمدي‌نژاد هم رويکردهاي اصلاح اقتصادي مطرح و عمل شد، اما نتيجه آن صرفا فشار به جامعه بود و اگر در اين دولت نيز نگاه کارشناسانه به مسائل نباشد چه بسا همان رويه سابق تکرار شود؛ تحليل شما چگونه است؟

من با اين حرف موافقم. اساسا بايد اين اقدامات اقتصادي انجام شود اما اگر در زمان خود، با اولويت‌هاي مناسب خود و با پيش‌بيني پوشش دادن به اقشار ضعيف انجام نشود نارضايتي به وجود خواهد آورد. يعني اگر پوشش دادن به اقشار ضعيف انجام نشود موجبات نارضايتي در جامعه را فراهم خواهد آورد. اصل اين موضوع درست است که نارضايتي به وجود مي‌آورد، اما اين نارضايتي‌ها را حتي‌الامکان بايد مديريت و تحمل کرد. در هر حال مردم آسيب مي‌بينند و اگر اين کارها را هم نکنيم مردم از طريق ديگري يعني تورم بالا و کاهش ارزش پول ملي آسيب مي‌بينند.

عده‌اي از حاميان دولت يا درون دولت، دولت گذشته را مسبب تمامي مشکلات قلمداد مي‌کنند و شرايط اقتصادي بغرنج فعلي را ناشي از عملکرد نامطلوب دولت روحاني مي‌ببيند؛ اين مساله را چگونه مي‌بينيد؟

مسبب بخشي از اين مشکلات دولت قبل است و مسبب بخشي از آن هم دولت‌هاي قبل هستند. يعني از ساختارهاي اقتصادي غلط حتي تا قبل از پيروزي انقلاب باعث مشکلات اقتصادي فعلي جامعه هستند. يعني يک اقدامات ريشه‌اي بايد در پيش از انقلاب انجام مي‌شده تا دولت‌هاي پس از انقلاب نيز به‌طور ريشه‌اي مشکلات اقتصادي را حل و فصل کنند. اما همان‌طور که گفتم در بخشي از مشکلات به‌طور مشخص در دو بعد مقصر دولت قبلي است. يکي در بعد اينکه برخي اقداماتي که انجام داد را نبايد انجام مي‌داد و برخي را که بايد انجام مي‌داد را انجام نداد. بخشي نيز به اين جهت که دولت قبلي بايد بخشي از اين اقدامات را در آن زمان مديريت مي‌کرد که براي دولت بعدي تلنبار نشود. حال دولت بعدي اصولگرا، اصلاح‌طلب يا هرچه باشد. کاري به اسمش نداريم و حتي اگر اين دولت آقاي رئيسي يک دولت اصلاح‌طلب هم بود بايد اين اقدامات را انجام مي‌داد. لذا اصلا مهم نيست که اين دولت از کدام جناح يا دولت قبل از کدام جناح بوده است. دولت آقاي روحاني بايد يکسري از اين اقدامات از جمله مساله ارز4200 توماني را در زمان خود انجام مي‌داد که نداد. آن زماني که ارز در دولت وي 10 هزارتومان بود صرف نظر از اينکه نفس ارز 4200 توماني درست بود يا نه وقتي قيمت ارز به 10 يا 15 هزارتومان رسيد آن زمان بهتر مي‌توانستند اين کار را مديريت کنند تا اينکه بگذارند ارز به 25 هزار تومان برسد که بخواهند اين کار را انجام دهند. با اين حال اينکه گفته شود باعث تمامي مشکلات اقتصادي کشور به‌طور کامل از رشد نقدينگي، کاهش ارزش پول ملي، گردش نقدينگي بالا و... فقط دولت آقاي روحاني است سخن نادرستي است، اما قطعا بخشي از اين شرايط به جهت عملکرد دولت پيشين بوده است. اساسا دولت‌ها از جمله دولت آقاي روحاني بي‌تقصير نيستند.

نگاه جناحي و طيفي چه مضراتي به اقتصاد کشور مي‌زند؟

اگر دولت قبل هم کاملا يکدست بود و اگر اين دولت هم يکدست نبود بازهم بايد روند درستي طي مي‌شد. اين مساله اصلا ربطي به يکدست بودن يا نبودن ندارد. مردم به عملکرد نگاه مي‌کنند برايشان اسم‌ها مهم نيست. حتي راي هم که مي‌خواهند بدهند به اعتقاد بنده در هيچ دوره‌اي در اين چهل سال گذشته مردم جناحي رأي ندادند که بخواهند اصولگرايان را دوست داشته باشند يا اصلاح‌طلبان را و هيچ موقع رأي مردم جناحي نبوده و در آينده هم نخواهد بود. مردم به عملکردها نگاه مي‌کنند. در يک مقطع زماني انتخابات رياست‌جمهوري ممکن است تصور کنند که فلان فرد فارغ از اينکه اصلاح‌طلب است يا اصولگرا به نسبت کانديداهاي ديگر بهتر مي‌تواند کشور را اداره کند. نه به جهت اينکه اصلاح‌طلب يا اصولگراست و به اين جهت به وي رأي بدهند. همچنان‌که ما در خيلي از دوره‌ها داشتيم که يک کانديداي اصلاح‌طلب و يک اصولگرا بوده و مردم به يکي از اينها رأي دادند و دور بعدي به آن يکي رأي دادند.