اعتمادسازی نسبت به همسایگان

موضوع مذاکرات هسته‌ای، موضوع خاص کشور ماست و تلاش‌های قدرت‌های بزرگ خصوصا آمریکا ایجاد محدودیت در این زمینه بود اما ایران در مذاکرات گذشته توانست حق غنی سازی را تثبیت کند. سفر اخیر وزیر امور خارجه به عمان و قطر و اظهارات وزیر امورخارجه مبنی بر مطلع کردن همسایگان از روند مذاکرات مناسب است تا اولا نقش ایران در منطقه را بیشتر مدنظر قرار دهند، ثانیا از این موضوع که ایران هیچ تصمیمی علیه آنها اتخاذ نخواهد کرد، احساس آرامش کنند. طبیعتا این رویکرد ایران در رویکرد این کشورها هم تاثیرگذار خواهد بود. در دور قبلی مذاکرات از خروج آمریکا از برجام ضربه خوردیم، هر اندازه بتوانیم با کشورهای همسایه و دوستان‌مان در منطقه به رایزنی بپردازیم، کمک خواهیم کرد همسایگان ما هم مسائل خود را با ما در میان بگذارند و از اتخاذ تصمیمات منفی جلوگیری شود. از سوی دیگر ممکن است برخی کشورها از ایجاد شکاف و فاصله میان ایران و همسایگان سوء‌استفاده کرده و تفسیرهای خود را به همسایگان القا کنند اما حضور ایران، در این رفت و آمدها و توضیحات و روشنگری از هر گونه سوءاستفاده‌های احتمالی سایرین جلوگیری می‌کند. رژیم صهیونیستی به‌دنبال این است که کشورهای منطقه را همچنان از ایران بترساند و همچنان بر طبل ایران‌هراسی می‌کوبد، حتی کشورهایی که در حال مذاکره هستند هم ممکن است روند گفت و گوها را به شکل دیگری به کشورهای منطقه منعکس کنند و آنها را نگران کرده و یا در مسیر دیگری بیندازند. در مذاکرات قبلی عربستان به طور جدی به‌دنبال برهم‌زدن آن مذاکرات بود و حتی وزیر خارجه این کشور به وین رفت و تلاش کرد تا کشورهای مذاکره کننده را از گفت و گو و توافق با ایران منصرف کند. موضوعاتی بسیاری ما را با همسایگانمان در منطقه مرتبط می‌کند. اینکه چگونه با کشورهای غربی سخن می‌گوییم و رابطه‌مان را با آنها تنظیم می‌کنیم، تنها یکی از موضوعات است اما ده‌ها موضوع دیگر هم داریم که باید با کشورهای منطقه بنشینیم و چشم‌اندازهایمان را به بحث بگذاریم. ما مانند مسافران کشتی هستیم، اگر در این مسیر همکاری نکنیم و سیاست‌ها متعارض باشد نه تنها در روند حرکت این کشتی تاثیرات منفی می‌گذارد، بلکه می‌تواند مخرب هم باشد، بنابراین ایجاد هماهنگی و همگرایی می‌تواند از تفرق و حرکت در جهت‌های متضاد جلوگیری کند. موضوعات اقتصادی، زیست محیطی، مبارزه با تهدیدها و خطرها، همچنین مسائلی در ارتباط با چالش‌های پیش‌روی منطقه و موضوع پیشبرد مسائل علمی و فنی و کمک به توسعه یکدیگر را داریم که باید درباره آنها صحبت کنیم، همچنین موضوع حفظ حاکمیت‌ها و خطوط مرزی را داریم که باید در کل منطقه مورد احترام قرار گیرد. بنابراین غیر از بحث هسته‌ای، مسائل فراوان داریم که باید مورد توجه قرار گیرد. لذا باید با گفت و گو و تعامل از تجزیه‌ها و تفرقه‌ها جلوگیری کنیم. باید چشم‌اندازمان از آینده را برای کشورهای منطقه ترسیم کرده و از چشم‌اندازهایی که آنها قائل هستند، هم مطلع شویم. بعد باید دید این دو چشم‌انداز چگونه به یکدیگر می‌رسند، آیا موجب تخریب یا تقویت یا ایجاد رقابت منفی می‌شوند و یا موجب تجمع انرژی‌ها، اندیشه‌ها و توان‌ها به نفع منافع کل منطقه است. اینها سیاست‌هایی است که باید مورد توجه و بحث قرار گیرد. کشورهایی هم که دنبال ایجاد اختلاف و تنش هستند اگر به این رویکردهای مثبت عمل کنند، به نفع آنها خواهد بود و نتیجه برد- برد عاید همه خواهد شد.