بازشدن«آزادي» به روي زنان
آرمان ملی- مطهره شفیعی: از دربی پاییز 60 تا 20مهر 98 زمان بازی ایران - کامبوج و پس از آن مهر 1400 یعنی زمان بازی ایران - کره‌جنوبی زمان زیادی است؛ زمانی طولانی که زنان اجازه ورود به ورزشگاه‌ها برای تشویق تیم فوتبال مورد علاقه خود را نداشتند اما ظاهرا این ممنوعیت روز گذشته به‌صورت رسمی پایان یافت. در مهر 98 هم به زنان اجازه داده شد برای تماشای فوتبال ایران - کامبوج به ورزشگاه رفتند اما آنچنان جدی نبود که تاریخ‌ساز شود. «حضور بانوان تماشاگر در ورزشگاه آزادی قطعی شد»، « بانوان نظاره‌گر دیدار تیم‌های ملی فوتبال ایران و کره‌جنوبی» دیروز عنوان اصلی اخبار رسانه‌ها اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا بود که به صدور مجوز حضور زنان در ورزشگاه برای تماشای فوتبال اختصاص داشت. حضور زنان در ورزشگاه مطالبه‌ای است که سال‌ها از سوی این قشر جامعه مطرح می‌شود اما هیچ‌گاه پاسخ مثبتی به آن داده نشد و البته دلیل مشخصی هم برای ممنوعیت ذکر نمی‌کردند تا در پشت تابلوی «ورود زنان ممنوع» ابهامات زیادی جمع شود مانند دیروز که عنوان نشد به چه دلیل ممنوعیت‌ها به یکباره حذف و تبدیل به بایدها شد! بر اساس آنچه خبرگزاری‌ها نوشتند زنان می‌توانند
برای تماشای مسابقه فوتبال ایران و کره‌جنوبی به ورزشگاه آزادی بروند و پایان «نه» را جشن بگیرند. نکته قابل‌تامل آنجاست که ممنوعیت و رفع ممنوعیت در فصل آذرماه رخ داده است و خزان نتوانست معنای واقعی پیدا کند.
حضور زنان قطعی نشده!
دیروز زنان و مردان موافق حضور زنان در ورزشگاه از خبری مبنی بر صدور مجوز ورود زنان به ورزشگاه خوشحالی می‌کردند که ایسنا با سرپرست دبیرکلی فدراسیون فوتبال مصاحبه‌ای انجام داد که حسن کامرانی‌نفر با اظهاراتش تردیدهایی در اخبار منتشره ایجاد کرد. او درباره شرایط حضور بانوان در بازی ایران - کره‌جنوبی اظهار کرد: «درباره بانوان هم صحبت شده است اما اجازه دهید بعد از تصمیم نهایی اظهارنظر کنم. تلاش ما این است که چون استادیوم آزادی بزرگ است، تعداد تماشاگر خوبی داشته باشیم که قابل توجه باشد. درباره تعداد تماشاگران، فکر می‌کنم بیش‌تر از ۱۰ هزار نفر هم ظرفیت داریم.»
فشار یا تصمیم رفع ممنوعیت؟
با فرض قطعی بودن حضور زنان در ورزشگاه این سوال مطرح می‌شود که این تصمیم از سوی چه نهادی اتخاد شده و آیا نظر مثبت دولت درب ورزشگاه را به روی زنان گشوده یا موضوعات دیگری مطرح است. برای بررسی این موضوع لازم است به دیدارهای صورت گرفته با مسئولان بین‌المللی فوتبال دقت شود. جیانی اینفانتینو دو سال قبل گفته بود بر اساس تعهد مهدی تاج، قصد سفر به ایران را دارد تا فدراسیون ایران اجازه ورود زنان به بازی‌های لیگ را بدهد و حالا بعد از دو سال با کاهش بحران کرونا او در ملاقات با عزیزی خادم بر ورود زنان به ورزشگاه‌ها در ایران تاکیدی ویژه داشته و به طور ضمنی، میزبانی در تهران برای تیم‌ملی را تنها به این شرط عملی دانسته و بر قرارهای قبلی مقامات ایران تاکید کرده است. به نظر نمی‌رسد آقای رئیسی عزمی برای حضور زنان در ورزشگاه داشت چراکه خرداد سال جاری که کاندیدای ریاست‌جمهوری بود، چنین درباره حضور زنان در ورزشگاه سخن گفته بود: « برخی می‌گفتند خانم‌ها برای دیدن مسابقات آقایان به ورزشگاه بروند اما آیا این مشکلی را از خود خانم‌ها حل می‌کند؟ پس ورزش خانم‌ها و سهم آنان از بازار کار چه می‌شود؟» معاونت زنان ریاست‌جمهوری هم سیاست‌هایش بر مبنای تفکیک زنان و مردان در بسیاری از عرصه‌ها است به‌عنوان نمونه انسیه خزعلی درباره چرایی مسکوت ماندن مطالباتی نظیر گواهینامه موتور و یا ورود زنان به ورزشگاه‌ها، می‌گوید: «حتما باید کارگروهایی تشکیل و کار را تخصصی پیش ببریم و اگر تصمیمی گرفته شد، گزارش دهیم.» البته حسن روحانی که دیدگاه‌های متفاوتی با رئیسی دارد هم نتوانست به مطالبه حضور زنان در ورزشگاه پاسخ دهد. سال 97 بود که روحانی گفت: «می‌گویند در ورزشگاه‌های فوتبال حرف‌های زشتی زده می‌شود و صحیح نیست که زنان در آنجا حضور داشته باشند. آیا اگر مردهای ما در ورزشگاه‌ها چیزی بگویند که زیبا نباشد، باید زنان تاوان آن را پرداخت کنند؟» رئیس جمهور وقت از پخش مسابقات ورزشی زنان در تلویزیون هم حمایت کرد و گفت: «واقعاً چه اشکالی دارد که تلویزیون هم مسابقات زنان و دختران ما را پخش کند، به‌ویژه زمانی که در برابر تیم‌های نامدار دنیا شجاعانه مسابقه می‌دهند و پیروزی‌های بزرگ کسب می‌کنند.» اما او هم نتوانست با کلیدی که داشت قفل ورزشگاه را برای ورود زنان باز کند. سال 94 دولت از مواضع خود برای حضور زنان در ورزشگاه عقب‌نشینی کرد. در آن سال مطالبه زنان برای حضور در سالن برگزاری مسابقه والیبال میان ایران و آمریکا خبر‌ساز شد. 27 خرداد آن سال تعدادی از مخالفان حضور تماشاگران زن در مسابقات ورزشی، در مقابل ساختمان وزارت ورزش و جوانان تجمع کردند. تجمع‌کنندگان در شعارهای خود خواستار عزل شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور ایران در امور بانوان و خانواده شدند. در نهایت زنان نتوانستند شاهد این رقابت باشند. به گفته مولاوردی، پس از بررسی‌های لازم در مورد حضور زنان در ورزشگاه‌ها، صورت‌جلسه حضور زنان و خانواده‌ها با چارچوب‌های لازم نوشته شده و به امضا رسیده بود و « به‌رغم اینکه قرار بود برای اجرا و عملیاتی شدن ابلاغ شود، دیگر این کار صورت نگرفت.» معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور تاکید کرده است: «وقتی مخالفان از مراجع‌عظام هزینه کردند، به خاطر احترامی که دولت برای مراجع قائل است و رای مراجع را محترم می‌شمارد، تشخیص داده شد که این تمهیدات رعایت شود.»
حضور زنان مشکل فقهی ندارد
برخی مخالفت با حضور زنان در ورزشگاه را نشأت گرفته از نظر مخالف مراجع با این موضوع می‌دانند اما آیت‌ا... محسن غرویان می‌گوید: مبنا ايجاد مفسده اخلاقي است تحت عنوان اختلاط زن و مرد كه موجب فساد اخلاقي و روابط نامشروع شود يا زمينه‌هاي گناه، فساد و فحشا را فراهم كند. در خيابان و بازار هم بين زن و مرد اختلاط وجود دارد. بنابراين از همين جا يك ملاك در اختيار قرار مي‌گيرد و آن اينكه، نيت گناه نبايد در كار باشد. از اين جهت در ميادين ورزشي هم اگر صرفا تماشاي عادي يك مسابقه ورزشي در كار باشد، كسي نيت گناه كردن ندارد. وی افزود: حساسيت‌ها به خاطر اين است كه حضور زنان در ورزشگاه، تا حدي خلاف عرف جامعه مذهبي ما است. چون تا حالا زنان در ميادين ورزشي حضور نداشته‌اند و اين امر يك اتفاق نسبتا تازه است، حساسيت‌ها بالاست؛ وگرنه هيچ مبناي علمي و مبناي فقهي يا شرعي دقيق و روشني ندارد. موضوع قابل تامل به اظهارات حسین ا...کرم درباره حضور زنان در ورزشگاه بازمی‌گردد که پیش از این عنوان کرده بود. دبیر کل انصار حزب‌ا... گفته بود: « اصل حضور زنان در ورزشگاه مردان در صورتی که عفاف جامعه حفظ شود مانعی ندارد. این هم حرف من نیست. سخن آیات عظام مکارم شیرازی و جعفر سبحانی هم است. آنها می‌گویند ورود زنان به ورزشگاه‌ها جایز نیست به دلیل اینکه در زمان بازی مردان، عفت و عفاف زنان مورد اشکال واقع می‌شود. این نشان می‌دهد که علما و مراجع و اساسا اسلام با حضور زنان در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مخالفتی ندارد.» اکنون باید منتظر ماند که آیا دلواپسان علیه دولتی که دیدگاه هماهنگ با خودشان دارد، سکوت می‌کنند یا مانند اعتراض‌هایشان به حضور زنان در ورزشگاه‌ها در دولت‌های اصلاحات و اعتدال تجمع کرده و بیانیه صادر می‌کنند!
حضور زنان قطعی نشده!
دیروز زنان و مردان موافق حضور زنان در ورزشگاه از خبری مبنی بر صدور مجوز ورود زنان به ورزشگاه خوشحالی می‌کردند که ایسنا با سرپرست دبیرکلی فدراسیون فوتبال مصاحبه‌ای انجام داد که حسن کامرانی‌نفر با اظهاراتش تردیدهایی در اخبار منتشره ایجاد کرد. او درباره شرایط حضور بانوان در بازی ایران - کره‌جنوبی اظهار کرد: «درباره بانوان هم صحبت شده است اما اجازه دهید بعد از تصمیم نهایی اظهارنظر کنم. تلاش ما این است که چون استادیوم آزادی بزرگ است، تعداد تماشاگر خوبی داشته باشیم که قابل توجه باشد. درباره تعداد تماشاگران، فکر می‌کنم بیش‌تر از ۱۰ هزار نفر هم ظرفیت داریم.»
فشار یا تصمیم رفع ممنوعیت؟
با فرض قطعی بودن حضور زنان در ورزشگاه این سوال مطرح می‌شود که این تصمیم از سوی چه نهادی اتخاد شده و آیا نظر مثبت دولت درب ورزشگاه را به روی زنان گشوده یا موضوعات دیگری مطرح است. برای بررسی این موضوع لازم است به دیدارهای صورت گرفته با مسئولان بین‌المللی فوتبال دقت شود. جیانی اینفانتینو دو سال قبل گفته بود بر اساس تعهد مهدی تاج، قصد سفر به ایران را دارد تا فدراسیون ایران اجازه ورود زنان به بازی‌های لیگ را بدهد و حالا بعد از دو سال با کاهش بحران کرونا او در ملاقات با عزیزی خادم بر ورود زنان به ورزشگاه‌ها در ایران تاکیدی ویژه داشته و به طور ضمنی، میزبانی در تهران برای تیم‌ملی را تنها به این شرط عملی دانسته و بر قرارهای قبلی مقامات ایران تاکید کرده است. به نظر نمی‌رسد آقای رئیسی عزمی برای حضور زنان در ورزشگاه داشت چراکه خرداد سال جاری که کاندیدای ریاست‌جمهوری بود، چنین درباره حضور زنان در ورزشگاه سخن گفته بود: « برخی می‌گفتند خانم‌ها برای دیدن مسابقات آقایان به ورزشگاه بروند اما آیا این مشکلی را از خود خانم‌ها حل می‌کند؟ پس ورزش خانم‌ها و سهم آنان از بازار کار چه می‌شود؟» معاونت زنان ریاست‌جمهوری هم سیاست‌هایش بر مبنای تفکیک زنان و مردان در بسیاری از عرصه‌ها است به‌عنوان نمونه انسیه خزعلی درباره چرایی مسکوت ماندن مطالباتی نظیر گواهینامه موتور و یا ورود زنان به ورزشگاه‌ها، می‌گوید: «حتما باید کارگروهایی تشکیل و کار را تخصصی پیش ببریم و اگر تصمیمی گرفته شد، گزارش دهیم.» البته حسن روحانی که دیدگاه‌های متفاوتی با رئیسی دارد هم نتوانست به مطالبه حضور زنان در ورزشگاه پاسخ دهد. سال 97 بود که روحانی گفت: «می‌گویند در ورزشگاه‌های فوتبال حرف‌های زشتی زده می‌شود و صحیح نیست که زنان در آنجا حضور داشته باشند. آیا اگر مردهای ما در ورزشگاه‌ها چیزی بگویند که زیبا نباشد، باید زنان تاوان آن را پرداخت کنند؟» رئیس جمهور وقت از پخش مسابقات ورزشی زنان در تلویزیون هم حمایت کرد و گفت: «واقعاً چه اشکالی دارد که تلویزیون هم مسابقات زنان و دختران ما را پخش کند، به‌ویژه زمانی که در برابر تیم‌های نامدار دنیا شجاعانه مسابقه می‌دهند و پیروزی‌های بزرگ کسب می‌کنند.» اما او هم نتوانست با کلیدی که داشت قفل ورزشگاه را برای ورود زنان باز کند. سال 94 دولت از مواضع خود برای حضور زنان در ورزشگاه عقب‌نشینی کرد. در آن سال مطالبه زنان برای حضور در سالن برگزاری مسابقه والیبال میان ایران و آمریکا خبر‌ساز شد. 27 خرداد آن سال تعدادی از مخالفان حضور تماشاگران زن در مسابقات ورزشی، در مقابل ساختمان وزارت ورزش و جوانان تجمع کردند. تجمع‌کنندگان در شعارهای خود خواستار عزل شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور ایران در امور بانوان و خانواده شدند. در نهایت زنان نتوانستند شاهد این رقابت باشند. به گفته مولاوردی، پس از بررسی‌های لازم در مورد حضور زنان در ورزشگاه‌ها، صورت‌جلسه حضور زنان و خانواده‌ها با چارچوب‌های لازم نوشته شده و به امضا رسیده بود و « به‌رغم اینکه قرار بود برای اجرا و عملیاتی شدن ابلاغ شود، دیگر این کار صورت نگرفت.» معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور تاکید کرده است: «وقتی مخالفان از مراجع‌عظام هزینه کردند، به خاطر احترامی که دولت برای مراجع قائل است و رای مراجع را محترم می‌شمارد، تشخیص داده شد که این تمهیدات رعایت شود.»
حضور زنان مشکل فقهی ندارد
برخی مخالفت با حضور زنان در ورزشگاه را نشأت گرفته از نظر مخالف مراجع با این موضوع می‌دانند اما آیت‌ا... محسن غرویان می‌گوید: مبنا ايجاد مفسده اخلاقي است تحت عنوان اختلاط زن و مرد كه موجب فساد اخلاقي و روابط نامشروع شود يا زمينه‌هاي گناه، فساد و فحشا را فراهم كند. در خيابان و بازار هم بين زن و مرد اختلاط وجود دارد. بنابراين از همين جا يك ملاك در اختيار قرار مي‌گيرد و آن اينكه، نيت گناه نبايد در كار باشد. از اين جهت در ميادين ورزشي هم اگر صرفا تماشاي عادي يك مسابقه ورزشي در كار باشد، كسي نيت گناه كردن ندارد. وی افزود: حساسيت‌ها به خاطر اين است كه حضور زنان در ورزشگاه، تا حدي خلاف عرف جامعه مذهبي ما است. چون تا حالا زنان در ميادين ورزشي حضور نداشته‌اند و اين امر يك اتفاق نسبتا تازه است، حساسيت‌ها بالاست؛ وگرنه هيچ مبناي علمي و مبناي فقهي يا شرعي دقيق و روشني ندارد. موضوع قابل تامل به اظهارات حسین ا...کرم درباره حضور زنان در ورزشگاه بازمی‌گردد که پیش از این عنوان کرده بود. دبیر کل انصار حزب‌ا... گفته بود: « اصل حضور زنان در ورزشگاه مردان در صورتی که عفاف جامعه حفظ شود مانعی ندارد. این هم حرف من نیست. سخن آیات عظام مکارم شیرازی و جعفر سبحانی هم است. آنها می‌گویند ورود زنان به ورزشگاه‌ها جایز نیست به دلیل اینکه در زمان بازی مردان، عفت و عفاف زنان مورد اشکال واقع می‌شود. این نشان می‌دهد که علما و مراجع و اساسا اسلام با حضور زنان در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مخالفتی ندارد.» اکنون باید منتظر ماند که آیا دلواپسان علیه دولتی که دیدگاه هماهنگ با خودشان دارد، سکوت می‌کنند یا مانند اعتراض‌هایشان به حضور زنان در ورزشگاه‌ها در دولت‌های اصلاحات و اعتدال تجمع کرده و بیانیه صادر می‌کنند!
ارسال نظر