رقابت بازار املاک ترکیه با مناطق شمالی تهران

آرمان‌ملی: افزایش افسارگسیخته قیمت املاک در پایتخت به‌ویژه در مناطق شمالی تهران نه‌تنها زمینه کاهش 70 درصدی معاملات در این مناطق را فراهم آورده است، بلکه بسیاری از خریدارانی که با هدف سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن اقدام کرده‌اند با توجه به تفاوت چند برابری قیمت ملک در شهرهای ترکیه و وعده‌هایی که در زمینه اختصاص پاسپورت این کشور به‌همراه دیگر مزایایی که نوید زندگی آرام و لوکس را می‌دهد خرید مسکن در این کشور و البته دوبی و قبرس را ترجیح داده و سرمایه‌های خود را به این کشورها انتقال داده‌اند. موضوعی که اگرچه مورد تایید متولیان این حوزه بوده اما معتقدند وعده‌های اشتغال و امتیازات شهروندی سرابی است که هیچگاه محقق نخواهد شد اما فارغ از اظهارات ضد و نقیضی که در این رابطه مطرح است آنچه حائز اهمیت است دلایل رویکرد ایرانیان برای خرید ملک در سایر کشورها بوده که به نوعی نشان‌دهنده سودجویی سیاست‌های کشورهای منطقه همچون ترکیه از مشکلات اقتصادی ایران بوده تا بتواند با جذب سرمایه‌های ایران چالش‌های اقتصادی خود را مرتفع کند.
اختلاف قیمت در تهران و ترکیه
در این رابطه بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت خانه در ترکیه به پول ایران از ۵۰۰ میلیون تومان شروع می‌شود و تا ۳ میلیارد تومان می‌رسد؛ در حالی‌که برای خرید یک آپارتمان ۵۰ متری در ارزان‌ترین منطقه تهران به‌طور میانگین باید ۷۲۰ میلیون تومان هزینه کرد. اما این روند در مناطق شمالی تهران بی‌ضابطه بوده به‌گونه‌ای که قیمت یک آپارتمان ۱۰۰ متری ۶.۴ میلیاردتومان ارزش دارد. تازه این کف قیمت‌هاست و آپارتمان‌های نوساز از متری ۱۰۰ میلیون به بالا شروع می‌شود که برای خرید یک واحد ۱۰۰ متری دستکم باید ۱۰ میلیاردتومان پرداخت کرد. با توجه به برآوردها قیمت مسکن در شمال تهران تقریبا ۴ تا ۵ برابر یک منطقه خوب و حدود ۱۰ تا ۱۲ برابر یک منطقه معمولی در ترکیه است. بازار مسکن در ایران در حالی تحت‌تاثیر قیمت‌های افسارگسیخته با رکود کامل همراه شده که این بازار در ترکیه تحت‌تاثیر رشد تورم با افزایش قیمت مواجه شده است به‌طوری‌که تورم یکساله مسکن در ترکیه به ۳۲.۴ درصد رسیده که با رشد ۳۴ درصدی سالانه قیمت مسکن در تهران تقریبا برابری می‌کند. این در حالی است که تورم مسکن پایتخت ایران در سال گذشته ۹۴ درصد بود. از طرف دیگر نرخ تورم بازار مسکن تورم شهر تهران طی شش‌ماه گذشته حدودا صفر شده اما در ترکیه روند صعودی دارد. از خرداد تا تیر ۱۴۰۰ یعنی فقط در یکماه میانگین قیمت خانه در ترکیه ۳.۹ درصد افزایش داشته و در آنکارا به ۴.۳ درصد رسیده است. این نرخ برای شهر تهران از تیر تا مرداد امسال ۳.۱ درصد و در شش‌ماه گذشته ۲.۳ درصد بوده است؛ اما قیمت هر متر خانه در تهران از اسفند سال گذشته تا مرداد امسال در محدوده ۳۰ میلیون تومان قرار دارد. ایرانی‌ها و عراقی‌ها در ماه‌های اخیر به بزرگترین گروه خریداران ملک در ترکیه تبدیل شده‌اند و رتبه آنها از اول به دوم معمولا جابه‌جا می‌شود. در ماه ژوئن (تیرماه ۱۴۰۰) ۱۳۴ هزار و ۷۳۱ واحد مسکونی در ترکیه به فروش رسیده که عراقی‌ها با ۷۳۳ واحد اصلی‌ترین مشتریان خارجی خانه در ترکیه بودند و ایران با ۶۸۳ واحد در رده بعدی قرار دارد. شهروندان روسیه، افغانستان و آلمان نیز در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند.
هزینه‌ زندگی در ترکیه زیاد است
در این رابطه مصطفی قلی‌خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک می‌گوید: در ترکیه دو نوع سند ارائه می‌شود که یکی از طرف شهرداری و دیگری سند ثبتی است. وقتی خانه را به یک فرد خارجی می‌فروشند بعضا دولت می‌گوید که این سند شرایط دریافت اقامت را ندارد یا اینکه می‌گویند شما باید چند سال اینجا بمانید و بعد اقامت دریافت کنید. به‌هرحال هزینه‌های زندگی در آنجا زیاد است و شغل چندانی برای ایرانی‌ها وجود ندارد. بنابراین در بسیاری موارد با دریافت نصف یا یک سوم پول خانه خود مجبور به بازگشت می‌شوند. رئیس اتحادیه مشاوران املاک با بیان اینکه در دوبی، قبرس و گرجستان نیز مشکلات اینچنینی برای ایرانی‌ها ایجاد شده است، افزود: بعضی هموطنان ما خودروشان را در فروگاه دوبی گذاشتند و آمدند؛ زیرا فشارهای اقتصادی به آنها وارد شد و تعدادی از افراد حتی به زندان افتادند. برخی افراد حتی برای پیگیری وضعیت ملک خود دیگر به دوبی نرفتند. خسروی تاکید کرد: کشورهای منطقه بازی‌های اقتصادی را بلدند و از ناآگاهی شهروندان دیگر کشورها درباره اوضاع کشور مقصد سوءاستفاده می‌کنند. وی تصریح کرد: تعداد معاملات ماهیانه در شمیرانات به حدود یک سوم تعداد خانه‌هایی که ایرانیان هر ماه در ترکیه خریداری می‌کنند رسیده است؛ ماه گذشته ۲۵۹ فقره خرید مسکن در منطقه ۱ تهران داشتیم در حالی‌که ایرانی‌ها حدود ۷۰۰ خانه در ترکیه خریدند. این فاجعه‌ای است که بعدا صدایش در می‌آید. درست است که ترکیه کشور همسایه و دوست ماست ولی معمولا قوانین و مقررات آن با تغییر روسا عوض می‌شود. هیچ تضمینی وجود ندارد که دولت بعدی، املاک ایرانیان مقیم ترکیه را مصادره نکند. ممکن است به‌قدری مالیات برای خانه وضع کنند که رقمش از ارزش ملک بالاتر باشد.