دلواپسان آسوده باشند‌ ظریف نمی‌آید

آرمان ملی- محمدهادی علیمردانی: در ماه‌های گذشته فشارها بر وزارت امور خارجه افزایش یافت و بسیاری از تحلیلگران سیاسی اقدامات محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران را انتخاباتی ارزیابی می‌کردند. از ابتدای سال جاری ظریف بارها بر عزم استوار خود در نامزد نشدن در انتخابات تاکید کرده تا توان دستگاه دیپلماسی در امور داخلی خرج نشود و وزارت خارجه با قدرت به فعالیت خود در زمینه‌های برون‌مرزی ادامه دهد. اخیرا وزیر امور خارجه مجددا بر نامزد نشدن خود در انتخابات تاکید کرده و در همین زمینه دیداری با رئیس دولت اصلاحات داشته است. این دیدار از سوی برخی اینطور ارزیابی شده که ظریف اصلاح‌طلبی را به عنوان مشی خود در افق سیاسی پذیرفته است. با این حال شرایط جریان اصلاحات، بدون‌حضور ظریف در انتخابات، دشوارتر خواهد شد.
تضعیف توان دیپلماسی
مذاکره کلیدواژه پر‌تکرار 8 سال گذشته در همه رسانه‌های مکتوب و تصویری بود. همین امر سبب شد مجری مذاکرات ایران با کشورهای مختلف دنیا، یعنی وزیر امور خارجه، مورد توجه بسیاری از مخالفان و موافقان قرار گیرد. مطابق روال جاری سیاست در ایران، مجری مناظرات علاوه‌بر تمامی اتهامات به عنوان گزینه ریاست‌جمهوری شناخته شود. جریانات تندرو بر این باور بودند که اقدامات محمدجواد ظریف در‌خصوص برجام و نشست کمیسیون مشترک برجام، اقدامی انتخاباتی برای رسیدن به جایگاه ریاست‌جمهوری است. این تلقی فشارها را بر دستگاه دیپلماسی کشور افزایش داده و بخشی از توان مانور وزارت امور خارجه را صرف پاسخگویی به مشکلات داخلی کرده است.
عزم استوار برای نامزد نشدن
وزیر امور خارجه در ماه‌های گذشته بارها به گمانه‌زنی‌هایی از این دست واکنش نشان داده تا فشار را از دوش وزارت امور خارجه برداشته و به فعالیت این دستگاه در مسیر معین قانونی کمک کند. اواخر فروردین سال جاری ظریف در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «نگرانی من از رأی‌آوردن است نه رأی نیاوردن. بر عزم خود برای نامزد نشدن استوارم؛ ولی تداوم فشارها، آزارها، افتراها و تهدیدها در اقبال عمومی و در این عزم تأثیر معکوس دارد.» وزیر امور خارجه تهدید کرد، در صورتی که فشارها ادامه داشته باشد، عزم استوار نامزد نشدن، تغییر خواهد کرد. اصلاح‌طلبان نیز تمام تلاش خود را برای دعوت از ظریف در انتخابات به‌کار بستند. جبهه اصلاحات ایران لیستی 14 نفره از نامزدهای پیشنهادی خود را معرفی کرده که در راس آنها و با اکثریت آرا نام محمدجواد ظریف نقش بسته بود. اصلاحات از همه نامزدها برای ارائه برنامه‌های خود در جایگاه ریاست‌جمهوری دعوت کرد اما ظریف در جلسه ارائه برنامه حاضر نشد و نشان داد علاقه‌ای به نامزدی در انتخابات ندارد.
ظریف در مسیر اصلاح‌طلبی
اخیرا فایل صوتی گفت‌وگوی وزیر امور خارجه با سعید لیلاز درباره چالش‌های وزارت امور خارجه افشا شده و بسیاری از تندروهای داخلی انتشار این فایل را پروژه دولت در مسیر کسب مشروعیت برای ظریف دانسته‌اند. با این حال ظریف آنچنان بر سخن خود استوار ماند که جواد امام عضو نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان روز گذشته در گفت‌وگو با برنا در رابطه با جلسه اخیر ظریف و سید‌محمد خاتمی گفت: «این جلسه برای تکذیب دروغ‌پردازی‌های بدخواهان و موضوعاتی بوده که یک خبرگزاری مطرح کرده بود. ظریف را در جلسه کمیسیون امنیت ملی و‌ پس از فایل صوتی منتشر شده، بسیار تحت‌فشار قرار دادند و او در این جلسه به خاتمی اعلام کرد هیچ آمادگی و قصدی برای کاندیداتوری ندارد و‌ نخواهد داشت.» به نظر می‌رسد ظریف با ملاقات رئیس دولت اصلاحات آمادگی خود را برای غلتیدن در دامان جریان اصلاح‌طلب اعلام کرده است اما در وضعیت کنونی علاقه‌ای به تصدی جایگاه ریاست‌جمهوری ندارد.
برای مصلحت ایران نمی‌آیم
ظریف در چهارمین روز ثبت‌نام داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری باز هم با گلایه از بی‌علاقگی خود به نامــــــزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری گفت و با انتشار بیانیه‌ای در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «از همه افراد، گروه‌ها و بزرگانی که در روزهای سخت گذشته مرا وامدار بزرگ‌منشی خود نموده و خواستار نامزدی بنده در انتخابات سرنوشت‌ساز 1400 شده‌اند بسیار سپاسگزارم و از اینکه نتوانستم پاسخی درخور به این بنده‌نوازی‌ها بدهم شرمسارم. خدای دانا به اسرار دل‌ها را شاهد می‌گیرم که نیامدنم به دلیل مصلحت‌اندیشی و عافیت‌طلبی شخصی نیست، چرا که بزرگانی چون شهید سلیمانی جانشان را فدا کردند و همچو منی می‌باید اگــــر توان و آبرویی داشته‌باشم-که آن هم از خود این مردم و به برکت خون پاک شهداست- فدای همین مردم و مرزوبوم کنم اما در تنهایی‌های خود بسیار اندیشیده‌ام، کاستی‌هــای خودم و شرایط دشوار و پرتنش داخلی و خارجی را صادقانه سنجیده‌ام و در پایان به این قناعت وجدانی رسیده‌ام که آمدنم- با توجه به دلواپسی‌هایی که در این هشت سال و به ویژه از نوروز امسال به قیمت تخریب انسجام و خودباوری ملی و امید و اعتماد مردم به نمایش گذاشته‌شد- به‌خیر و صلاح مُلک و ملت نیست.»
ادامه صفحه 11