بهرهوری پایین همگام با تنوع نامناسب
در بررسی دلایل زیان انباشت 55 همتی
دو خودروساز کشور مطرح شد؛
بهرهوری پایین همگام با تنوع نامناسب
آرمان ملی: بر اساس صورتهای مالی حسابرسی نشده سال مالی گذشته دو خودروساز بزرگ کشور مجموعا بیش از 55 هزار میلیارد تومان زیان انباشته را به ثبت رساندهاند در واقع ارقام منتشر شده در سامانه کدال نشان میدهد زیان انباشته ایران خودرو با رشد بیش از 44 درصدی به 43 هزار میلیارد تومان رسیده و زیان انباشته سایپا نیز با رشد 59 درصدی به 25 هزار میلیارد تومان رسیده است، درواقع این زیان در حالی با رشد همراه شده که در سال گذشته علاوه بر افزایش قیمت محصولات تولیدی این دو خودروساز به ادعای خودروسازان میزان تولید نیز با رشد قابل ملاحظهای همراه بود موضوعی که مرکز پژوهشهای مجلس نیز در بررسی عوامل موثر در این زیان بهره وری پایین بههمراه کیفیت و تنوع نامناسب را دلیل آن عنوان کرده و اصلاح نظام قیمتگذاری و شفاف سازی در تامین هزینه مواد اولیه و مصرفی را راهکار جبران این زیان اعلام کرده است. بر اساس این گزارش، در گزارشی که دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، در زمینه آسیب شناسی وضعیت مالی شرکتهای ایران خودرو و سایپا و ارائه پیشنهادهای اصلاحی منتشر کرده، آمده : صنعت خودرو در کشور با چالشها و معضلات متعددی
در دورههای مختلف مواجه بوده است. بهره وری پایین، تنوع و کیفیت پایین محصولات، عدم رضایتمندی مشتریان، ساختارهای مالکیتی و مدیریتی معیوب، عدم تفاهم و درک مشترک تصمیم گیران و ذی نفعان اصلی بازار و صنعت خودرو از معضلات و چالشهای این صنعت، اتخاذ تصمیمات نادرست و مداخلات غیراصولی در این صنعت و عدم اراده کافی در اجرای پیشنهادهای کارشناسی از عوامل اصلی بروز چالشهای اصلی بنگاههای خودروساز و این صنعت است. در این میان، یکی از نتایج چالشهای مزبور، وضعیت نامطلوب مالی دو بنگاه بزرگ خودروسازی (ایران خودرو و سایپا) بوده که خود را در «زیان دهی» فعالیت در این صنعت نشان داده است. در ادامه این گزارش ذکر شده: عملیات خودروسازی توسط این دو خودروساز نشان از زیان دهی به نسبت شدید آن است. مجموع زیان انباشته این دو شرکت که در اثر عملیات زیاده سالیانه ایجاد شده، بر اساس آخرین صورتهای مالی حسابرسی شده (منتهی به ۳۱ شهریور ۱۴۰۰) برابر با حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان است. همچنین مطابق با صورتهای مالی تلفیقی، این عدد برای مجموع گروه ایران خودرو و سایپا بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است. بهطور مشخص زیان انباشته مربوط به گروه
ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا بر اساس صورتهای مالی حسابرسی شده منتهی به ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ به ترتیب برابر با ۵۲. ۴ هزار میلیارد تومان و حدود ۴۸ هزار میلیارد تومان بوده است و زیان انباشته شرکت اصلی خودروسازی ایران خودرو و سایپا بر اساس صورتهای مالی دوره مزبور به ترتیب برابر با 6/34 هزار میلیارد تومان و 9/19 هزار میلیارد تومان بوده است. در ادامه این گزارش بیان شده: تجدید ارزیابی داراییهای این دو بنگاه در انتهای سال ۱۳۹۸ سبب شد تا صورت وضعیت مالی (ترازنامه) و ساختار مالی این بنگاهها بهطور موقت اصلاح شود. به بیانی دیگر، با تجدید ارزیابی داراییها سرفصل سرمایه این دو بنگاه افزایش یافت. با افزایش سرفصل سرمایه نسبت زیان انباشته به سرمایه کاهش یافت و هر دو بنگاه از شمول ماده (۱۴۱) قانون تجارت خارج شدند. با این حال با توجه به عملیات زیانده این بنگاهها، همان طور که حسابرس نیز ذکر کرده است، هر دو بنگاه مجدد مشمول ماده (۱۴۱) قانون تجارت شدهاند.
چالشهای خودروسازان
در ادامه این گزارش به بررسی صورتهای مالی این دو خودروساز پرداخته شده و چالشهای موجود تشریح شده و آمده: عملیات زیانده خودروسازان، فزونی بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی (خودروسازی) بر درآمدهای عملیاتی، هزینههای بالای مالی خودروسازان (به خصوص شرکت سایپا)، بدهیهای شرکتهای خودروساز (به خریداران خودرو و تأمین کنندگان مواد اولیه)، وجود سهام چرخهای و مدیریت معیوب و داراییهای مازاد و غیرمرتبط با کسب وکار خودروسازان از جمله این چالشهاست. در ادامه این گزارش ذکر شده: چالشهای مزبور دارای پیامدها و آسیبهای متعددی در دو سطح خُرد (بنگاه) و کلان است. در سطح بنگاه، پیامدهای حقوقی درخصوص ورشکستگی شرکت براساس ماده (۱۴۱) قانون تجارت، کاهش قدرت دسترسی به منابع مالی در بازارهای مالی (کاهش رتبه اعتباری یا اعتبارسنجی) و عدم سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه بنگاه به عنوان مهمترین پیامدهای منفی این وضعیت است. در سطح کلان نیز شکل گیری بازی پونزی و افزایش ریسک اعتباری در نظام مالی و اقتصادی، کاهش تولید محصولات (خودرو) و ریسک کاهش کیفیت محصولات ساخته شده از مهمترین پیامدها به شمار میرود.
راهکارهای اصلاحی
در ادامه این گزارش با بیان اینکه مبتنی بر آسیب شناسی صورت گرفته، مهمترین پیشنهادهای اصلاحی با تمرکز بر موضوعات مالی و سرمایهگذاری که ضروری است به صورت کامل و غیرگزینشی مورد توجه قرار گیرد، آمده: افزایش بهرهوری در فرایند تولید، افزایش شفافیت در هزینه تأمین مواد اولیه و مواد مصرفی در تولید خودرو (تأکید بر خریداری تمامی یا اکثر مواد از بورس کالا)، اصلاح شیوههای قیمتگذاری، داخلی سازی قطعات و کاهش نیاز به واردات و ارزبری، واگذاری سهام چرخهای، واگذاری داراییها و اموال غیرمرتبط با خطوط اصلی کسب وکار، اصلاح روشهای پیش فروش محصولات و قیمتگذاری، بهبود وضعیت سرمایه گروه و شرکتهای خودروساز از طریق افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و یا صرف سهام و اصلاح وضعیت تأمین مالی بنگاه و کاهش سهم هزینههای مالی از جمله پیشنهادات مرکز پژوهشهاست. در بخش دیگری از این گزارش تاکید شده: همچنین شایان ذکر است که حتی اگر محاسبات بهای تمام شده در خودروسازان بر اساس اصول پذیرفته شده و استانداردهای حسابداری باشد، این استانداردها عمدتاً ناظر بر نحوه ثبت و گزارشگری مالی وضعیت موجود است و به موضوعی نظیر صرفه اقتصادی تأمین
نمیپردازد.
ارسال نظر