معلمی شغل انبیاست

به ياد مي‌آورم زماني را که بعد از شهادت آيت ا... مطهري در 12 ارديبهشت سال 1358 و نامگذاري اين روز به‌عنوان روز معلم‌، بنيانگذار جمهوري اسلامي در يکي از ديدارهاي مردمي خود گفتند: «معلمي شغل انبيا است»، اخيراً نيز پيام کوتاه و جالبي از يکي از همکاران دريافت کردم که عينا نقل مي‌کنم «اشتباه يک پزشک زير خاک دفن مي‌شود‌، اشتباه يک مهندس روي خاک سقوط مي‌کند‌، اشتباه يک معلم روي خاک راه مي‌رود و جهاني را به فنا مي‌کشد» حقيقت هم همين است که نهاد تعليم و تربيت و جايگاه آن در فرآيند توسعه‌، آن هم از جنس انساني آن‌، بي بديل است. اصولاً هزينه‌هاي آموزش و پرورش نه مصرفي، بلکه سرمايه‌گذاري براي حال و آينده کشور محسوب مي‌شود. اينکه معلمي شغل انبياست يا تعليم و تربيت يک نهاد بنيادين و انسان ساز است، ترديدي وجود ندارد ولي چگونگي نگاه حکمرانان‌، سياست‌گذاران و مديران ارشد يک کشور و عملياتي کردن آن‌، حائز اهميت است‌. در قانون اساسي‌، آموزش و پرورش به عنوان حق عمومي و آموزش رايگان از تکاليف دولت‌ها تلقي مي‌شود‌. توجه به جايگاه و شأن معلم در ارتباط مستقيم با معيشت اين مجموعه بوده و کم توجهي به اين موضوع مي‌تواند خسارت‌هاي جبران ناپذيري را به کشور وارد کند‌، همراه با معيشت متعارف براي معلمان‌، تامين امنيت شغلي آنها نيز اهميت ويژه‌اي دارد‌. در چگونگي نقش آفريني آنها در تربيت نسل هاي آينده نيز تاثير گذار است که به مواردي از دلمشغولي‌هاي آنها اشاره مي‌شود : 1 -موضوع مطالبه گري معلمان و انتقادات آنها در خصوص رتبه‌بندي‌، درسايه برخي بي‌تدبيري‌ها تبديل به چالش شده‌است ضمن اينکه برداشت نادرست از اين موضوع و استفاده غير منطقي از مراتب دانشگاهي براي رتبه‌بندي معلمان‌، موجب سوء تفاهم بين فرهنگيان عزيز و دانشگاهيان شده است‌، درحاليکه استادان دانشگاه‌، افزايش حقوق متناسب با تورم را حق مسلم معلمان عزيزمي‌دانند و از آن حمايت مي‌کنند‌. 2 - همسان‌سازي اساتيد دانشگاه‌هاي وابسته به وزارت علوم با اساتيد غير باليني دانشگاه‌هاي علوم پزشکي‌، موضوع ديگري است که طي يکسال گذشته دل‌مشغولي‌هايي را براي جامعه دانشگاهي ايجاد کرده و به‌رغم صراحت قانون‌، اجراي آن مشکلاتي را ايجاد کرده است‌. البته که عدم همساني بين دو بخش پزشکي و غيرپزشکي ريشه در دوگانگي آموزش‌عالي دارد، يعني جدا شدن آموزش پزشکي از بدنه وزارت علوم در اواخر دهه 1370، آثار و تبعات مثبت و منفي آن که حتي بخشي از پيشکسوتان و استادان آموزش پزشکي نيز در اشتباه بودن اين سياست اذعان دارند‌. 3 - مباحث مربوط به همسان سازي‌، انعکاس مطالب مربوط و نامربوط در فضاي مجازي‌، موجب ايجاد شائبه نجومي بگير بودن استادان دانشگاه را در افکار عمومي در پي داشته است که متاسفانه به شأن و جايگاه و مرجعيت اساتيد دانشگاه‌هاي کشور آسيب زده است، آن هم در شرايطي که دريافتي اساتيد‌، به هيچ وجه شباهتي به حقوق همکارانشان در دانشگاه‌هاي معتبر جهان‌، حتي در کشورهاي همسايه ندارد‌، به خصوص اساتيد جوان و جديد استخدام‌، در فشار معيشتي بيشتري قرار دارند.4 - معلمان و استادان بازنشسته در عدم استمرار قانون همسان‌سازي با شاغلان همتراز خود در سال 1400 دچار استرس شده‌اند‌. با عنايت به اينکه اصولاً در کشور ما هزينه‌هاي زندگي در دوره بازنشستگي افزايش پيدا مي‌کند و طي سال گذشته با درخواست دولت ، لايحه همسان‌سازي که پشتوانه تعداد قابل توجهي از نمايندگان را داشت‌، از مجلس پس گرفته شد. رئيس محترم دولت براي پاسداشت خدمات بازنشستگان‌، که بهترين سال‌هاي عمر خود را صرف خدمت به ميهن و تربيت فرزندان آن کرده‌اند، در اين خصوص اقدام انقلابي داشته و لايحه مورد نظر را به مجلس بازگرداند ضمن اين که تداوم همسان سازي براي سال 1400 در تبعيت از قانون برنامه ششم توسعه‌، الزامي است.5 - آقاي رئيس جمهور اخيراً اعلام کردند که «دانشگاهيان بايد اتاق فکر دولت باشند» اين ايده خوب‌، نيازمند عملياتي شدن است‌. در دولت گذشته برخي کارگروه‌هاي تخصصي متشکل از نخبگان دانشگاهي تشکيل و نظرات کارشناسي آنها نيز به دولت انتقال داده شد هرچند متاسفانه در عمل‌، کمتر با اقبال مواجه گرديد که يکي از دلايل وضعيت پديد آمده در دولت دوازدهم نيز بي‌توجهي به همان نظرات دلسوزانه کارشناسان بود. رئيس دولت سيزدهم با بهره‌گيري از تجربيات دولت‌هاي قبلي مي‌بايست فضاي مشارکت و همدلي را براي دانشگاهيان دلسوز و علاقه‌مند به کشور و متعهد به مردمان خوب آن به گونه‌اي فراهم سازد که به نوعي ضعف در سياستگذاري‌ها و مديريت اجرايي جبران شود. 6 - دانشگاه‌ها به تدريج به وضعيت عادي قبل از دوره کرونا باز مي‌گردند، بنابراين لازم است که دولت و مسئولان آموزش‌عالي به شأن و جايگاه دانشگاه و دانشگاهيان توجه کنند و از هرگونه اقدامي که منتهي به مهلتب شدن فضاي آموزش‌عالي شود، پرهيز کنند. .