لطمه «سريال‌های تاريخی» بر ميراث فرهنگی
آرمان‌ملی: داستان اجاره‌دادن خانه‌های تاریخی برای سریال‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی ماجرای تازه‌ای نیست و حدود 20 سال می‌شود که اماکن تاریخی همچون «کاخ گلستان»، «کاخ صاحب‌قرانیه» و «عمـــارت مسعودیه» میزبان گروههای فیلمبرداری بوده‌اند و سریال‌های تاریخی معروفی همچون «معمای شاه» و «مدارصفردرجه» در این لوکیشن‌ها تصویربرداری شده‌اند. وزیر میراث فرهنگی کشور گفته است: «در حال باز تعریف ضوابطی هستیم تا بتوانیم هم از مکـــان‌های تاریخی برای کارهای فرهنگی و هنری استفاده کنیم و هم مقرراتی را وضع کنیم تا خساراتی به‌وجود نیاید.»
شکستن گلدان در کاخ گلستان
طی تمام این سال‌ها آسیب و خسارات ناشی از حضور این گروه‌ها در اماکن تاریخی کم نبوده است، برای مثال در زمان ساخت سریال «از یادها رفته»، دستکاری‌هایی در معماری بخشی از بنای عمارت «مستوفـــی‌الممالک» صورت گرفت و یا در دهه 70 پـــس از حضور یکی از گروههای فیلمبرداری در کاخ گلستان، 2 گلدان قدیمی در این کاخ شکست و در دهه 90 هم دو گلدان در این کاخ گم شد. حتی یکی از راهنمایان کاخ صاحب‌قرانیه عنوان کرده بود که چند سال پیش بعداز حضور یک گروه فیلمبرداری دستگیره‌ها هم کنده شده بود. البته این خسارات تنها به تهران محدود نمی‌شد، سال 97 هم شهرداری کاشان حاضر شد با نصب یک بنر دروغین با عنوان «تعطیلی خانه طباطبایی‌ها به‌دلیل مرمت» این خانه تاریخی را که جزو جاذبه‌های گردشگری کاشان به‌شمار می‌رود، به‌صورت موقت تعطیل کند. یک صحنه‌سازی برای اینکه عوامل سازنده یک سریال «بانوی عمارت» با خیال راحت بتوانند صحنه دلخواه خود را در خانه طباطبایی‌ها که به «عروس خانه‌های ایران» شهرت دارد، پیاده کنند. همان زمان محمدحسن طالبیان، معاون وقت میراث فرهنگی کشور عنوان کرد که اجازه فیلمبرداری در بناهای تاریخی یک آیین‌نامه دارد که باید رعایت
شود. وی در گفت‌وگو با «فارس» اظهارکرد: ما یک ضابطه کلی داریم که بنا بر این ضابطه اگر کسی بخواهد در بنا مرمت یا دخالتی انجام دهد باید با اجازه میراث فرهنگی صورت گیرد. طالبیان با تاکید بر اینکه همه باید برای حفظ بناهای تاریخی تلاش کنند و اگر در این میان پول حرف اول را بزند، خلاف است، گفت: قطعا اگر مورد این‌چنینی ببینیم با آن برخورد می‌کنیم. همه چیز باید براساس تفاهم‌نامه و آیین‌نامه جلو برود و یکسری اصول و ضابطه رعایت شود تا اثر تاریخی صدمه‌ای نبیند. برای مثال نباید به کالبد بنا آسیبی وارد شود. در واقع آیین‌نامه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم یکسری نبایدها را مطرح کرده که باید به آنها عمل شود، وظیفه کارشناسان و ناظران ما در استان‌ها هم این است که به‌طور مرتب بازدید خود را انجام دهند و اگر در جایی تخلفی را مشاهده کردند با آن برخورد کنند و قطعا مالک یا بهره‌برداری که مسئول ملک تاریخی است در صورت تخلف در لیست سیاه قرار می‌گیرد.
درهای «عمارت بادگیر» بسته شد
این خسارات تا جایی ادامـــه داشت که پس از فیلمبرداری سریال «معمـــای شاه» حضور گروههای فیلمبرداری در اماکـــن تاریخــــی ممنوع اعلام شد اما پس از مدتی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دستورالعملی را صادر کرد تا بر مبنای آن اماکن تاریخی در اختیار گروههای فیلمبرداری برای ساخت سریال قرار گیرند. حالا به‌تازگی شاهد حضـــور گروه فیلمبرداری سریال «خاتون» در عمارت مسعودیه بودیم، ضمن اینکه هم اکنون درهــای عمارت بادگیر کاخ گلستان به روی گردشگران بسته شده و این بخش از کاخ در اختیار گروه فیلمبرداری سریال «جیران» به کارگردانی حسن فتحی قرار گرفته است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا با توجه به پیشرفت تکنولوژی و وجود ابزارهای جایگزین، بسیاری از فضاها در استدیو بازسازی می‌شوند.
ضرورت مقررات سختگیرانه
علی دارابی، معاون میراث فرهنگی کشور گفت: این به آن معنا نیست که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از ساخت سریال‌های تلویزیونی انتفاعی داشته باشد، درواقع هزینه‌ای که دریافت می‌شود در مقایسه با درگیری و گرفتاری‌هایی که برای موزه‌ها و امکان تاریخی ایجاد می‌شود هیچ است. ما درواقع به‌دنبال انجام یک کار فرهنگی هستیم، پیش از این شورایی وجود داشت که فعال نبود، پس از حضورم در وزارتخانه این شورا با حضور جمعی از هنرمندان همچون خانم درخشنده و آقای ورزی باردیگر فعال شد. وی تصریح کرد: ما مجددا در حال باز تعریف ضوابطی هستیم تا بتوانیم در عین حال هم از این مکان‌ها برای کارهای فرهنگی و هنری استفاده کنیم و هم مقرراتی را وضع کنیم تا خساراتی به‌وجود نیاید. دارابی با تاکید بر اینکه وظیفه ما حفاظت از آثار تاریخی است، بیان داشت: ما مقررات سختگیرانه‌ای را وضع می‌کنیم چون معتقدیم نباید به این آثار آسیبی وارد شود، اولین جلسه این شورا اخیرا برگزار شد و به‌زودی چارچوب‌ها و ضوابط آن ابلاغ می‌شود تا هر گروهی برای ساخت سریال وارد حریم موزه‌ها و اماکن تاریخی نشود.
ارسال نظر